Aradan 30 yıl geçti. Hala Avrupada çalışan çok sayıda işçi var. Eğer ABye tam üye olursak bu paralar ne olacak? Bu paralar artacak mı, azalacak mı? Birkaç ay önce IMF bünyesinde Jacques Bougha - Hagbe tarafından Fas için bir araştırma yayımlanmıştı. Malum bir sürü Faslı Fransadan ülkelerine her yıl 3 - 4 milyar dolar yolluyor. Ve bu da milli gelirin yüzde 9una varıyor. Kısacası, Fransız ekonomisi adeta Fası besleyen ana kaynak.Araştırmada dikkat çeken bir konu da bu paraların giderek azalmadığı, aksine arttığı. Sayısal olarak Faslıların daha fazla göç ettiği düşünülse de, bu, artışı açıklamıyor. Anlaşılan ya Faslılar daha fazla para yolluyor, ya da gelirleri artıyor.Kuşkusuz para göndermenin altında yurtseverlik ve aile bağlılığı yatıyor. Dayanışma duygusu, aynı zamanda da anavatanda bir yuva arayışı bunu destekliyor. Emlak talebi de bu nedenle gelişiyor. Kur da yardımcı oluyor. Mesela kur uygun olunca emlak ucuzluyor, daha fazla para yollanıyor.İlginçtir yıllar geçse de, Faslıların ülkeleriyle bağları kopmuyor. Daha fazla para yolluyorlar. İşçi dövizlerinin devamlılığını arzulayan hükümetler anavatanla bağların sürmesini destekliyor. Radyolar, gazeteler ve daha birçok yolla ilinti sürdürülüyor. Gelelim Türkiyeye. Petrol krizinde can kurtaran işçi dövizleri ihracata yaklaşmıştı. Ama geçen sürede Türkiyenin ihracatı hızla artarken, işçi dövizleri daha yavaş büyüdü. Hatta krizden bu yana miktar olarak düşmeye başladı. Demek ki, kriz olduğunda daha fazla paranın geldiği teorisi bizim için pek geçerli değil. (Ne de olsa devalüasyon olunca bizim Alamancı ihtiyaç kadar yolluyor!) Üstelik Türkler Faslılardan giderek ülkelerinden veya ailelerinden bir miktar kopuyor.1998 yılında bu gelir 5.4 milyar dolar olmuştu. 2001 yılında 2.9 milyar, 2001 yılında da 1.9 milyar dolar. İşin gerçeği şu ki, Türk işçisi diğer ülke insanlarından farklı. Belli bir süre sonra o da oranın insanı haline geliyor. Eh ne olsa artık AB vatandaşı oluyor. Fas için işçi dövizi önemli olabilir. Ama ABye üye olacak Türkiye için hayır. Zaten de öyle yapıldı. Artık istatistik olarak açıklanmıyor bile. hgunes@milliyet.com.tr 1974 CHP - MSP koalisyonu hem şanslı bir koalisyondu, hem şanssız. Kıbrıs şanstı; doğru değerlendirildi. Petrol krizi şansızlıktı; yanlış değerlendirildi. Yine de şartlar onları kurtardı. Alamancı işçilerden gelen para birden artıp ihracatı yakalayınca, hükümete supap oldu. Ve kısa süre sonra da hükümetten sıvıştılar. Sıkıntılar da başkasının kucağında patladı!