Her evde pilav pişer... Bu nedenle her aile "pirinç" konusu ile ilgilenir.
Bugün sayın okuyucularıma, halkımızın en beğendiği pirinç türü "baldo" pirince rakip olan baldo kalitesinde olan ama baldonun yarı fiyatına satılan "Osmancık pirinci"ni anlatacağım.
Osmancık pirincinin memleketi Osmancık. Osmancık; İstanbul'u Karadeniz'e bağlayan karayolu üzerinde 28 bin nüfuslu bir ilçe. Tosya ile Merzifon arasında. İlçenin içinden Kızılırmak geçiyor. Bu nedenle de Osmancık halkı çeltik ekiyor. Çeltik düz arazide devamlı su içinde yetişen bir bitki.
Pirinçle geçiniyorlar
Osmancık merkezinde ve köylerinde yaklaşık 6 bin aile çeltik ekerek yaşıyor. Bu ailelerin toprağı hane başı 5 ile 50 dönüm arasında.
1994 yılından bu yana Osmancık Belediye Başkanlığı sorumluluğunu taşıyan Avni Kılıç anlatıyor: "Biz buralarda Mısır pirinci denilen tür pirinç ekerdik. Mısır pirinci dönümde 300 - 350 kilo verir. Kalitesi ve verimi düşük olduğu için pazarlama sorun olurdu, üreticimiz para kazanamazdı... Bunun üzerine Osmancık için iyi bir tohum arayışına girdik. Samsun 19 Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi ve Edirne Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nün yardımını aldık. 38 cins çeltik tohumunu denedikten sonra "TRT 427" diye bilinen bir çeltik tohumunun en uygun tohum olduğunu gördük. Bu tohumu geliştirdik. Buna "Osmancık 97" adını verdik. Geçen yıl dönümde 1.050 - 1.100 kg. verim aldık. Bu yıl yağmur yağamadığından dolayı üst sulama olmadı. Tane olgunlaşamadı. Verim dönümde 750 - 800 kiloya düştü ama kalite yine çok güzel.
Bu tohum Osmancık'tan başka Trakya ve Karadeniz olmak üzere yurdun çeşitli yerlerinde de ekiliyor. Osmancık 97 çeltiği Osmancık'ta 6 fabrikada işlenip, kabuğundan ayrılarak pirinç haline getiriliyor. Çeltik pirince dönüşürken kabuk, kırık ve saire yüzde 40 fire veriyor.
Osmancık pirincinin kilosunu tüketici 900 - 950 bin liradan yiyor. Ama ithal pirinç rekabeti nedeniyle bu yıl fiyatlar düşük. Allah'tan TMO devreye girdi. Ofis çeltiğe 700 bin lira veriyor. Üreticinin eline net 580 - 630 bin lira para geçiyor.
Sayın okuyucularım; 10 dönümde çeltik eken bir ailenin evine 6 milyar civarında bir para giriyor. Bundan ilaç, gübre, işçilik ve diğer masrafları düşeceksiniz... Aile dört ay bellerine kadar suyun içinde çeltik yetiştiriyor. Emeğinin karşılığı bu kadar... Bunları yediğiniz pirincin arkasındaki zahmeti bilin diye yazıyorum.
Osmancık Belediye Başkanı'ne "Çeltik tarlası demek sivrisinek demek, sıtma demek diyebiliriz... Sıtma var mı?" diye sordum. "Ocak başından itibaren ilaçlama yapıyoruz. Yerleşim yerlerinde sivrisinek yataklarını kurutuyoruz, tarlada da ilaçlama var. Sıtma görülmüyor" dedi.
Bu yazıyı okuduktan sonra bakkaldan, marketten gerçek "Osmancık pirinci" satın alarak pilav yapınız. Bakalım beğenecek misiniz?
Özür: Bir opera temsilini anlatırken, "sesi ve oyunu ile başarılı" bir opera sanatçısının "vücudunun kilosundan" söz etmenin yanlış olduğunu, "Butterfly" oyunu ile ilgili yazım dün gazetede yayımlandıktan sonra fark ettim. Sanatçıdan özür diliyorum.