Binası bombalanan HSBC AŞ, Türkiye'de Türk kanunlarına göre yabancı sermaye ile kurulmuş bir "Türk bankası". Sermayesinin yüzde yüzüne HSBC Bank Plc. isimli bir yabancı sermaye grubu sahip.
Türkiye'de Türk kanunlarına göre kurulmuş yabancı sermayeli 4 banka var. Bunlar: Arap Türk Bankası, Bank Europa, BNP - Ak - Dresdner Bank ve HSBC bankası.
Bu bankaların sermayelerinin yabancılara ait olması dışında Türk bankalarından farkı yok. Hepsi "anonim şirket" statüsünde olduğu için Türkiye'deki sorumlulukları Türkiye'ye getirdikleri sermaye ve varlıkları ile sınırlı. Bunlardan biri güç duruma düşer, kapısını kapatmak zorunda kalır ise, yurtdışındaki sermaye grubunun sorumluluğu yok.
Bunlar dışında, "Türkiye'de şube açan 10 yabancı banka" var... Türkiye'de şube açan bankaların Türkiye'deki sorumlulukları da şubelerine tahsis ettikleri sermaye ile sınırlı ise de, "dolaylı olarak şubelerin arkasında 'ana bankalar' var..." Fakat bu tür bankalarda da bir başka risk var. Yurtdışındaki ana bankanın güç duruma düşmesi, kapısını kapatmak zorunda kalması halinde Türkiye'deki şubenin tek başına ayakta kalması imkansız.
Yabancı sermayeli bankalar ile Türkiye'de şube açan yabancı bankaların toplam mevduattaki payları yüzde 2.0, toplam kredilerdeki payları ise yüzde 6.0 dolayında. Açık anlatımıyla banka sisteminde henüz büyük paya sahip değiller.
Türk banka sisteminin toplam 143.7 milyar dolarlık bilanço büyüklüğü içinde yabancı bankalar toplam 4.4 milyar dolarlık bilanço büyüklüğü ile yüzde 3.1 pay sahibi.
HSBC bankasının adının açılımı "The Hong Kong and Shanghai Banking Corporation" (Hong Kong ve Şanghay Bankacılık Şirketi).
1865 yılında Hong Kong şehrinde kuruldu. İlk şubesini Şanghay şehrinde açtı. 1950'lerden sonra başka ülkeler yayılmaya başladı. 1992 yılında İngilizlerin ünlü "Midland Bank"ını satın aldı.
Citibank'tan sonra dünyanın ikinci büyük bankası konumuna gelen HSBC'nin toplam aktifleri 990 milyar dolar, vergi öncesi karı 6 milyar dolar dolayında. Merkezi Londra'da. 79 ülkede 9.500 şubesi var. Hisse senetleri büyük borsalarda alınıp satılıyor.
Bankanın yönetim kurulunda İngiltere'de bankacılık alanında isim yapmış kişiler var. Bugün Türkiye'ye gelmesi beklenen Yönetim Kurulu Başkanı Sir John Bond, Uluslararası Finans Enstitüsü Başkanı, Ford Motor yönetim kurulu üyesi, İngiltere Merkez Bankası eski yöneticisi.
Türkiye'deki HSBC AŞ, "Yabanı Sermayeyi Teşvik Kanunu" kapsamında 1990 yılında Bakanlar Kurulu izni ile kuruldu. 2001 yılında, Fon'dan Demirbank'ın bir bölümünü satın alarak Demirbank ile birleşti. 277 trilyon TL sermayesi var. 159 şubesinde 3.421 kişi çalışıyor.
2003 yılı Haziran sonu rakamlarına göre HSBC'nin toplam banka mevduatındaki payı yüzde 1.3, banka kredilerindeki payı yüzde 2.4 oranında. 1 katrilyon 403 trilyon TL kredi kullandırmış. İhracatçılara 484 trilyon, tüketicilere ve kredi kartı kullananlara 540 trilyon lira kredi vermiş.
Yabancı bankalar kredi ve mevduattaki payları ve etkinlikleri dışında ülke ekonomisinin dışa açılması, dış pazarlarla bütünleşmesi bakımından çok önemli kuruluşlar.
31 Ekim 2003 | 31 Ekim 2003 | 27 Aralık 2002 | 27 Aralık 2002 | |
Mevduat | Kredi | Mevduat | Kredi | |
Özel bankalar | 58.8 | 72.2 | 61.5 | 70.4 |
Kamu bankaları | 39.2 | 22.3 | 36.4 | 22.8 |
Yabancı bankalar | 2.0 | 5.5 | 2.1 | 6.8 |
Toplam | 100.0 | 100.0 | 100.0 | 100.0 |