Wikileaks, Avustralyalı bilgisayar korsanı ve yayıncı Julian Assange’ın kurduğu bir gizli belge yayınlama sitesi. wikileaks.org adresi 2006 yılında İsveç’te satın alındı ve kaydedildi. Assange, bu girişimin “kalbi ve beyni” olarak nitelenmekle birlikte on bine yakın gönüllü ve 1500 civarında yayıncı ile çalışıyor.
Beş yıla yakın, çeşitli ülkeler ve örneğin Somali, Kenya gibi ülkelerin liderleri hakkında, bu arada ABD hükumetinin Guantanamo körfezindeki gizli üssünde Irak’tan ve Afganistan’dan getirilen savaş esirlerinin tutulduğuna dair gizli belgeleri ifşa ettiği halde site hakkında hiçbir işlem yapılmadı. Bu arada Avustralya hükumetinin Körfez Savaşı’na asker gönderme kararının yasal olmadığını gösteren ve sonuçta Avustralya askerlerinin geri çekilmesi, siyasal skandallar, hükumet değişiklikleri gibi olaylar olmasına rağmen.
Ne zaman ki Wikileaks, Onbaşı Bradley Manning tarafından çalınan 50 bin ayrı Irak ve Afgan Savaşı belgelerini ve video kayıtları ile 200 bine yakın diplomatik telgrafı yayınladı, Julian Assange için de tabir yerinde ise felaket çanları çalmaya başladı.
ABD’de, bir kamu görevlisinin yasaya veya ahlaka aykırı bir davranışını bir üst amirine veya doğrudan parlamentoya ihbar etmek yasayla korunan bir davranıştır. Ayrıca hükumet veya kurum-kuruluş-şirkete ait gizli bir belgeyi bir gazeteciye verip, yayınlatırsanız, bu yayıncı sizin kimliğinizi gizleme hakkına sahiptir.
Wikileaks ekibi, yayınladıkları gizli bilgileri kendileri çalmadığı ve sızdırmadığı, sadece yayıncı rolü oynadıklarını ileri sürerek Amerikan hükumetinin elinden yakalarını uzun süre sıyırdı. Assange, en son 2008 yılında ABD’ye girip-çıktı ancak ondan sonra İsveç’ten ayrılmadı.
Eski Başkan Bill Clinton’ın eşi, Senatör Hillary Clinton, başkan adaylığına kalkıştığında, Wikileaks, Demokrat Parti’ye ve ABD Dışişleri Bakanlığı’na ait binlerce telgraf ve görüşme tutanağı 2016’da açıklandığında, ABD hükumeti Assange’ın casusluğu yasaklayan çeşitli yasa hükümlerini ihlal ettiğini öne sürerek mahkemeye verdi, İsveç’ten iadesini talep etti.
Bu noktada, İsveç’te bazı kadınlar taviz ve tecavüz iddiaları ile Assange hakkında davalar açmaya başladılar. Wikileaks sitesine ev sahipliği yapan firmalar, örneğin Amazon, siteye erişimi engellediler. Şu anda bile Türkiye dahil, bir çok ülkeden Wikileaks’e erişim ya kısıtlı, ya da yasaklı.
İsveç’in kendisini ABD’ye iade edeceğini anlayan Assange İngiltere’ye geçti. Ancak İngiliz hükumeti de Assange’ı tutuklayarak iade hazırlıklarına başladı. Hukuk mücadelesi için Internet’te toplanan paralara el konuldu. Kripto para yoluyla gizlice toplanan yardımlarla tutulan avukatlar bir yerel mahkemenin Assange’ın iadesini durduran karar vermesini sağladılar. Ancak karar cuma günü bir üst mahkeme tarafından bozuldu.
Cumartesi Assange yaka-paça tutuklandı. Polis, direnen Assange’ı sürükleyerek götürdü.
Assange ABD’ye götürülürse, bir daha gün ışığı göremez diyenler var.
Bakalım, gelişmeyi birlikte izleyeceğiz.
