İran'ın başında pek aklı başında sayılacak bir devlet başkanı yok. İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad ikide bir Amerika'ya ve İsrail'e kafa tutuyor. İlişkiler daha da gerilirse, bir askeri müdahale olmasa bile, Türkiye olumsuz etkilenecektir. Özellikle de ekonomik alanda. Tıpkı birkaç yıl önce Irak gibi, İran da geçen hafta nükleer santrallarını gözetime açması için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine havale edildi. Bu aşamadan sonra ilişkiler giderek gerginleşecektir. Malum, Batı'nın bu santrallarda nükleer silah tasarlandığı kaygıları bulunuyor. Bundan sonraki evreler dünya barışı açısından çok daha kaygı veriyor. Biraz senaryolar üzerinde duralım. Türkiye'nin tarafsız kalması durumunda ekonomik hasar elbette daha az olacaktır. Bir miktar yabancı sermaye girişleri özellikle mali alanda azalacak, bir miktar da dış ticarette etkilenmeler olacaktır.Ancak asıl Türkiye Batı'dan yana tavır koyarsa ekonomik bakımdan hasar büyüyebilir. Böylesi bir tavra da Batı tarafından Türkiye zorlanabilir. Irak'a müdahalede yeterince destek vermediğinden dolayı ABD ile ilişkilerimiz gerilmedi mi? İran ile ilişkilerimiz zaten pek parlak değil. Uzun zamandır bir siyasal güvensizlik sürüyor. Kaldı ki, dış ticaretimiz oldukça sınırlı. Türkiye koca İran'a geçen yıl topu topu 900 milyon dolarlık ihracat yapmış. Gerçi İran'dan 3.5 milyar dolarlık ithalat yapılmış, ama bunun da çoğu doğalgaz.Özellikle, Rusya'nın doğalgazı sağlamakta güçlük çıkardığı böylesi bir dönemde, İran da doğalgaz sağlamakta güçlük çıkarırsa ne olacak? Aradaki anlaşmalar ne biçimde olursa olsun, bu olanak dışı değil. Hele Türkiye Batı'dan yana tavır koyduğunda İran'a yapılan ihracat da sekteye uğrayabilir. Dış ticaret etkilenir Böylesi bir konumda Türkiye'nin ekonomik ilişkileri kalıcı olarak sarsılacaktır. Tabii Türkiye için en kaygı verici olan, bölgeye bir askeri müdahale olmasıdır. Türkiye'nin çevresindeki bu bölge ile 12-13 milyar dolarlık bir dış ticaret hacmi var. Gergin ortam ısındıkça Türkiye'nin zararı artacaktır. Savaş çıkarsa uzun süreceğinden Türk ekonomisinde dengeler sarsılır.Buna rağmen, Irak'a olduğu gibi bir doğrudan müdahale İran için uzak olasılık. Özellikle Irak'ın bir türlü istikrara kavuşmadığı ve Filistin'de Hamas'ın iktidara gelmesinin ardından. Ancak İran üzerinde bazı yaptırımların başlayacağı gözüküyor. Bunların öncelikli olanları ekonomik ve ticari olacaktır. İşte bu yaptırımlardan da Türkiye etkilenecek, olasılıkla bazı ambargolara uymak zorunda kalacaktır.Türkiye şanssız. Çevresinde o kadar çatışma ve kargaşa oluyor ki, bir türlü rahata kavuşmuyor. Müdahale berbat eder ihracat % pay ithalat % payİran ile dış ticaret 899 1.2 3.468 3.0 hgunes@milliyet.com.tr