Bu yılın ilk yarısında konut satışları geçen yıla göre % 21 artışla 635 bine ulaştı.
Ekonomide durgunluk var. Hane halkının harcanabilir geliri ve tüketim harcamaları artmıyor. Böyle olduğu halde konut satışlarında yüzde 21 artış var.
Acaba konut fiyatları ucuzladığı için mi satışlar artıyor?
Merkez Bankası’nın (Nisan 2014-Nisan 2015) konut fiyatları endeksine göre, Türkiye genelinde konut fiyatlarında yıllık artış yüzde 18.50 oranında. İstanbul’daki konut satış fiyatlarında 12 ayda yüzde 29, İzmir’de yüzde 15, Ankara’da yüzde 12 yüzde artış oldu.
Enflasyon yüzde 8’lerde dolaşırken konut fiyatlarının İstanbul’da yüzde 29 artmasına rağmen, acaba halk neden konut alıyor?
Talep canlı durumda
Banka kredileri mi ucuzladı? Banka kredilerinin faizlerinde de gerileme yok. Konut kredisi faizleri bir yıl önceye göre yüksek. Buna rağmen halkımız banka kredisiyle fiyatı artan konutları satın alıyor. Bankaların konut kredilerinde yüzde 20 artış oldu. Konut kredisi stoğu 138 milyar TL’ye ulaştı.
Toplam kredili satışlar, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 46.1 artış gösterdi. İlk el (yeni yapı) ipotekli-kredili satılan konutlarda ise geçen yıla göre yüzde 52.1 oranında artış var.
Ekonomist Mustafa Sönmez, konut fiyatlarındaki hızlı artışa rağmen, konuta olan talepteki hızlı artışın nedenlerini araştırdı.
Konutta değer artışı hızlı
Mustafa Sönmez’in bulguları şöyle:
- Konuttaki hızlı fiyat artışı talebi artırıyor. İnsanlar fiyatlardaki bu hızlı artışın devam edeceğini düşünerek ihtiyaçları olmasa da (borçlanarak, kredi kullanarak veya birikimlerini değerlendirmek için) konut satın alıyor.
Alan kazanıyor
- Son bir yılda konut fiyatlarındaki artış oranı, diğer alternatif yatırım oranlarının hatta dövizin bile üzerinde.
- Konut fiyatlarındaki artış, banka kredisi maliyetinin üzerine çıktı. Çok kişi ileride yüksek fiyatla satmak ümidiyle borçlanarak konut alıyor.
- İstanbul’da konut fiyatlarının en yüksek artışı göstermesi sonucu, İstanbul, konut satın almak isteyenlerin öncelikli koştukları pazar oldu. Satışların büyük bölümü İstanbul’da yapılıyor.
Özetle, konut satışlarında tabii ki konut ihtiyacı olanların talebinin payı var. Ama talebin büyük bölümünün konutu bir yatırım aracı olarak değerlendirmeyi düşünenlerin talebi olduğu anlaşılıyor. Konut fiyatlarındaki artış diğer yatırım araçlarının getirisinin çok üzerinde oldukça konuta talep canlılığını koruyacak.