Stream platformlarının kullanıcı sayıları her yıl artıyor, kişi başı ortalama müzik dinleme süresi devamlı düşüyor.
“Sosyal medya ve stream platformlarında en fazla dinlenen ve paylaşılan şarkılar” diye yazacaktım ama başlık için uzun olacaktı. O yüzden “sallayan” yazdım ve bu klişeyi kullandım. Neden basitçe “en çok dinlenen” yazmak yerine bu kadar açıklama yazdım? Çünkü hepimizin bildiği gibi şarkılar eskiden dinlenirdi, şimdi internet ortamlarında tüketiliyor. Tüketim işlemi ve dinleme aynı şey değil. Bugün müzik dinliyorum diyen çoğu insan, bir şarkıyı sonuna kadar sabredip dinleyemiyor. Şarkılar dinlemeden paylaşmak için, birilerine göndermek için ya da videolarındaki enteresan şeylere bakmak için varlar. Kötü bir şarkı Tik Tok’a uygun bir videoyla çıkarsa trend oluyor. İyi bir şarkı, videosuz ise çok ama çok nadir sesini duyurabiliyor. İlk 30 saniye dinlenirse şanslısınız!
Platformların ortalaması -kişisel fikrim- 1 dakikayı belki biraz geçer ki bu da günümüz gençlik kültürü için uzun bir süre sayılabilir. Bu durumu birçoğumuz “bugün çıkan pek çok popüler şarkıya bir dakikadan uzun katlanılamıyor” diye de tercüme edebilirsiniz.
Giderek daha az müzik dinleniyor
Şaka bir yana yapılan araştırmalar ve açıklanan raporlara dayanarak görüyoruz ki stream platformlarının kullanıcı sayıları her yıl artıyor, ancak kişi başı ortalama müzik dinleme süresi devamlı düşüyor. Yani daha fazla insan müziğe ulaşıyor, ama kişisel olarak giderek daha az müzik dinleniyor.
1950’lerde müzik radyoda dinlenir, az sayıda insan plak satın alırdı. 70’lerde kasetler hayatımıza girdi. Kişiselleştirilebilen ilk müzik deneyimiydi ve günümüzün müzik dinleme kültürünün temelinde yer alan kişisel müzik listeleri, ilk kez kasetle mümkün olmuştu. Müzik, 80’lerde kaset ve plaktan dinleniyordu. 90’larda CD’ler geldi ve en yaygın mecra oldular. Ta ki hepsi çöpe atılana kadar!
Stream platformları en önemli mecra
Öte yandan, kitle iletişimi gelişti; radyolara müzik televizyonları rakip geldi. İnternetin hayatımıza dörtnala girmesiyle stream platformları en önemli mecra oldu. Bugün lokal, bölgesel ve global pek çok stream platformu müzik dinletiyor. İnsanlar ağırlıklı olarak telefonlarından müzik stream ediyor. Tik Tok genç müziğin yayılmasında en kritik platform haline geldi. Trendleri takip etmek isteyen birinin, başta Tik Tok olmak üzere bütün sosyal medyayı analiz etmesi gerekir. Buraya uygun, buraya denk gelen ve burada ilgi çekebilecek her içerik (evet şarkı değil içerik), trend ve ardından viral olabilir. O yüzden radyolarda dinlenen, evlerde çalınan şarkılarla sosyal medya ve stream’de trend olan en fazla dinlenen şarkılar farklı. Radyolar editoryal tercihlerini kullanır. Stream’de sanılanın aksine böyle bir şey çok sınırlıdır.
Sosyal medyada dinlenenler
Gelelim bugünlerde Türkiye’de sosyal medya ve genel anlamda internette en fazla dinlenen şarkılara. Elbette bu liste anlık ya da en geniş haliyle haftalık. Gelecek hafta aynı saatte sosyal medyada bambaşka rüzgârlar esebilir.
1-) “Krvn”, Uzi: Uzi’nin bir ay kadar önce yayınlanan “an” adlı albümünden neredeyse her gün yeni bir şarkı trendlere giriyor. “Krvn” enerjik bir rap parçası.
2-) “Call Me By Your Name”, Lil Nas X: Şu anda en büyük global hit bu şarkı. Nereye baksanız karşınıza bir numara olarak çıkacaktır.
3-) “Telepatia”, Kali Uchis: Yükselen bir isim Uchis. (Takibe alınsın).
4-) “Runaway”, Aurora: 2015’te yayınlanmış parça bir anda gene trend oldu. Aurora şarkının yeni bir kaydını hesabına yükledi geçen ay; sanırım nedeni bu.
5-) “Sugar Crash”, ElyOtto: Şu ara bütün dünyada yükselişte.
6-) “Glock”, Çakal&Reckol: Underground Türkçe rap’te yeni dalga yükseliyor. Hayırlısı.
7-) “Nice To Meet Ya”, Wes Nelson: Şu ara globol trend. Türkiye de globalin dışında değil.
8-) “Unuttum Derdimi”, Deeperise, Jabbar: Jabbar ve Deeperise, birlikte son dönem birden fazla şarkı yaptı. Türkçe chill, giderek yükselen bir kategori.
9-) “Barbar”, Kaan Boşnak: Yüzyüzeyken Konuşuruz’un solisti, internet ortamlarında her zaman çok popüler.
10-) “Dua”, Güneş: Mob Entertainment etiketli bir rap/pop parçası. Güzel bir karışım.
11-) “Up”, Cardi B: Amerikalı rapçi şu ara internet ortamlarında en fazla dinlenen isimler arasında.
12-) “Jalebi Baby”, Tesher: Tik Tok yıldızı Hitesh Sharma’nın (aka Tesher) şu ara bütün dünyada ses getiren şarkısı. Hindistan popüler müziğinde derinleşmek isteyenler için güzel bir fırsat.
13-) “Astronaut in the Ocean”, Masked Wolf: Bir yılı aşkın süredir trendlerde yer alan şarkı, Avustralyalı rapçi Harry Michael’ın tek hiti.
14-) “Bambaşka”, Madrigal: Madrigal’in yeni albümünden en son yükselen şarkı. Bu albüm muhtemelen 2021’in en fazla stream edilen albümlerinden biri olacak.
15-) ”Romale” - Gypsy Casual, Merve Yalçın: Enerji dolu Balkan müzikleri 2010’larda tüm dünyada yükselişteydi. Bu örnek her zaman potansiyel olduğunun işareti.