Erguvan, lale ve sümbüller

İstanbul’da erguvanlar, mor sümbüller ve laleler açmaya başlıyor.

İstanbul’un en güzel ayları nisan ve mayıs aylarıdır. Nisan başından bahçelere, parklara yol kenarlarına dikilen laleler açar. Boğaz’ın iki yanındaki tepelerde yeşillenen ağaçların arasından erguvanlar ve mor sümbüller, mor - mor, erguvan - erguvan ortaya çıkar.
“Erguvan ve mor” İstanbul’un rengidir. Bizans imparatorları Sultanahmet’teki Büyük Saray’ın “Mor Odası”nda doğar, “erguvan” kaftan giyerlerdi. Osmanlılar İstanbul’a “Erguvan Mevsimi” sahip oldu. Osmanlı padişahlarının giysilerinde de “erguvan” öne çıkan bir renktir.

2002 yılında gazeteci Zeynep Göğüş, “Bir Erguvan Ağacı Dikelim” kampanyasını başlattı. Ben de o yıl, yaşadığımız apartman ile komşu bina arasına bir erguvan ağacı diktim. Diktiğim ağaç kocaman oldu. Şimdilerde çiçeklerle donandı. Erguvan ağacının özelliği, yaprak vermeden önce çiçek vermesi.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde Tuğrul Erkin’in genel sekreter olduğu dönemde başlatılan ağaçlandırma ve çiçeklendirme faaliyeti devam ediyor. İnsanlar şimdilerde ağaca, çiçeğe daha fazla ilgi gösteriyor... Yolların iki yanı, parklar ve bahçeler giderek yeşilleniyor. Boğaz’daki çirkin yapılaşmanın bir bölümü yeşilin arkasında görünmez oluyor.

Topbaş’ın laleleri
Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş’ın 2005 yılında başlattığı “İstanbul Lalesiyle Buluşuyor” kampanyası sayesinde İstanbul’a ve İstanbul’u örnek alan Anadolu şehirlerine giderek daha çok lale dikilir oldu. Belediyenin yol kenarlarına, parklara diktiği laleler nerede ise bir ay İstanbu’u renklendiriyor.

Belediye, Emirgan Korusu’na 192 türde 2 milyon lale soğanı dikiyor. Gülhane Parkı’nda 86 türde 2 milyon lale soğanı, Göztepe Parkı’nda 161 türde 1.5 milyon lale soğanı çiçek veriyor.

Geçen yıl festivali kapsamında, Sultanahmet Meydanı’nda, 1262 metrekarelik alanda 545 bin laleden “dünyanın en büyük halı motifi” oluşturulmuştu.
Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş bu yılın “Lale Halısı” düzenlemesini gelecek hafta törenle ziyarete açacak. Sadece İstanbul’da yılda 30 milyon lale soğanı çiçek veriyor. Merak edilen, bu soğanların nereden geldiği?

Soğanlar Çumra’dan
Şimdilerde İstanbul’da ve diğer şehirlerde belediyelerin parklara bahçelere yol kenarlarına diktikleri lale soğanlarının tamamı Türkiye’de yetiştiriliyor.
Türkiye’de yetiştirilen lale soğanlarının yüzde 70’i Konya’nın Çumra’sında Asya Lale’nin soğanları. Ali Yetgin isimli bir girişimci 1998 yılında lale soğanı işine soyundu. Şimdilerde yılda 50 milyon lale soğanı üretiyor.

Üretilen lale soğanlarının önemli bölümü ihraç ediliyor. Sultanahmet’deki “Lale Halı” düzenlemesini de Asya Lale yapıyor.

Lale soğanlarının yüzde 30’u da İstanbul’un Çatalca ve Silivri ilçelerindeki köylüler tarafından üretiliyor.

İstanbul’da iseniz veya şu günlerde İstanbul’a yolunuz düşer ise, Boğaz’a doğru uzanınız. Boğaz’ın iki yamacındaki erguvanları ve de mor salkımları seyrediniz. Lale Festivali nedeniyle yol kenarlarına parklara dikilen lalelerin zevkini alınız.
Melih Cevdet ne demişti ? “... Işık istiyorum, renk istiyorum / Bu şehrin devinimini hep hissetmek istiyorum./ Acaba kaç erguvan mevsimi daha var yaşayacağım? / Aman boş ver şimdi bunları / Hayat bir gün / O da bugün! / Bak, iyi bak; yaşadığın bir kocaman gün...”