Birinci hata, cari işlemler açığının sadece kura bağlanması. Defalarca yazdık. Cari işlemler açığı sadece kura bağlı değil. Sadece ihracat tarafı özellikle kura bağlı. İthalatın son yıllarda çok hızlı artmasının ise üç nedeni var: Birincisi, petrol ve diğer madenlerdeki fiyat artışları. İkincisi, büyüme hızındaki yüksek performans ve yatırım talebi. Ve nihayet, ucuz kurun getirdiği ithal tüketim malları. Kaldı ki, bir de Çin'den katlanarak artan ithalat var. Demek ki, önce büyüme hızının ve petrol fiyatlarının düşmesi gerek.Şimdi bu ekonomistler kurun gidebildiği kadar gitmesini ve cari açığı düzeltmesini istiyor. Keşke bu kadar kolay olsa. Oysa bu kısa vadede hem durgunluğa, hem de enflasyona neden olabilir. Medyada boy boy gördüğünüz kimi ekonomistler son zamanlarda öyle hatalı yorumlar yapıyor ki çıldırmamak elde değil. Her insanın kendisini ekonomist sandığı bir ülkede onlar da hata yapabilir tabii. Ancak birilerinin düzeltmesi kaydıyla. İkinci hata, yüksek faizlerin içeriye giren sıcak paranın nedeni olarak gösterilmesi. Külliyen yanlış! Üstelik bilgisizce. Öncelikle reel faizler hiç sanıldığı kadar yüksek olmadı. Üstelik 2003'ten bu yana sıcak para daha çok borsaya girdi. Sıcak para faizle ilintili olsaydı, şimdiki çıkışlara akıl sır ermezdi. Ayrıca Türk eurotahvillerine de inanılmaz talep geldi. Merkez Bankası'nın izlediği faiz politikasıyla eurotahvillerin ilişkisi ne olabilir ki? Türkiye'ye sıcak paranın akmasının üç nedeni var: Birincisi, uluslararası piyasalarda paranın çokluğu ve gidecek yer arayışı. İkincisi, AB'ye tam üyelik yolunun açılmış olmasıyla Türkiye'nin cazip hale gelmesi. Üçüncüsü de Türkiye'nin mali disiplinin ve siyasal istikrarın sürdüğü bir ülke olarak görülmesi.Üçüncü hata mali disiplin konusunda. Kimisi iş raydan çıktı diye düşünüyor. Kimisi de aksine, uygulanan programın en başarılı tarafının bu olduğunu savunuyor. Gerçek ise rakamlarda görülüyor. Son yıllardaki mali disiplin başarısı daha çok faizlerin düşmesiyle elde edilmiş. Bu yıl da öyle. Fakat hedefler tutarken, faiz dışı harcamaların geçen yıla göre yüzde 41 arttığı gözden kaçmamalı. Eğer büyüme yavaşlatılmak isteniyorsa, faiz dışı harcamaların belli bir disiplin altına alınması kaçınılmaz. Sıcak paranın nedeni Dördüncü hata ise, içinde bulunduğumuz karmaşanın tamamıyla siyasal belirsizliğe bağlanması. Hatırlayalım, 2001'de Anayasa fırlatıldı diye kriz oldu sanmıştık. Siyasal ortam elbette önemlidir. Ama Brezilya'da ve Venezüella'da yabancı sermayenin hiç istemediği iktidarlara rağmen doğru politikalarla istikrarın kazanıldığı unutulmamalı. Şu anda yaşananlar elbette küresel sermayenin maliyetinin ve yönünün değişmesinden kaynaklanıyor. Fakat Türkiye'nin daha çok etkilenmesi 2 C sorunundan, yani cari açık ve cumhurbaşkanlığı seçimi. Tabii bir de Merkez Bankası'nın müdahalede gecikmesi. Hatada inat kötü bir şeydir. Biri bir yanlışı inatla savunduğunda, siz usanıp susarsanız, zamanla o iddiayı doğru sanıp sizin de kabul ettiğinizi düşünür. Yıllarca bunu yaşamışımdır. Hatanın baştan önünü kesmek gerekir. hgunes@milliyet.com.tr Siyasal belirsizlik...
