Cari açık eriyor

Şubat ayında cari açık 1 milyar 785 milyon dolar olarak gerçekleşti. 12 aylık cari açık 30.5 milyar dolara geriledi.
İthalat gibi olağan döviz giderlerimiz ile ihracat gelirleri ve turizm gelirleri gibi olağan döviz gelirlerimiz arasındaki 12 aylık açık 2011 yılında 74.4 milyar dolara ulaşmıştı. Bu kadar açığı sürdüremeyeceğimiz görülünce, ekonomiyi yönetenler frene bastı. İç talep daraldı, ithalat harcamaları azaldı. Ne var ki, iç talebin daralmasına ihracattaki olumsuz gelişme de eklenince büyüme yavaşladı.
Açık anlatımıyla cari açıktaki gerileme, ihracatta artışa, ithal edilen malların içeride üretilmeye başlamasına dayalı bir gerileme değil. Ekonominin yavaşlamasından kaynaklanan bir gerileme.
Döviz girişi yavaşladı
Açık küçülüyor ama açığı kapatmak için normal kanallardan yeterince döviz girmiyor.
Şubat ayında normal kanallardan:
- Doğrudan yatırım olarak 140 milyon dolar net döviz girişi oldu.
- Portföy yatırımı için gelen döviz, net 1 milyar 86 milyon dolar.
- Kredi olarak giren dövizden daha çok döviz çıkışı gerçekleşti.
Kredi kanalında bir aydaki net döviz çıkışı 1 milyar 673 milyon dolara ulaştı.
Sonuç olarak şubat ayında, toplamda net döviz girişi yok. 447 milyon dolar döviz çıkışı var.
Nereden geldiği belli olmayan 2 milyar 878 milyon dolar sayesinde hem açığı kapatabildik, hem de döviz çıkışını karşıladık. Üstelik de rezervlere eklenmek için 646 milyon dolarlık fazla dövizimiz oldu.
Gökten döviz yağıyor
Şubat ayının cari açığını olağan kanallardan ülkeye gelen döviz ile değil de nereden geldiği belli olmayan döviz ile kapatabildik.
Geçen yılın ilk 2 ayında normal kanallardan ülkeye gelen döviz 4 milyar 759 milyon dolarken, bu yıl 2 milyar 898 milyon dolara geriledi.
Nereden geldiği belli olmayan dövizde de azalma var. Geçen yıl 2 ayda nereden geldiği belli olmayan döviz toplamı 3 milyar 914 milyon dolarken, bu yılın ilk 2 ayında 1 milyar 819 milyon dolara geriledi.

Sonuç olarak:
- Hedef sadece cari açığın küçültülmesi ise, cari açık küçüldü. Küçülüyor. Sevinelim.
- Hedef sadece cari açığın küçültülmesi ise, cari açığın küçülmesinin nedenleri üzerinde durmayalım. Cari açığın küçülmesinin ekonomideki ve büyümedeki yavaşlamadan kaynaklanmasını önemsemeyelim.
- Ancak hedef sadece cari açığın küçültülmesi olsa bile, küçülen cari açığın normal -kanallardan finansmanının giderek zorlaştığını dikkate almamız gerekiyor.
Küçülen cari açığın normal kanallardan ülkeye gelen döviz ile değil de, ‘Nereden Geldiği Belli Olmayan’ döviz ile kapatıldığını bilmemiz gerekiyor.
Büyümeye mecburuz
Öncelikle ihracat ve turizm gelirlerimizi artırmak, daha sonra da ülkeye normal kanallardan gelen dövizin özellikle; (1) doğrudan yatırım olarak gelecek dövizin, (2) portföy yatırımı olarak (hisse senedi ve bono satın almak için) gelecek dövizin artırılmasını sağlamak zorundayız.
Bu ise ekonomi politikalarında ve uygulamalarında yeniden yapılanmayı zorunlu kılıyor.
Unutmayalım, büyümeye mecburuz. Büyüme üretim artışı ile olur.
Üretim artışına ve ihracata dayalı büyüme, cari açık sorununun ilacıdır.