Obama’nın ABD Başkanı olmasının üzerinden tam bir yıl geçti. Bu bir yıl şimdi değerlendiriliyor. Bu aralar ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Ben Bernanke de bir hayli eleştiriliyor. Hani şu krizde helikopterle para dağıtan Bernanke! Bundan 10 ay önce tarihin en büyük kriziyle karşılaşıldığı belirtiliyordu. Fakat şimdi geriye bakıldığında Bernanke’nin katkısı daha iyi görülüyor.
Bu hafta Ben Bernanke’nin FED’in başına ataması var. Karar Senato’nun uhdesinde ama Obama önceden açıklamasını yaptı ve yeniden atanmasının uygun olacağını belirtti. Bu bir zamanlar Greenspan’in süresinin Clinton tarafından uzatılmasına benziyor. Greenspan’i de Cumhuriyetçiler atamış, fakat Clinton başarılı bulup süresini uzatmıştı.
Eski alışkanlıklardan sıyrılmalı
Son zamanlarda Obama’nın bankalara da karşı açık bir tavır içinde olduğu gözleniyor. Hafta içinde Washington’da bir açıklama yapan Başkan, bankaların finansal krize yol açan eski alışkanlıklarından sıyrılmaları gerektiğini belirtti. “Bankaların tüketicilere hizmet verme misyonundan uzaklaşmalarına izin vermemeliyiz. Son yıllarda birçok finans kurumu riskli yatırımlarla kamu kaynaklarını riske soktu. Amerikalı vergi mükellefleri bundan sonra, batmasına izin verilemeyecek kadar büyük bir banka tarafından asla esir alınamayacak.”
Ele alınacak reformların ekonomiyi olası krizlerden korurken, bankaların risk alma alanını daraltacağı ve bankaların gelirlerini olumsuz etkileyeceği biliniyor. Hatta Bank of America gibi bazı büyük bankaların parçalanma riski taşıdığını belirtenler bile var. Muhalefetteki Cumhuriyetçiler Obama’nın bu girişimini popülist bir adım olarak değerlendiriyor. Kimileri de bankaların riskli yatırımlarını hemen kısmaya zorlanmasının doğru olmadığını, sürecin 3 ila 5 yıla yayılmasını istiyor.
Reform mu, savaş mı?
İngiliz, muhafazakâr The Times gazetesi bu gelişmeyi “Obama bankalara savaş açtı” manşetiyle duyurdu. Liberal-sol olan İngiliz The Guardian gazetesi de Obama’nın “Eğer kavga istiyorlarsa ben hazırım” sözlerini manşete taşıdı ve önlemleri 1930’lardan bu yana bankalara yönelik en sert düzenlemeler olarak niteledi.
Financial Times ise bunu bir hata olarak niteledi. Gazetenin başyazısında şu satırlar göze çarpıyordu: “Obama aralık ayında banka yöneticilerini Beyaz Saray’a çağırıp bir güzel azarladı. Geçen hafta da bankalara yönelik 90 milyar dolarlık bir vergi açıkladı. Amaç banka kurtarma planıyla verilen paranın bir kısmını geri alma ve bu adımlar son derece makul. Ancak radikal bir değişimi öngören bu yeni öneriler ise bir hata.”
İşte Bernanke yeniden atanırken Obama’nın bankalarla savaşının hikâyesi. Bakalım savaş kime, ne sağlayacak? Acaba bankalara bol kepçe verilen paralar için pişman mı olundu?