İstanbul’da Maslak yolunun sağında, solunda pıtrak gibi gökdelenler yükseldi. Önceleri yadırgadık, kısa süre sonra da İstanbul’un olağan yapılanma şekli olarak, gökdelenleri benimsedik.
Maslak yolunun başında üç gökdelenli dev bir yapı var. Metro City diye adlandırılan, iki gökdeleni konut, bir gökdeleni işyeri, alt bölümü çarşı olarak planlanan ve inşa edilen yapıyı gezdim. Bu yapının koordinatörü Yüksek Mühendis Savcı Eker’den ve de Mimarı Doğan Tekeli’den İstanbul’daki gökdelenler ile ilgili bilgi aldım.
Gökdelen dediğimiz yüksek katlı binaların yapımı, 1852 yılında Otis’in asansörü keşfetmesinden sonra mümkün olabilmiş. İstanbul’da gökdelen değil de, yüksek katlı ilk bina 1974 yılında Vali Konağı sonunda yapılan YKB Emekli Sandığı’nın 22 katlı binası. Bu binanın da mimarı Doğan Tekeli. Bugüne kadar Türkiye’de yapılan en yüksek binalar ise Doğan Tekeli ile Avni Sisa’nın "avan projesini" yaptıkları 52 katlı İş Bankası gökdelenleri ile Mersin Meridyen Otel binası.
Büyük kapalı alanları var
Maslak yolunun sağında, solunda yer alan gökdelenler, kullanılabilir kapalı alanlarının büyüklüğü ile de önemli. 38 katlı Sabancı binasının 107 bin metrekare, 24 katlı YKB binasının 125 bin metrekare, 28 katlı Tekfen binasının 80 bin metrekare, 38 katlı Tat Tower binasının 100 bin metrekare, 38 katlı Beybi - Giz’in 80 bin metrekare, Garanti Bankası binasının 136 bin metrekare kullanım alanı var. Bu gökdelenler arsa bedeli hariç, metrekaresi 1000 dolar harcama ile yapılıyor. İşyerleri metrekaresi 10 - 20 dolardan kiralanıyor. Akmerkez’in mağaza bölümünde 33 bin metrekarede 240 dükkan var. Alt katında 1100 araç alacak üç katlı bir otopark bulunuyor.
Teflon malzeme ile yapıldı
Metro City’de beş kat otomobillere ayrılmış. 2300 otomobillik otopark yapılmış. Metro City’nin mağaza bölümü de, Akmerkez’inki gibi 33 bin metrekare. Metro City’nin çarşı bölümünün üzeri teflon esaslı gün ışığı geçiren yeni bir malzeme ile kapanmış. Bu yeni teknoloji, alışveriş yapanlara kapalı mekanda değil, gün ışığında alışveriş yaptıklarını hissettiriyor.
İstanbul’da Akmerkez ve Metro City gibi gökdelenlerin altı mağazalara ayrılıyor ama, sadece mağazalar için inşa edilen büyük yapılar da var. Bu konuda Galleria ile başlayan Metro ile devam eden hareket, Carrefour ile hızlandı. İstanbul’un değişik yerlerinde Carousel, Capitol, Nautalius, Olivium, Profilo, Beylikdüzü Migros, Nova Plaza gibi büyük alışveriş merkezleri de yapıldı.
Bu kadar hızlı şekilde sayıları artan gökdelenlerde boş yer olup, olmadığını sordum. Öğrendiğime göre, Maslak yolunun sağında, solundaki gökdelenlerin kullanılabilir ve kiralanabilir alanlarının yüzde 20’si boşmuş. Ama, yeni yapılan mağaza alanlarına her zaman talep varmış.
Maslak Caddesi’nin sağında, solunda daha ne kadar gökdelen yapılacağını merak ettim. Bana anlatıldığına göre, en fazla üç gökdelenlik yer kalmış.
