Hurşit Güneş

Hurşit Güneş

hgunes@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Oysa gerçekten maliye politikası sıkı mı? Özellikle 2007 bütçesi gevşeklik gösteriyor. Öte yandan, sıkı para politikasıyla sıkı maliye politikası birleştiğinde iç talebin durgunlaşacağı bilinse de, tek başına maliye politikası gevşediğinde ne olur? Para politikasının sıkı olduğu biliniyor. Ancak maliye politikasının da sıkı olduğuna dair yaygın bir kanı var. Daha doğrusu, hükümet faiz dışı fazla hedefini tutturdukça işlerin iyi gittiği sanılıyor. Milyon YTL 2006 2007 % artışGelirler 166.6 188.2 13.0Vergi geliri 137.5 158.2 15.1Diğer 29.1 30 2.9Giderler 175.3 204.9 16.9Faiz-dışı 129.4 152 17.5Personel 42.8 43.7 2.1Mal-hizmet alımı 18.6 15.6 -16.4Faiz 45.9 52.9 15.1Cari transferler 49.6 60.9 22.8Sermaye 11.9 12.1 1.4Transferler 2.6 3.6 36.5Açık -4.0 -16.7 318.0Faiz-dışı denge 42.0 36.2 -13.7 Öncelikle şunu belirtelim, gerçekten bütçe açığı 2006'da daraldı. Ancak bunun mali disiplin kadar, kendine özgü nedenleri var. 2007'de bu nedenler ortadan kalkıyor. Birincisi, seçimler bir risk oluşturuyor ve faizleri yukarı doğru itiyor. Aynı etkiyi sıkı para politikası da yaratıyor. Gerçi yüksek faizler vade nedeniyle 2006 bütçesi etkilenmedi ama 2007 bütçesini bir hayli zorlayacağı ortada. Nitekim 2007 bütçesinde faiz harcamalarının yüzde 15.1 artması tasarlanmış.2007 bütçesinde cari transferlerin yüzde 23 artması öngörülmüş. Bu çok yüksek. Sosyal güvenlik sisteminin bu denli açık verdiği bir yapıda reform çalışmalarının sürekli aksaması daha da vahim.. Kaldı ki, bu kalemin hem bütçe içinde ağırlığı fazla, hem de artış yüzde 23'ü bile aşabilir. Öte yandan diğer transferler kalemi küçük olsa bile yüzde 37'ye varan artış dikkate değer.2007 bütçesinde giderlerin yüzde 17, gelirlerin ise yüzde 13 artacağı varsayılıyor. Ekonomi daha da yavaşlarsa bu gelir hedefinde şaşma oluşabilir. O zaman 17 milyar YTL olması beklenen bütçe açığı daha da büyür. Oysa hükümet, geçen yıl 4 milyar YTL bütçe açığına kadar indik diye böbürlenip duruyor. Zaten nominal olarak yüzde 14 kadar düşmesi beklenen faiz dışı fazla olası koşullar altında 2007'de tutturulması hayli zor. 2007 konjonktürü farklı Maliye politikası gevşeyince para politikasının daha da sıkılması kaçınılmazlaşabilir. Çünkü elde başka bir politika seti yok. Bu da faizlerin (bugün olduğu gibi) olması gerekenin çok üstüne çıkmasına, sıcak para fazlasıyla içeriye girmesine ve kurun aşağı yönlü sarkmasına neden olabilir. Bu durumda ekonomide daralmanın boyutu azalsa da, enflasyonun kontrolü de o denli zorlaşır. Son zamanlarda Merkez Bankası'nın sık sık hükümeti sıkı mali disiplin konusunda uyarmasının nedeni de bu.2007 bütçesi ne denli gevşek olursa, faizlerin de düşürülmesi o denli uzayacaktır. Ancak mevcut bütçenin daha da sıkılmasının ekonomide durgunluğu pekiştireceğine kimsenin kuşkusu olmamalı. Fakat bize kalırsa, bu hiç de mahzurlu olmaz. Çünkü maliye politikası sıkılınca para politikası gevşetilebilir ve çok daha sağlıklı olur. Kur ve faiz daha optimal düzeylere gelebilir, gerek dış, gerek iç denge çok daha sağlıklı bir noktaya ulaşır.Not: Aşkı cari harcama gibi tüketmek yerine, kalıcı ve yapısal sevgiyi sürdürebilenlere Sevgililer Günü kutlu olsun. hgunes@milliyet.com.tr Daha olumlu genel denge