Türkiye ekonomisi için döviz kaynağı yaratmada önem arz eden 2 kategori bulunuyor. Bu alanlar ihracat ile turizm... Bunlar önemli ama, buradaki sorunlar daha da önemli.
İhracat ve turizm gelirlerindeki düşme dövizde ve ekonomide sorun yaratacak. Hafta sonu Türkiye İhracatçılar Merkezi (TiM), Temmuz ayında ihracat gelirlerinde yüzde 13.0 gerileme olduğunu açıkladı.
- Ocak-Temmuz döneminde, yani yılın ilk yedi ayında ihracat yüzde 8 oranında geriledi.
- Yine aynı dönemde (Ocak-Temmuz) ihracat geliri 2014 yılının aynı dönemine göre 8.2 milyar dolar daha az oldu.
TİM Başkanı ihracat gelirindeki gerilemenin 8 milyar dolarlık bölümünün döviz kurlarındaki değişimden kaynaklandığını söylüyor.
İhracattaki gerileme yılbaşından bu yana devam ediyor.
Ocak ayında ihracat gelirleri yüzde 0.8 oranında azalmıştı. Sonraki aylarda ihracat geliri sırasıyla yüzde 8.3 oranında, yüzde 14,7 oranında, yüzde 0.1 oranında, yüzde 18.8 oranında geriledi. Gerileme haziran ayında yüzde 8.9 idi, Temmuz ayındaki gerileme ise yüzde 13.0 oranında.
Dövizler gelmezse
Türkiye’nin iki önemli döviz kaynağı, ihracat ve turizm gelirleridir. Bu iki kaynakta da bu yıl sorun var. İhracat ve turizm gelirlerindeki gerileme kalıcı hale geldi. Yılın ilk altı ayında;
- İhracat gelirleri 80 milyar dolardan 73.3 milyar dolara geriledi.
- Turizm gelirleri 13.7 milyar dolardan 12.5 milyar dolara indi.
İhracat ve turizm gelirlerinin gerilemesinin arkasında; (1) Doların değer kaybının etkisi var. (2) Dünya piyasalarındaki daralmanın etkisi var. (3) Bizim yanlış politikalarımızın etkisi var.
Önümüzdeki dönemde bu şartların hiç birinde iyileşme şansı, hiç mi hiç yok.
Ciddi bir sorun
İhracat ve turizm gelirlerindeki gerileme;
- Ülkenin döviz açığının kapatılmasını güçleştirecektir.
- Ülkenin tarım ve sanayi kesimlerinde daralmaya yol açacaktır.
Unutmayalım. İhracat ve turizm gelirlerindeki gerileme, döviz arzını azalttığı için ekonominin risk primi artıyor. Sonunda döviz fiyatı yükseliyor.
İhracat ve turizm gelirlerindeki gerileme, ülkede mal ve hizmet talebinin daralmasına, üretimin yavaşlamasına, bütün bunların sonunda da büyümenin duraklamasına yol açıyor.
Nasıl ki, insanda nabız atışlarının, tansiyonun düşmesi ciddi sağlık sorununa işaret ederse, yılbaşından bu yana ihracat ve turizm gelirlerindeki gerileme de ekonomide sağlığın bozulduğunu gösteriyor.
Tüm yaşananlara ve ortadaki rakamlara karşılık bütün bunlar ne yazık ki, şu anda Ankara’nın dikkatini çeken konular değil.