TL sürekli değer kaybediyor, çünkü son iki haftada 10 milyar dolara yakın para bono ve hisse senedi piyasasından çıkarak dövize döndü. Kurun düzey değiştirmesinden elbette ihracat ve turizm yararlanacak. Ancak ithalat gibi döviz gideri, ya da döviz borcu olanlar zarar edecek. Bu da gayet doğal ve olumlu. Bu bakışla kurun yukarı doğru hareketine müdahale zararlı olur. Dövizin iki haftada nereden nereye geldiği belli. TL, dolara karşı yüzde 18, euroya karşı da yüzde 22 değer kaybetti. Bu, çok ciddi ve oldukça hızlı bir yükseliş. Gelişmekte olan ülkelerin çoğunda bu hareket oldu. Ve bu hareketin temel nedeni cari açık filan değil, sıcak para çıkışı. Zaten olsaydı Brezilya ulusal parası da yüzde 10'a yakın değer kaybetmezdi. Çünkü Brezilya'da cari açık olmadığı gibi ciddi boyutta dış ticaret fazlası var. Dalgalı kur sistemi sıcak para çıkışını, ancak kur çok esnek olursa engelleyebilir. Yani yabancı yatırımcılar çıkmak istediklerinde kur aynı düzeyde kalırsa, kimse çıkmaktan çekinmez. Alır parasını gider. Bu nedenle, kur yukarı esnerken, kimileri bundan kaygı duysa da, Merkez Bankası'nın kendinden emin olması gerekir. Çıkış sürecinde dövize müdahale edilmesi, çıkanlara ucuz döviz vermekten başka bir işe yaramaz.Ancak kurun bu hareketinden dolayı enflasyonun kafayı kaldıracağına kimsenin kuşkusu olmasın. Geçişkenlik (pass-through) mekanizmasıyla kurlar maliyetlere ve fiyatlara yansıyacaktır. Üstelik kurdaki artış sürerse bu kez enflasyonist beklentiler yükselecektir. Kur hareket edince enflasyon yükselecek, ancak dövize de müdahale edilemeyecek! O zaman ne yapılacak? Bile bile enflasyonun çıkmasını bekleyelim? Üstelik kur çıkarken, enflasyon beklentileri yükseldiğinden bono faizleri de çıkıyor. Öncelikle, maliye ve para politikalarının daha da sıkılması gerekiyor. Kamu harcamaları kısılacak, ve artık Allah'ın emri; MB'nin kısa vadeli faizi düşmeyecek! (Hatta belki de MB faizi yukarı çekecek) İkincisi, yabancı çıkışı sürerken kesinlikle kura müdahale edilmese de, biter bitmez MB küçük bir müdahaleyle kurun yönünün aşağı gitmesini sağlayacak. Yani müdahale, şimdi olmasa da, daha ileride yapılacak. Çıkana pahalı döviz Şimdi umalım, kurdaki bu yukarı hareket uzun sürmesin. Çünkü uzun sürerse birçok mal fiyatına bu yüksek kur yansır ve nisandan sonra mayıs enflasyonu da yüksek çıkar. Bu durumda da hedeften çok uzaklaşılır. Merkez Bankası'nın böylesi bir konjonktürde ne yapacağını önceden söylemesi elbette doğru olmaz. Ancak Merkez Bankası iki haftadır piyasaları aydınlatıcı yönde doğru dürüst bir açıklama yapmadı. Bu da bildiğimiz tartışmayı akla getiriyor: Acaba Merkez Bankası piyasalara göre mi vaziyet alacak, yoksa piyasalar mı Merkez Bankası'na göre? Nihayet şunu da belirtelim, MB müdahalesinin beklenip beklenmemesi de önemli değildir. İstediği ve gerektiği zaman müdahale eder. Ancak bu müdahale çok satarak değil, az döviz satarak sonuç aldığı noktada olmalıdır. Bunu da en iyi MB tayin eder. Not: Sıcak para girerken günde 5 milyar dolar alan MB, şimdi çıkarken kılını kıpırdatmadı. Demek ki, MB kuru yükseltmek için elinden geleni yapıyormuş. Hatırlatalım! hgunes@milliyet.com.tr Sürerse kötü olur
