Herkes kapanırken onlar açtı!

Yaz gelsin diye sayıklayıp duruyoruz... Eskiden yazın “üstsüz” otomobillerin hayali kurulurdu ya, şimdilerde artık onlar birer “tarih” oldu. Cabrio model neredeyse yok denecek kadar az. Bir da SUV olup da üstünü açanlar oldu inadına... Ama onlar da pek tutmadı gibi...

Yaz geldi diye, insan hemen kışlıkları üzerinden atmayı, pantolonlardan şortlara, uzun kollu gömleklerden kısa kollu tişörtlere geçmeyi filan düşünür ya... İşte böyle zamanlarda, akıllara “Ah bir üstü açık otomobil olaydı!” düşünceleri geliverirdi insanların aklına. Şöyle “Saçlarını dağıtırsın, rüzgârlara bırakırsın!” türü triplere girip, “püfür püfür” araç kullanmanın keyfini yaşamak için...  

Peki Türkiye’de böyle düşünen çok insan var mıydı? Maalesef gerek fiyatları gerekse de büyük kentlerde kullanım zorlukları, “cabriolet” ya da “convertible” araçların ülkemizdeki satış adetlerini pek de “hatırı sayılır” seviyelere getiremedi. Bir elin parmakları, hadi bilemediniz iki elinki olsun! Satın alanların bir bölümü, bu tip araçları ya “sert tavanlı” sevdi ya da “mevsimlik” kullanmayı tercih etti. Hatta bir süre kullanıp da, büyük şehirlerde pek de pratik olmadığını düşünenler bunları elinden çıkarma yoluna gitti.  

Ancak üzülmeyelim, cabrio modellerin dünyada da pek “hastası” kalmadı denilebilir. Özellikle küresel krizden sonra otomobil tüketicileri, cabriolet otomobillerden pek bir uzaklaşmaya başladı. Alanlar ise, genelde yaş ortalaması yüksek, sadece kalan yıllarda hayattan zevk almaya çalışan orta yaş üstü bir kesim.  

Firmalarsa, “mühendislik giderleri fazla tutan” bu “üstsüzleri” pek de üretme taraftarı değil zaten (bu tip araçları daha dayanıklı ve güvenli yapmak için ekstra mühendislik gerekiyor da ondan). Hele de dünyada SUV denilen bir hastalık ve “açılabilir panoramik tavan” gibi bir “nimet” varken...  

Dünyanın gözü kaydı! 

Hazır SUV demişken, bir dönem dünya otomotiv devleri, bu araçlara da “cabrio/convertible” seçenek getirme gibi bir “gaflete” de düşmedi değil. Aslında bu, geçmişte olan bir şeydi... Sadece o dönemde SUV denilen bir şey yoktu! Willy’s Jeep’ler, Land Rover’ın Defender’ı, Almanların VW Thing’i böyle seçeneğe sahipti. Mercedes G-Serisi’nin ilk zamanlarında, Suzuki SJ Serisi’nde, Hummer H1’de filan da açılabilir kumaş tavan kullanılmıştı. Çok eziyetliydi, bunu kabul ediyorum. Ama yaz aylarında insanlar, özgürlüğün tadını yaşıyordu bu araçlarda. Tabii bir de bu araçlar orduda kullanılıyor ve gerektiğinde tavanı çıkartılıp, içine silah monte ediliyordu.  

Bundan yaklaşık 7-8 yıl önce, Defender dışında (ki o da keyif için değil) “üstü açılabilen bir şey” pek üretmeyen Land Rover, Range Rover’ın en “bıdık” modeli Evoque’un üstü açık versiyonunu üretmeye karar verdi. Tabii askeri amaçla kullanılsın diye değil, “tamamen keyfi” nedenlerle... Üstsüz Evoque, hem iyi hem de kötü tepkiler aldı. Kimisi, “Bu aracın üstü açılır mı?” derken, beğenenler de azımsanacak sayıda değildi! Land Rover, çok da zorlamadı. Neticede yeni versiyonunda üstü kapalı... 

Nissan da, Murano CrossCabriolet diye bir araç çıkardı bir dönem. Murano modelinin, elektrikli açılabilen tavana sahip bir versiyonuydu. İnsanlar öncelikle tasarımı, sonra da kullanılan motorları sevmediler. Hatta ABD’de 80 yaşlarında bir amca, gidip bu araçtan almış, ailesi de “Onun aklı başında değildi!” deyip, aracı satıcıya iade etmişti. Tamam, çok kötü bir araç değildi, ama insanlar onu kabullenememişti bir türlü. 

Halen üreten var 

Bu konuda “gaza gelen” bir başka marka da Volkswagen oldu. T-Cross adıyla bir konsept ortaya çıkaran Volkswagen, ardından T-Roc’un cabriolet versiyonunu üretiverdi. Halen daha üretilmekte olan T-Roc Cabriolet’den bir tane bile görmüşlüğüm yok desem, yalan olmaz. Bu, ne kadar “tutulduğu”nun göstergesi olsa gerek sadece... Öte yandan aynı grubun üyesi olup da, VW gibi gaza gelmeyen Audi’yi burada anmasam olmaz tabii. Zira yanlış hatırlamıyorsam 2007’de Cross Cabriolet denilen konsepti tanıtan Audi, anlaşıldığı kadarıyla pek de “hoşşş” tepkiler almadı ve seri üretime taşımadı. Hyundai’de Santa Fe Cabriolet diye bir prototip çıkartıp, sadece bir adetle “işi tadında bıraktı” diyebilirim. Böylelikle bu yazının konusuna sadece “teğet” geçmiş oldu. Mercedes ise, “yarım porsiyon cabriolet” olan Maybach G650 Landaulet’i bir ara piyasaya sürdü ama... Ama işte...  

Şimdilerde bu moda halen devam etmiyor dersem yalan söylerim. Ancak bir elin parmağını doldurup ikinci ele geçmeye gerek olur mu bilemiyorum sayarken... Mesela Jeep Wrangler Rubicon, Ford Bronco, GMC Hummer EV’nin yeni puck-up versiyonu, aklıma gelenlerden... Bence fazlasına da gerek yok, zira dediğim gibi hayranları o denli fazla değil!