Hurşit Güneş

Hurşit Güneş

hgunes@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Dün de Türkiye İhracatçılar Meclisi şubat ayında ihracattaki artışın yüzde 7.5 olduğunu açıkladı. TÜİK verileri gösteriyor ki, ihracat artık topallamıyor, aksine tepetaklak yuvarlanıyor! Ocak ayındaki bu düşüş kışın çok şiddetli geçmesine, bayrama, hatta kuş gribine bağlanabilir. Ancak kasımdan bu yana tam dört aydır ihracatta ciddi bir aksama olduğu da ortada. Aşağıdaki birinci grafikte görüldüğü gibi, 2005 yılının ilk üç ayında ihracat bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 30 kadar büyümüş. Ancak nisan ayından temmuz ayına dek artış oranı sürekli düşüş göstermiş. Hatta temmuzda artış oranı yüzde 2 düzeyine düşmüş. Önceki akşam ocak ayını içeren dış ticaret verileri yayımlandı. Veriler, ocak ayında ihracatın geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3.6 düştüğünü gösteriyor. Yaz sonunda tekrar toparlansa da, daha sonra üç ay boyunca artış oranı tekrar düşüşe geçmiş ve nihayet bu ocakta ihracat gelirleri düşmüş.İhracatın düşüş nedenleri belli. Birincisi ve başlıcası kur. Döviz kuru değer kazandıkça ihracat yapma olanağı azalıyor. Tabii, maliyetlerin yüksekliği de ihracatı zorlaştırıyor. Özellikle enerji fiyatları ve işçilik maliyeti ülkemizde uluslararası rekabet gücü açısından önemli bir engel. Kaldı ki, iki yıldan beri dünyada enerji fiyatları çok yükseldi. İşçilik ise özellikle kayıtlı sektörlerde çok pahalı. İşçinin eline geçen ücret yetersiz olsa da, sosyal güvenlik sistemindeki çarpıklıktan dolayı ücretlerin üstüne aşırı yükler biniyor. Ve sosyal güvenlik reformu hâlâ Meclis'ten geçmiş değil.Aşağıdaki ikinci tabloda ihracattaki 6 büyük kalemin ocak ayı performansları gösteriliyor. Dikkat edilirse, tekstil sektöründe büyük düşüşler var. Elbette bunun bir nedeni Çin'den dolayı bazı pazarların kaybedilmesi. Ancak elektrikli makine ve cihazlar ile otomotiv ve yedek parçalarındaki ihracat düşüşü de dikkat çekiyor. Ve bu sektörlerde işçilik yoğun değil. Üstelik bu kesimler ithalata bağımlı. Demek ki, kur gerçekten ihracatı zora sokuyor. Kur, düşüşün nedeni İhracat bir ülkenin kalkınma motorudur. Kalkınmış olup da ihracatı güçlü olmayan, hatta dış ticaret fazlası vermeyen ülke çok azdır. Uygulanan programın da temeli ihracatla kalkınmaya dayanmakta. Ancak ne yazık ki, uluslararası likiditenin aşırı boyutlara ulaşması ve ülkeye akın akın sıcak para girmesi nedeniyle dalgalı kur esneyemiyor ve cari işlemler açığını bir türlü kapatamıyor. (Buradan hemen Merkez Bankası'nı sorumlu tutmak da doğru değil. Geçen gün tam 5 milyar doları piyasadan aldı ve kur oynamadı.)Ancak bu soruna bir çözüm bulunması da şart. İhracat daha da düşerse, hem büyüme, hem istihdam büsbütün örselenmiş olacak. Bu durumda da programın, enflasyon ve kamu borcu hariç, başarısı sorgulanır hale gelecek. Şimdiden uyaralım! Bir şeyler yapmalı hgunes@milliyet.com.tr