Gösterge Bunlardan ilki ABD'deki kasım ayı tüketim verileriydi. Diğeri de Merrill Lynch isimli Amerikan yatırım şirketine yapılan sermaye aktarımıydı. Bunun 1.3 milyar doları bulacağı belirtiliyor. Merrill Lynch, üçüncü çeyrekte aktiflerinin değerini 8 milyar 400 milyon dolar düşürmüş ve 2 milyar 300 milyon dolar net zarar açıklamıştı. Önce tüketim verilerini açıklayalım. ABD'de uzun süredir tüketimde bir gevşeme gözleniyordu. Öylesine ki, bunun bir durgunluğa bile neden olabileceğinden endişe ediliyordu. Ancak açıklanan kasım ayı tüketim verileri bu endişelere son verdi, çünkü rakamlar son 3 yılın en yüksek tüketim düzeyine işaret ediyor. Gerçi doğrultunun değiştiği konusunda emin olmak için aralık ayının verilerini görmek gerekiyor. Geçen hafta New York'taydık. Biz oradayken iki önemli ekonomik gelişme oldu. Her ikisi de hem Türkiye'deki mali piyasaları, hem de diğer yükselen piyasaları etkiledi. Deyim yerindeyse, doğrultu değişti. Merrill Lynch'e yapılan sermaye aktarımı 5 milyar dolar. Az değil. Üstelik bu ilk satın alma girişimi de değil. Banka devlerini ucuza kapatmak isteyen yatırımcılar bugüne kadar Bear Stearns, UBS, Merrill Lynch, Citigroup ve Morgan Stanley'e ortak oldu. Yani sisteme ABD Merkez Bankası FED dışında da likidite girişi oldu. Ortalık bayağı rahatladı. Bu arada Brezilya'da yeni bir petrol ve doğalgaz kaynağının bulunduğunun açıklanması, Bovespa'yı 63 bin puanın üzerine taşıdı. Noel tatiline girmeden Japon Merkez Bankası'nın da faizleri değiştirmeyip 0.50 baz puanda sabit bırakması doların yene karşı değer kazanmasına neden oldu. Amerika'da üçüncü çeyrek gayri safi yurtiçi hasıla rakamı beklentilere uygun gelmesine ve dünyanın en büyük ekonomisinin resesyona, yani durgunluğa sürüklendiği kaygılarının hafiflemesine rağmen, tüketici çekirdek enflasyonunun kasım ayında yüzde 3.6'ya yükselmesi FED'in faiz indirimi sürecini zayıflattı. Şimdi bütün dikkatler yarın açıklanacak olan dayanıklı tüketim mal siparişleriyle, tüketici güven endeksi ve cuma günü belli olacak olan, yeni ev satışlarında. Uzun süredir yazıyoruz. Tüketim verileri önemliÖ 2002 yılından bu yana CNBC-e bu verileri aylık olarak açıklıyor. Ama aklı evvel meslektaşlarımız ABD'deki tüketim verilerini inceleseler de bizimkilere göz ucuyla bile bakmıyor. Sermaye aktarımı Amerika'da son ayda dayanıklı mal tüketiminde işler iyi görünüyor. Özellikle elektronik eşyada.. Şimdi bunun üzerine bir de Noel alışverişi yapılıyor. Gerçi kimileri bu yılki alışverişi geçen yılın düzeyiyle aynı bulup rahatsızlık duysa da, bunca çalkantıya rağmen tüketimin aynı düzeyde kalabilmesi gayet olumlu. Ancak önümüzdeki yıl ABD'de başkanlık seçimleri var ve bunun getireceği belirsizlik alışverişin kesilmesine neden olabilir. ABD'de bankacılık sisteminin el altı emlak piyasasından yediği darbeyi, elde ettiği yeni sermayeyle ve kredi verdiği şirketlerin satışlarının yükselmesi sonucu tahsilatlarının artmasıyla, atlatacağı düşünülüyor. Piyasaların bu tezi büyük ölçüde doğru... Ancak bu arada ortaya çıkacak hasar, ya da mali zarar konusunda sadece tahminler konuşuluyor. Ocak sonunda dek açıklanacak gerçek rakamlar çok yüksek olursa, iş o zaman zor olur. hgunes@milliyet.com.tr Durgunluk verilere bağlı