Kriz nedeniyle işlerini kaybedenlerin, fakirleşenlerin Güney Amerika ülkelerindekine benzer şekilde sokaklara dökülmelerini önlemek için Dünya Bankası geçen yıl Türkiye’ye 500 milyon dolar vermeyi kararlaştırdı.
Acaba bu para Türkiye’ye geldi ve fakirlere dağıtıldı da mı fakirler sokaklara dökülmedi? IMF ve Dünya Bankası toplantılarına katılmak için şimdilerde Washington’da bulunan ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı Masum Türker’in Dünya Bankası’ndan bu imkana ek olarak 100 milyon dolar daha talep ettiği haberi gazetelerde yer aldı.
Acaba Dünya Bankası 500 milyon dolara ek olarak 100 milyon daha göndermez ise fakirlerin sokaklara dökülme tehlikesi mi gündemde?
Bu konu önemli. Neyin ne olduğunu anlatayım: (1) Dünya Bankası sosyal riski (sosyal tepkiyi / patlamayı) önlemek için Türkiye’ye yardım yapmadı. Faiz karşılığı kredi açtı. (2) Dünya Bankası kredisinin bugüne kadar 100 milyon doları kullanıldı. Kullanılmamış daha 400 milyon dolar para var. (3) Sosyal riski azaltmak için bizim Dünya Bankası’ndan kredi almamıza, Dünya Bankası’nın faizli kredisini kullanmamıza gerek yok. Bizim bu amaçla kullanılacak özel bir fonumuz var.
Fak - Fuk - Fon işliyor
1986 yılında 3294 sayılı kanun ile Merkez Bankası nezdinde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu kuruldu. Bu fon halk arasında Fak - Fun - Fon (Fakir Fukara Fonu) diye isim yaptı. Fonun amacı sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olmayan, bu kurumlardan maaş alamayan, fakrü zaruret içinde ve muhtaç durumda olanlara geçici olarak yardımda bulunmak, bu gibi kişilerin eğitim ve öğretim imkanlarını geliştirerek üretken duruma gelmelerini sağlamak olarak belirlendi.
Fonun Başbakanlığa bağlı bir yönetimi var. Bu yönetim her il ve ilçede kurulan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma vakıfları aracılığı ile ihtiyaç sahiplerini buluyor. Yardımı ulaştırıyor.
Fak - Fuk - Fon’un gelir kaynakları kanunla belirlenmiş durumda. Trafik cezalarının yarısı, RTÜK reklam gelirleri hasılatının yüzde 15’i, Gelir ve Kurumlar vergilerine ek olarak alınan paralar fonda birikiyor.
Dünya Bankası yardımı ek yardım
2001 yılında Fak - Fuk Fon’dan 500 trilyon lira dolayında bir yardım yapıldı. Bunun 142 trilyon liralık bölümü, Dünya Bankası’ndan alınan 500 milyon dolarlık kredinin 100 milyon dolarlık birinci diliminden geldi.
Açık anlatımıyla Dünya Bankası kredisi olmasa idi de Fak - Fuk Fon’dan yardıma muhtaç ailelere yardım yapılıyordu. Yapılacaktı.
Dünya Bankası kredisinden kullanılan 100 milyon doların Türk lirası karşılığı olarak 76 trilyon lira eğitim ve gıda yardımı olarak 1 milyon 50 bin öğrenciye dağıtıldı. Öğrenci başına 80 milyon lira ödendi. 40 trilyon lira 630 bin aileye, aile başına 100 milyon lira dolayında yakacak yardımı için kullanıldı. 24 trilyon lira ile de 500 bin aileye gıda yardımı paketi verildi.
Dünya Bankası kredisinin kullanılmayan 400 milyon dolarlık bölümünün kullanım şekli önümüzdeki günlerde belirlenecek.
Bunları neden yazıyorum?.. İkide bir "Dünya Bankası Sosyal Riski Azaltma Yardımı" gündeme geliyor. "Bu para olmasa Türkiye’de sosyal patlama olurdu. Dünya Bankası bedavadan para gönderdi de aç ve açıkta insan kalmadı" sanılıyor. Dünya Bankası’nın gönderdiği krediye "teşekkür ederiz" ama, Türkiye de boş durmuyor... Türkiye’deki Fak - Fuk Fon, Dünya Bankası’nın bir defada gönderdiği para kadar parayı her yıl kendi imkanlarıyla bularak ihtiyaç sahiplerine dağıtıyor. Az veren candan çok veren maldan!..
