Koskoca, 12 milyon nüfuslu İstanbul’da yaşayanların gelirleri, talepleri farklı. İşte bu farklı gelirlere ve taleplere göre de çarşılar farklı, çarşılardaki fiyatlar farklı. Tüketici genelde istediği, alabileceği malı nerede bulabileceğini biliyor.
Eminönü’nde Çeşnici sokakta kapısında Beceren Tekstil yazılı binadan içeri girince şaşırdım. Eski tip ama çok büyük bir manifatura dükkânı. Ne var ki raflardaki toplar azalmış.
Tezgâhın üzerinde çeşit çeşit, top top kumaş var. Şükrü Kahraman’a, “Basma var mı? Hani eskiden Sümerbank’ın ürettiği basmalardan?” diye sordum. Artık basma yapan fabrika kalmadı. Ham bezi Çin’den getirtiyoruz. Desenleri vererek Bursa’da ham beze baskı yaptırıyoruz. Basma talebi de kalmadı. Basma alıp elbise diken veya diktiren kalmadı” dedi.
Basmanın metresi 4 TL. 5 metreden kadın elbisesi çıkarmış. Şükrü Kahraman, “Şimdilerde çok kişi hazıra döndü. Kumaş talebi azaldı. Eskiden dükkânın içi kumaş dolu idi. Kapının önünden Anadolu’ya günde en az 3 kamyon kalkardı” dedi.
Beceren’in karşısındaki dükkânda Hikmet İşman örmelik yün satıyor. Çile çile, renk renk yünler dikkatimi çekti. ‘Satışlar nasıl?’ diye sordum. ”Çilesi 100 gr. 2 TL. 5 çileden bir kazak çıkar. 10 TL. Yün parası vererek kazak ören kalmadı. Aynı kazağı 50 - 100 TL’den satın alıyorlar” dedi.
Kürkçü Hanı’nda kürkçü kalmadı!
Mahmutpaşa’ya yolum düştüğünde Kürkçü Hanı’na uğrar, kürkçü Mustafa Pakoğlu’nun kahvesini içer, handaki dükkân sahipleriyle sohbet ederim. Kürkçü Hanı’nda şimdilerde kürkçü kalmadı. Ünlü kürkçü Mustafa Pakoğlu bile kürkçülüğü bıraktı.
Bu han, Fatih Sultan Mehmet’in sadrazamlarından, Enderun çıkışlı ilk sadrazam olan Mahmut Paşa tarafından inşa ettirilen, Mahmutpaşa Külliyesi’nin bir parçası. 1460’lı yıllarda yaptırıldı. Mimarı Atik Sinan’dır. Mahmutpaşa Külliyesi’nin bir çok yapıları yok oldu. Bu han 15. yüzyıl han kervansaray yapıları içinden günümüze ulaşabilen tek yapı.. Ne var ki eklemelerle ana yapının özelliği yok edildi. Vakıf mülkü idi, şimdilerde özel mülk haline geldi. Handa 121 dükkân var. Hepsi özel tapulu mülk. Kükçü Mustafa Pakoğlu, “İç piyasada kürk talebi yok. Kadınlarımızın üzerlerindeki kürklerin çoğu eskiden alınmış, moda değiştikçe değişime uğramış kürkler. Şimdilerde kürk işi yapanlar Çin‘den gelen kürkleri işleyerek Rusya ve Ukrayna pazarına satabiliyorlar” dedi.
Kürkçü handaki dükkânların çoğu çeyizlik, sünnetlik eşya satıyor. Fiyatlar sudan ucuz. İnanılamaz ama, 2.5 TL’ye kadın iç çamaşırı satan bile var.
Bağdat Caddesi ve Bahariye ekseninde
Kadıköy’de şimdilerde üst gelir grubu ile orta ve alt gelir grubu birlikte yaşıyor. Üst gelir grubunun alışveriş caddesi Bağdat Caddesi. Orta ve alt gelir grubundakiler Bahariye’den alışveriş yapıyor.
İki alışveriş bölgesi fiyatları farklı. Bağdat Caddesi’nde hemen her ünlü yabancı ve yerli markanın satış mağazası var. Örneğin Burberry’de erkek takım elbise 5.500 TL. Gömlek bin TL. Kravat 350-450 TL. Ayakkabı 1.700 TL. Damat’ta takım elbise 990 - 1.670 TL. Gömlek 220 - 345 TL. Desa’da kadın deri ceket 999 - 1.399 TL. Vakko’da erkek takım elbise 4.290 TL.
Bahariye’de Erol’da erkek takım elbise 230 - 400 TL arası. Armoni’de erkek gömlek 70 - 140 TL. Ceyko’da kadın etek 99 - 119 TL. Hırka 89 TL. Mango’da kadın anorak 99 TL. Kadın elbise 70 - 129 TL. Beymen Outlet’de kadın tayyör 250 - 500 TL. Kadın elbise 150 - 350 TL.
Görülüyor ki Bahariye, Bağdat Caddesi’nden ucuz ama Ayşe Hanım Teyzemgiller için gene de fiyatlar hazmedilebilir seviyede değil.