ÇOK tartışıldı, çok da tartışılacak..
Ama başlıyor.
Dokuz gün sonra, 19 Temmuz Pazar gününden itibaren, sigara tiryakileri için sıkıntılı günler başlıyor.
Sıkı bir içici ve sigara tiryakisiyim.
Bırakmam gerektiğini biliyorum, ama beynime bir türlü söz geçiremiyorum. Belki de keyif aldığımdandır..
Doktor arkadaşlar, “Bırak artık şunu” dedikçe, “Yapmayın yahu, bir tek kötü huyum kaldı, o da sigara içmek” diyor ama yutturamıyorum!..
Sigara sağlığa kesin zararlı. Hiç itirazım yok. İçilmemesi, insanların toplu olarak oturdukları, bulundukları kapalı mekanlarda ise hiç içilmemesi şart.
Sigara, içene verdiği kadar, aynı ortamda bulunan içmeyenlere de aynı zararı veriyor.
İçmeyenler de haklı olarak, “Kardeşim, senin benim sağlığımla oynamaya, beni zehirlemeye hakkın var mı?” diye soruyor.
Yüzde yüz haklılar.
Ama sigara içenler de soruyor, “Bu yaşam benim. Bir kahve, bir bardak çay, bir kadeh içki, yenilen güzel bir yemekten sonra keyifle bir sigara içmeme hangi hakla yasak koyuyorsunuz? Bu uygulama kişilik ve insan haklarına aykırı değil mi?”
Onlar da haklı...
Bir kararda iki taraf da haklı olunca, işin içinden çıkmak zordur.
Büyükler buna, “Aşağı tükürsen sakal, yukarı tükürsen bıyık” derler.
Dokuz gün sonra başlayacak “yasak” bu nedenle bir tartışma konusu.
Tartışılmaya da devam edilecek gibi...
H H H
Komşumuz Yunanistan’da “yasaklar” 2 Temmuz’da başladı.
Ülke “dumansız hava sahası”na kavuştu mu, bilemiyorum, ama Yunanistan’da neredeyse iki haftadır kapalı hiçbir alanda sigara içilmiyor.
Peki, Amerika ve Avrupa’da durum nasıl?
ABD’nin Kaliforniya eyaleti, dünyada en sıkı ve geniş çaplı sigara yasağının uygulandığı yerlerden biri.
1993 yılında devlet binalarının içinde ya da 1.5 metre yakınında sigara içmek yasaklandı. Eyaletteki restoranlar, barlar, kapalı mekanlar ve sahillerde sigara içilmesi yasak.
New York’ta ise 2003 yılından bu yana restoran ve barlarda sigara içmek yasak.
Fransa, 2003’te halka açık alanlarda sigara tüketimini düşürmek için sigara fiyatlarını yüzde 20 artırdı. Paris’in kafe ve restoranlarında sigara tüketiminde bir değişiklik olmadı. Fransa’da işyerleri, kafe, restoran ve barlarda da uygulanması bekleniyor.
Avustralya’da havaalanları, devlet daireleri, klinikler ve işyerlerinde sigara içmek yasak. Ülkede birçok eyaletteki restoranlar ve alışveriş merkezlerinde de sigara içilmiyor. Ülkenin en büyük şehri Sydney’de bulunan dünyaca ünlü plajlarda da sigara içmek yasak.
Kanada, dünyada sigara içme oranı en düşük ülkeler arasında. Bunun sebebi, ülkede uygulanan sert sigara içme yasağı. Ülkede satılan sigara paketlerinin üstünde, sigaradan zarar görmüş iç organların fotoğrafları yer alıyor. Sigara yasağı 2004’te başladı. Kapalı alanlarda sigara içenlere 3 bin Euro para cezası veriliyor.
Hollanda’da yasak 2004’te başladı.
İspanya’da 2006’dan beri sigara içmek yasak. Yasa, 100 metrekareden geniş işyerlerinde, kahvehane ve restoranlarda sigara içilen bölüm bulundurulmasına izin verse de, daha küçük mekanlarda sigara içmek kesinlikle yasak.
İtalya’da sigara yasağı iki yıldır yürürlükte. Hükümet, sigara içmenin yasak olduğu mekanlarda kuralı ihlal eden kişiye yaklaşık 2 bin Euro para ceza keserken, mekanda sigara içilmesine göz yuman işletmeci ya da sorumluyu ise 275 Euro ödemek zorunda bırakıyor.
Norveç’te yasağın başlangıcı 2004. Tütün ürünlerinin reklamını yapmak da tam 30 senedir yasak. Bir paket sigaranın fiyatı ise yaklaşık 6 Euro. Caydırıcı fiyatlara ve devletin yaptırımlarına rağmen, Norveç’te her üç kişiden biri sigara içiyor.
Portekiz’de sigara yasağı sadece hastane, okul ve devlet binaları için geçerli. Toplu taşıtlarda seyahat süresi bir saati geçmiyorsa taşıt içinde sigara içmek yasak. Portekiz hükümeti barlara ve restoranlara bu kararın getirilmemesine karar kıldı.
İngiltere’de geçtiğimiz yıldan beri, umuma açık alanlarda sigara içmenin cezası 50 sterlin.
Ya bizde?
19 Temmuz’dan itibaren kapalı alanlarda, kafe, restoran, bar, kahvehane ve benzeri işyerinde sigara içenlere 69 lira, işyeri sahiplerine ise 500 ila 5000 lira para cezası kesilecek.