Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Nisan ayında Tüketici Fiyatları Endeksi % 1.31 arttı. 2017 Nisan ayı fiyatları 2016 Nisan ayı fiyatlarının % 11.87 üzerinde.

Bu oranlara bakarak aylık enflasyon % 1.31 oldu, yıllık enflasyon % 11.87 oldu diyoruz.

Yurt içi üretici fiyatları artışı nisan ayında 0.76 oranında, yıllık artış % 16.37 oranında.

Enflasyon denilince halkımız genelde 3 gelişmeyle ilgilenir:

- Yılbaşına göre, fiyatlar ne kadar arttı?

- Geçen 12 ayda ortalama olarak fiyat artışları ne kadar oldu?

- Gıda fiyatlarındaki artış nedir?

Haberin Devamı

Yılbaşından sonraki 4 ayda:

- Yurt içi üretici fiyatları % 7.19 arttı. Tüketici fiyatları 4 ayda % 5.71 artış gösterdi.

- Nisandan geriye 12 ayda ortalama olarak yurt içi üretici fiyatları % 8.01 oranında, tüketici fiyatları % 8.66 oranında arttı.

Gıda önemli

- Gıda fiyatları yılın ilk 4 ayında % 10.68 arttı ama yıllık ortalama artış % 7.40 oranında.

- Yurt içi üretici fiyatları endeksine göre işlenmiş gıda fiyatları artışı % 4.43 oranında. Yıllık ortalama artış % 5.51 oranında.

Bu gelişmeler gösteriyor ki,

- Gıdada yurt içi üretici fiyatları artışı, genel fiyat artışının gerisinde. Enflasyonun tek suçlusu işlenmiş gıda ürünleri değil. Tüketici fiyatlarında bile gıda ve alkolsüz içecek fiyatlarındaki aylık ve 12 aylık ortalama fiyat artışı genel fiyat artışının gerisinde.

Ne var ki gıda harcamaları tüketim harcamalarında büyük ağırlık taşıdığı için, enflasyonu büyük ölçüde etkilemeye devam ediyor.

- Nisan ayının % 1.31 oranındaki enflasyonuna, giyim sektöründeki fiyat artışlarının katkısı 0.64, gıdanın 0.26, ulaştırmanın 0.13, ev eşyasının (mobilya, buzdolabı bu grupta) 0.07 oldu.

- Yıllık % 11.87 oranındaki enflasyonda, gıdanın katkısı 3.34, ulaştırmanın 2.88, konut harcamalarının 1.10, ev eşyasının 0.42, giyim eşyalarının 0.37 oldu.

Çekirdek enflasyon

Enflasyon hesabında, mevsimlik ürünler olmasa, işlenmiş gıda maddeleri olmasa, alkollü içki, tütün ve altında fiyat artışları hesaba katılmasa enflasyon ne olurdu şeklinde bir hesaplama daha var. Buna “Çekirdek Enflasyon Hesabı”, açık anlatımla, para ve maliye politikalarıyla kontrol edilebilecek enflasyon deniliyor.

Haberin Devamı

Çekirdek enflasyondaki yükseliş az da olsa hız kesiyor. Yıllık çekirdek enflasyon % 9.46’dan % 9.42’ye geriledi. Döviz fiyatlarındaki artışın durması, gerileme eğiliminin devam etmesi, önümüzdeki dönemde çekirdek enflasyonda da gerilemeye imkân verebilir.

Piyasa uzmanları yıllık enflasyonun nisanda tepe noktasına ulaştığını, mayıstan sonra yıllık enflasyonun kademeli olarak gerileyeceğini belirtiyorlar. Yılın % 9.4 seviyesinde bir enflasyonla sona erebileceğini tahmin ediliyor.

Gıda fiyatı 4 ayda  % 10.68 arttı