Hurşit Güneş

Hurşit Güneş

hgunes@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Gösterge En büyük ihracat kalemi otomotiv. İhracatın neredeyse yüzde 15'i otomotivden geliyor. İkinci kalem ise artık makine ve teçhizat. Bu kalemdeki artış ilk 10 ayda geçen yılın aynı dönemi göre yüzde 38'i buluyor. Daha önce ihracatın lokomotifi olan fakat şimdi kıl payıyla da olsa üçüncülüğe düşmüş bulunan örme giyim eşyasında da artış sadece yüzde 17. Keza örülmemiş giyim eşyasında da benzer bir artış söz konusu. Ama her iki sektör bir arada ele alındığında otomotivle yarışabilir hale geliyor.Kuşkusuz net hesapta Türkiye enerji ithal eden bir ülke. Üstelik enerji ithalat faturası içinde en büyük yük. Ancak son zamanlarda Türkiye işlenmiş enerji ihraç ediyor. Geçen yıldan bu yıla bu alanda ihracatı 1 milyar dolardan fazla gelir artışı kaydedilmiş. Öte yandan gerek demir-çelik fiyatlarındaki artışa bağlı olarak, gerekse dünyada demir talebinin artması sonucu yuvarlak demiri ihracatıyla önemli bir döviz geliri artışı sağlamıştır. Bu kalemdeki artış oranı yüzde 40'tır ve yıl sonunda 2.5 milyar dolara yakın bir gelir artışı sağlanmış olacaktır.Bu tablodan açıkça görülmektedir ki, ihracatın artış göstermesinin bilinen nedenlerden farklı etmenleri bulunuyor. En başta dünyada emtia fiyatlarının artması ihracata yarıyor. Enerji, petrole bağlı olarak demir-çelik, tekstil kesiminde girdilerin fiyatları arttıkça ihracat gelirleri de artıyor. Tabii bu arada miktar dolarak artışlar daha sınırlı kalıyor ki, bu da ihracatın lehine bir durum. İhracatımızın çok büyük kısmının (yüzde 56) AB ülkelerine olduğunu ve euro yükseldikçe dolar bazındaki ihracatın da artacağını anımsayalım. Nitekim geçen yıldan bu yana euro dolara karşı yüzde 17'den fazla değer kazandı. Bu da ihracattaki artışın önemli bir kısmını açıklıyor. Bu durumda şimdiye dek verimlilik arttı da, ihracatı artırdık diye kendimizi avutsak da, gerçek şu ki hem dünyada emtia fiyatları hızla arttı ve o da Türkiye'nin ihracat gelirlerini artırdı, hem de ihracat yaptığımız temel para birimi değer kazandı. Kısacası, ortada pek bir başarı yok. Ama yine de ayda 11 milyar dolarlık ihracat yaptık diye sevinmekte bir mahzur yok. Halkımız mutlu oluyor. Türk parasının sürekli değer kazandığı bir ortamda ihracat sürekli artıyor. Bu gerçekten merak edilen bir konu. Kimisi bunu verimlilik artışına, kimisi euro'daki yükselişe, kimisi de küresel büyümeye ve artan ithalat talebine bağlıyor. Konuyu tam olarak anlayabilmek için hangi kalemlerde ihracatın arttığının belirlenmesi gerek. Fasıllar 2006 2007 (%)Genel toplam 68.289.447 86.154.701 26.2Yenilen meyveler 1.844.204 1.961.027 6.3Sebze ve meyve. elde edilen müst. 896.537 1.017.881 13.5Tuz, kükürt; topraklar ve taşlar 956.166 1.173.843 22.8Mineral yakıtlar, mineral yağlar 2.853.643 3.859.172 35.2Plastik ve mamulleri 1.798.177 2.306.357 28.3Kauçuk ve kauçuktan eşya 957.855 1.311.167 36.9Pamuk, pamuk ipliği, pamuklu mensucat 1.056.839 1.292.059 22.3Sentetik ve suni filamentler 834.084 1.034.301 24.0Örme giyim eşyası 5.616.477 6.585.073 17.2Örülmemiş giyim eşyası 3.819.382 4.451.782 16.6Dokumaya elverişli maddelerden hazır eşya 1.553.176 1.724.105 11.0İnci, kıymetli taş ve metal mamulleri, madeni para 1.499.146 1.908.250 27.3Demir ve çelik 5.029.648 7.025.075 39.7Demir veya çelikten eşya 2.624.610 3.338.139 27.2Alüminyum ve alüminyumdan eşya 1.000.461 1.352.980 35.2Makineler, mekanik cihazlar, kazanlar ve aksam. 5.168.623 7.124.220 37.8Elektrikli makine ve cihazlar 4.922.191 5.830.986 18.5Kara taşıtları ve bunların aks. ve par. 9.486.923 12.669.842 33.6Gemiler, suda yüzen taşıtlar 1.073.963 1.372.065 27.8 hgunes@milliyet.com.tr İHRACAT ARTIŞLARI Ocak-Ekim Değişim