İktidar ilk defa koalisyonu lanetlemiyor..
İlk defa ‘Koalisyon kötüdür, koalisyon demek istikrarsızlık demektir, kriz demektir koalisyon kâbustur’ demiyor..
10 yıl boyunca defalarca demiş..
Ben de her seferinde ‘Koalisyon öcü değildir, bazen yararlıdır, bazen tek parti iktidarlarından daha iyidir’ diye yazmışım..
Genelleme yapmak doğru olmaz..
Koalisyonların iyi örnekleri de var, kötü örnekleri de..
Başkanlık sistemde olduğu gibi.. Başkanlık sisteminin denge ve denetim mekanizmasına önem veren, demokratik örnekleri de var, yasama ve yargının yürütmeye (yani tek adama) tabi olduğu otoriter örnekleri de..
*
Şurası bir gerçek.. Partiler arasında uçurum yoksa, birinin ak dediğine öteki kara demiyorsa, izledikleri politikalarda sadece nüans farklılıkları varsa o ülkelerde koalisyon hükümetleri uyumlu çalışıyor..
Partiler arasında derin görüş ayrılıkları varsa, tarafların çok fazla fedakârlık yapması gerekiyorsa koalisyon hükümetleri zorlanıyor..
Zorlanıyor ama..
O toplumda kutuplaşma azalıyor, derin yarıkların arası daha da açılmıyor, toplumun stresi alınıyor, gerilim yerini yumuşamaya bırakıyor.. Çatışmaya hazır gruplar ister istemez uzlaşma potasına giriyor..
*
Koalisyonun şöyle bir yararı daha var: İktidar, sadece tek bir tabanın sesine kulak vermiyor.. Öteki tabanların da hassasiyetini dikkate almak zorunda kalıyor..
Bu sebeple koalisyon bazen iyidir diyorum..
Siyaset koalisyonu öğrendi
Koalisyon denilince akla 12 Eylül öncesi yaşanan MC hükümetleri geliyor..
1991 yılından sonra kurulan koalisyon iktidarları geliyor..
Üç aylık ANAP-DYP hükümeti geliyor..
Birinin ak dediğine ötekinin kara dediği iktidar ortakları geliyor.. Birbiriyle ağız dalaşına giren bakanlar geliyor..
Hal böyle olunca, koalisyonlar bazen iyidir demek güç oluyor.. Koalisyonları anlatmak zorlaşıyor.
*
Ama bir dakika.. İddia ediyorum, biz de, siyaset dünyası da, partiler de yeteri kadar deneyim kazandı..
En kötüsünü yaşayarak iyisinin nasıl kurulması gerektiğini öğrendi.. 2002 yılında kayıkçı kavgası yapan üç koalisyon partisini barajın altına itmesi, ikisini tarihin derinliklerine havale etmesi bunun göstergesi değil mi?
*
Halk gördü de siyasetçi görmedi mi? Onlar da koltuk pazarlığıyla değil, uzlaşmayla, ilkelerde anlaşarak koalisyon hükümeti kurulacağını anladı..
Halk, koalisyonla kutuplaşmanın azaldığına, kutupları temsil eden partilerin yumuşadığına tanık oldu..
Herkes dersi çıkardı..
Koalisyona iyi örnek: Almanya
Almanya’da şu anda üçlü koalisyon var.. CDU/CSU ittifakı sosyal demokratlarla koalisyon hükümeti kurdu..
Almanya’da bu durum yeni değil.. Bir önceki hükümette koalisyondu.. Bu kez koalisyon ortağı liberallerdi..
Ondan önceki hükümette koalisyondu.. Merkel’in ortağı yine sosyal demokratlardı..
Şansölye Merkel Almanya’yı 10 yıldır koalisyonla yönetiyor..
2017’ye kadar koalisyonla yönetecek..
*
Koalisyonlarla Almanya battı mı, bitti mi?
Yooo.. Almanya Avrupa’nın ekonomisinin lokomotifi, Merkel de Avrupa’nın lideri oldu..
2008 krizi İspanya’yı vurdu, İtalya’yı sallandı, Fransa’yı sarstı, Yunanistan’a havlu attırdı ama Almanya dimdik ayakta kaldı..
Almanya bunu nasıl başardı?
Koalisyon hükümetleriyle..
*
İnsan, Almanya tipi koalisyona bakınca; darısı başımıza demeden edemiyor..