Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Halkımızın morali (güveni) yılbaşından sonra şubat ayında dibe vurdu. Şubattan bu yana düzelme eğiliminde.
Genelde doğrudan dolar alıp satmasalar, altın alıp satmasalar da, dolarları, altınları olmasa da, dolar ve altın fiyatı insanlarımızı büyük ölçüde etkiler hale geldi.
Dolar fiyatı inince, altın fiyatı yükselince halkın morali (güveni) artıyor. Altın fiyatı iner, dolar fiyatı yükselirse halkın güveni hemen yok oluyor.
Dolar fiyatı ile altın fiyatı her gün, her saat değişiyor. İnsanlarımız gün boyu bu değişimi izler hale geldi. Kulaklar radyoda, gözler TV ekranında veya bilgisayar ekranında. İnsanlar sokakta birbirine rastladığında hal hatır soracak yerde, doların altının ne olacağını soruyor.
Güvende iyileşme var
Her ay “Tüketici Eğilim Anketi” ile tüketicinin güveni ölçülüyor. Anketle, tüketicilerin kişisel mali durumları ve genel ekonomiye ilişkin mevcut dönem değerlendirmeleri ile gelecek dönem beklentileri sorgulanıyor. Yakın gelecekte yapılması planlanan harcamalarına ve tasarruflarına ilişkin eğilimleri belirleniyor.
Anket sonuçlarından değerlendirilerek, sonuçlar sıfır ile 200 aralığında endeks rakamına dönüştürülüyor.
Tüketici güven endeksinin 100’den büyük olması tüketici güveninde iyimser durumu, 100’den küçük olması tüketici güveninde kötümser durumu gösteriyor.
Haziran ayında Tüketici Güven Endeksi bir ay önceye göre yüzde 1 artarak 69.4 oldu. Ocak ayında endeks 71.8 iken, şuba’ta 66.6’ya kadar geriledi. Marttan itibaren de yavaş yavaş yükselişe geçti.
Nedense tüketici güveninde endeks bir türlü 100.0’ün üzerine çıkamıyor. 2004 Mart ayında 98.7 olan endeks sayısı en yüksek güven göstergesiydi. 2004 Haziran ayında endeks 93.4, 2011 Haziran ayında 83.2 olmuştu. 2012 Haziran ayından sonra güven azalmaya başladı.
Piyasayı canlandırır
2015 Haziran ayında endeks 66.4’e geriledi. Bu haziran ayının 69.4 güven sayısı, tüketici güveninin 2015 Haziran ayına göre daha iyi durumda olduğunu gösteriyor.
Güven endeksindeki yükselme, dayanıklı ve dayanıksız tüketim harcamalarında artışa yol açıyor. İnsanların borçlanma istekleri artıyor.
Yaz aylarında tüketici güveninin etkisi piyasaya yansıyacak. Piyasadaki canlılık devam edecek.
Tüketicinin talebi üretim bakımından önemli. Çünkü ihracat artmadığı sürece üretim iç talebe bağlı olarak artabiliyor.