Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

2014 yılının ilk 8 ayında 104 milyar dolar ihracat gelirimiz vardı. Bu yılın ilk 8 ayında ihracat geliri 95 milyar dolar oldu. İhracat geliri yüzde 8.9 azaldı.
İhracat gelirindeki azalmanın nedeni yurtdışına daha az mal göndermek değil, giden mala karşılık daha az döviz geliri elde edebilmek.
İhracatımızın yaklaşık yüzde 50’sini euro ile, yüzde 45’ini dolar ile gerçekleştiriyoruz.
Geçen yıla göre euro’nun hızlı değer kaybetmesi ihracat gelirimizi azalttı. Türkiye İhracatçılar Meclisi, ihracat gelirimizdeki azalmanın 8.9 milyar dolarlık kısmının euro’nun değer kaybından kaynaklandığını açıkladı.
Bu hesaba göre, euro değer kaybetmeseydi, 2015 yılının ilk 8 ayındaki ihracat geliri geçen yılın aynı dönemindeki ihracat geliriyle aynı olacaktı.
Açık anlatımla, euro değer kaybetmeseydi bile bizim ihracat gelirimiz azalmayacaktı ama gene de artmayacaktı.
Euro bizi üzüyor
Euro’nun değer kaybı, bizim daha çok malı dışarıya yollayarak daha az döviz geliri elde etmemize yol açıyor.
2015 yılının ocak ayından bu yana ihracat gelirimiz her ay değişik oranlarda gerilemeye devam ediyor. Mayısta ihracat geliri yüzde 19.0 gerilemişti. Haziranda 7.1 oranında, temmuzda 16.2 oranında geriledi.
Ağustosta aylık gerileme yüzde 4.9 oldu.
Ocak-ağustos ayları arasında 8 ayda tarım ürünlerinde ihracat gelirindeki azalma yüzde 6.6 oranında.
Yaş meyve ve sebzede ihracat geliri yüzde 13.6, kuru meyvede yüzde 10.8, zeytinyağında yüzde 16.5 oranında geriledi.

İhracat geliri 8 ayda % 8.9 geriledi

Sanayi ürünleri ihracatından gelen dövizdeki azalma yüzde 12.3 oranında.
İthalat da geriliyor
Tekstil ürünleri ihracat geliri yüzde 10.8 oranında, hazır giyimin ihracat geliri yüzde 11.8 oranında, otomotiv sanayi ihracat geliri yüzde 9.8 oranında geriledi.
İhracat geliri azalırken, ithalat harcamalarında da azalma var.
Ağustos ayı ithalat rakamı açıklanmadı. Ocak-temmuz döneminde geçen yıl 94 milyar dolar olan ihracat geliri 84 milyar dolara gerilerken, geçen yıl 140 milyar dolar olan ithalat harcaması da 124 milyar dolara geriledi. İlk 8 ayda ihracat geliri yüzde 9.4 oranında gerilerken, ithalat harcamaları da yüzde 10.6 oranında azaldı.
İthalat gerilemesi eğer yurtdışından alınan malların içeride üretiminden kaynaklanıyorsa, iyidir. Ama ekonominin daralmasını gösteriyorsa, kötüdür.
Bir yılda ithal ikamesi konusunda bir gelişme olmadı. Bu nedenle ithalattaki, özellikle hammadde ve ara malı ithalatındaki gerileme ekonomide daralmayı işaret ediyor.