Milliyet Ekono-mi’nin borsa yazarı Zeynep Aktaş, dönem sonlarında, borsada hisse senetleri işlem gören şirketlerle (Borsa Şirketleri ile) ilgili rakamları değerlendirir.
Zeynep Aktaş’ın borsa şirketlerinden, 164 sanayi şirketi için yaptığı çalışmaya dayalı olarak 2015 yılında sanayide olan biten hakkında sayın okuyucularıma özet bilgi vereceğim.
Borsa şirketlerinden sanayi şirketlerinin hangi sektörlerde bulundukları, satış gelirleri, borçları ve de kârları ekonomide olan biten hakkında en sağlam göstergelerdir.
164 Sanayi şirketinin en büyüğü rafineri şirketi 36 milyar Tl ciro ile Tüpraş, daha sonra 16 milyar TL ciro ile Ford otomotiv, 14 milyar TL ciro ile Arcelik, 11 milyar TL ciro ile Ereğli Demir Çelik ve 10 milyar TL satış geliri ile Anadolu Efes ilk 5‘i teşkil ediyor.
31 şirketin satış gelirleri 1 milyar TL’nin üzerinde, 17 şirketin satış gelirleri 1 milyar TL ile 500 milyon TL arasında. Daha sonra satış gelirleri düşüyor.
İlk 100 büyük sanayi şirketinin 9’u otomotiv ve yan sanayi, 6’sı çimento, 5’i gıda sektöründe faaliyet gösteriyor. Metal işleme, tekstil, cam, kağıt sektörlerinden ikişer şirket ilk yüz içinde yer alabilmiş.
Öz sermayeler artmış
Gelelim bu 164 borsa şirketinin 2015 yılını nasıl geçirdiklerine.
- 164 borsa şirketinin öz sermayeleri 2015 yılı sonunda 91 milyar TL. Bir yıl önceye göre öz sermayeleri yüzde 15 artmış.
- Toplam varlıkları ise gene bir yıl önceye göre yüzde 18 artarak 216 milyar TL’ye ulaşmış.
- Yarıdan fazlası kısa vadeli olmak üzere 117 milyar TL borçları var. Borçlarında bir yılda artış yüzde 20 oranında.
- Satış gelirleri bir yılda sadece yüzde 7 artmış. 198 milyar TL olarak gerçekleşmiş. Satış gelirleri toplam varlıklarının altında.
- Faaliyet kârları bir yıl önceye göre yüzde 32 artarak 17 milyar TL, net dönem karları bir yıl önceye göre yüzde 16 artarak 11 milyar TL’ye ulaşmış. Burada dikkati çeken satış gelirleri yüzde 7 artarken, karların bu oranın çok üzerinde artması.
Özetle, borsa şirketlerimiz 2015 yılını iyi geçirmişler. Ekonomideki durgunluğa, küresel piyasalardaki dalgalanmaya rağmen durumları iyidir.
Şimdi de bu faaliyet sonuçlarının ne anlama geldiğini sergileyen oranlara bakalım:
- Sanayi şirketlerinin toplam varlıklarının yüzde 42’si öz kaynaklarından oluşuyor.
- Bu şirketlerin uzun ve kısa vadeli toplam borçları toplam varlıklarının yüzde 42’si kadar. Açık anlatımla toplam varlıkların yüzde 42’i kredilere dayalı varlık.
- Önemli olan faaliyetlerini öz kaynak ile mi yoksa kredi ile mi sürdürdükleri. Şirketlerin kullandıkları krediler öz kaynaklarının yüzde 128’ini bulmuş. Öz kaynaklarından fazla kredi ile iş yapıyorlar. Ve de kredi kullanımı 2015 yılında artmış.
- Sanayi şirketlerinin 2015 yılı satış gelirlerinin yüzde 59’u kadar borçları var
- Net kârları satış gelirlerinin yüzde 6’sına, öz kaynaklarının yüzde 13’üne yakın.
Gerçekçi olalım. Öz kaynaklara göre yüzde 13 karlılık, enflasyonun üzerinde reel bir getiriyi ifade ediyor. Bütün bu rakamlar borsadaki sanayi şirketlerinin 2015 yılını iyi kapattıklarını ortaya koyuyor. Şirketlerin durumunun iyi olması ekonomiye iyilik getirir. Şirketlerin net kârlılıkları (eğer temettü dağıtırlar ise) borsaya yatırım yapanları sevindirir.