İhracat artışı devam ediyor
(İhracatta imalat sanayinin payı % 93, imalat sanayi ürünlerinde yüksek teknoloji ürün payı ise % 3.3)
TİM bugün haziran ayı ihracat rakamlarını açıklayacak. TÜİK ise dün mayıs ayı ihracat, ithalat rakamlarını açıkladı.
Yılbaşından bu yana her ay ihracat artışı sürüyor. İthalat harcamaları geriliyor.
Mayıs ayında da ihracat gelirleri yüzde 3.6 artarken, ithalat harcamaları yüzde 7.1 oranında geriledi.
İhracat artıyor, ithalat geriliyor ama gene de bir ayda, mayıs ayında ithalat harcamaları ile ihracat geliri arasında 7.1 milyar dolar açık var.
Aylık ithalat 20.8 milyar dolar, aylık ihracat 13.7 milyar dolar.
Yılbaşından mayıs sonuna kadarki 5 aylık dönemde ise ihracat artışı yüzde 7.4, ithalattaki azalma yüzde 5.6 oldu.
Beş ayda ihracat geliri 4.6 milyar dolar arttı. İthalat 5.8 milyar dolar azaldı.
Sonuç olarak dış ticaret açığı 5 ayda 42.0 milyar dolardan 31.6 milyar dolara geriledi.
Bizim için önemli olan dış ticaret açığının (ithalat harcamaları ile ihracat gelirinin arasındaki farkın) küçülmesidir.
Çünkü dış ticaret açığı sonunda cari açığa (döviz açığına) dönüşerek ekonomiyi güç duruma sokuyor.
Taşıt ithalatı azaldı
İlk 5 ayda tekstil ve giyim sanayi, taşıt araçları, plastik ve kauçuk, elektrikli makineler ve makine, mobilya ihracatında yüzde 10 - 15 oranında artış gerçekleşti.
İthalattaki gerileme ise kara taşıtlarında, makinelerde de ve demir - çelik, bakır, aliminyum gibi ana sanayi girdilerinde görüldü.
İhracatımızda Avrupa Birliği en büyük pazar. Ülke olarak Almanya ilk sırada. İhracatımızın yüzde 10’una yakınını Almanya’ya yapıyoruz. İlk 5 ayda Almanya’ya ihracat yüzde 17.6 arttı.
İkinci sırada, sorunlu ülke Irak var. İhracatımızda yüzde 8’e yakın payı olan Irak’a yapılan ihracatta 5 ayda yüzde 11.7 artış oldu.
Çin’den mal akıyor
Çin’e 5 ayda 1.2 milyar dolarlık mal satabildik. Buna karşılık 10.0 milyar dolarlık ithalat yaptık.
İthalatta birinci sırada Rusya var. Çünkü enerji ithalatı yapıyoruz. Çin’den yaptığımız ithalat Rusya’ya yetişti.
Mayıs ayında, Çin’den yapılan ithalat Rusya’dan yapılanın önüne geçti.
Çin ithalat yaptığımız ülkeler listesinde 1998 yılında 15’inci sırada idi. 2003’te 9’uncu, 2008 yılında 3’üncü sıraya yükseldi. 2011 yılından bu yana ikinci sırada.
Çin’den çok alıyoruz. Az satabiliyoruz. 2013 yılında dış ticarette açığımız 21 milyar dolar oldu. Cari açığımızın üçte biri büyüklüğüne ulaştı...
Çin’den elektrikli makine ve cihazlar, değişik makine ve aletler en fazla ithalat yapılan ürünler. Plastik eşya, demir çelik eşya daha sonra geliyor. Şaşırtıcı olan ithal edilen ürünlerin Türkiye’de gelişmiş sektörlerin ürünleri olması. Türkiye’de birçok sanayi kuruluşu daha önce Türkiye’de ürettiklerini Çin’de yaptırıyor. Kendi markalarıyla içeride pazarlıyor. Mobilyadan giyim eşyasına, ayakkabıdan elektrikli küçük ev aletlerine kadar yaygın bir ürün yelpazesinde ithalat var. Çin’den yılda 500 milyon dolarlık giyim eşyası, bir o kadarlık ayakkabı, 200 milyon dolarlık saat ithal eder hale geldik.
Ucuz üretip satıyoruz
Dış ticaret ilişkilerinde önemli olan ihracatın ve ithalatın yapısıdır. İlk 5 ayda yatırım malı ithalatı geçen yılın çizgisinde oldu. Demek ki yatırımlar aynı çizgide devam ediyor. Ara malı hammadde ve tüketim malı ithalatında gerileme var.
İhracatta imalat sanayi ürünleri toplam ihracatın yüzde 93’ünü oluşturuyor. Ve de ihracat artışının kaynağı imalat sanayi. Ne var ki ihraç edilen imalat sanayi ürünlerinin sadece yüzde 3.3’ü yüksek teknolojiye dayalı ürünler.
Halbuki, ithalatta ithal edilen imalat sanayi ürünlerinde yüksek teknolojiye dayalı ürünlerin payı yüzde 14 oranında.
Düşük teknolojili ucuz mal ihraç ederek yüksek teknolojili pahalı mal ithalatından kurtulmamız gerekiyor.
