Bu günlerde çok evde aşure tenceresi kaynıyor da... Acaba kaça kaynıyor?
Aşurenin belirli bir tarifi yok. Ülkeler ve bölgeler arasında farklılık gösteriyor.
Geleneksel olarak en az 7 maddeden oluşması gerektiği söyleniyor. Bazıları 10 maddeyle yapılması gerektiğine inanıyor. Aleviler ise aşure yaparken 12 madde kullanıyor.
Aşure yapımında temel olarak su, buğday, nohut, toz şeker, fasulye, pirinç kullanılıyor. Süsleme amacı ile ceviz, çam fıstığı, badem, nar, susam ve tarçın gibi kuruyemiş, meyve ve baharatlar tercih ediliyor. Aşureye hayvani hiçbir madde katılmıyor.
Aşure tenceresinin kaça kaynadığını öğrenmek için çarşı pazar dolaştım.
Aşure hazırlanırken, kullanılacak gıda maddelerinin başında gelen aşurelik buğdayın kilosu bu yıl 2.5 TL, kuru fasulyenin 6 TL, nohudun 8 TL idi. 150 gramlık paketlerde fındık içi 7 TL’den, badem 8 TL’den, ceviz 9 TL’den satılıyordu. Aşurelik değişik kuru meyvelerin paketi 3 TL idi. Bunlar ucuzcu market fiyatı.
Fiyatlar az da olsa arttı
Eminönü’nde, pirinç ve bakliyat satın aldığımız Boyabat Pazarı’nda, geçen yıl kilosu 2.5 TL’ye satılan aşurelik buğday 3 TL’ye, geçen yıl 12 TL olan iri nohut 15 TL’ye, geçen yıl 15 TL’ye satılan Erzincan dermason fasulye 17 TL’ye satılıyordu. Baldo pirinç 7.5 TL, Osmancık pirinç 5 TL idi.
İstanbul’da 30-35 kişi için bir büyük tencere aşure hazırlamak için en az alınacak malzemelerin toplamı 180-200 TL tutuyor. (Büyük tencere aşurenin ana girdisi 2 kg aşurelik buğday. Diğer girdiler buğdaya göre ölçülüyor.)
Aşure ‘kadim’ bir gelenek
Aşure kadim (başlangıcı olmayan, eski, ezeli) bir gelenek. Nuh Tufanı’na dayanıyor. Rivayete göre, Nuh’un gemisi tufan sonrası karaya oturduğunda, gemide bulunan tüm yiyecekler bir kazana atılıp, pişirilmiş. İlk aşure böyle hazırlanmış.
Müslümanlara göre “Aşure Günü” ya da “Aşura Günü”, muharrem ayının onuncu günü. Genelde ayın sonuna kadar aşure pişiriliyor.
Aşure ya da aşura Arapçada on anlamına gelen “aşara” kelimesinden türemiş bir kelime.
Hicri takvim 12 aydan oluşuyor. Muharrem ilk ay. Bu yıl 21 Eylül’de başladı, 20 Ekim’de sona erecek. 21 Ekim’de ikinci ay olan sefer ayı başlayacak
Hıristiyan, Yahudi, Ermeni ve Rum topluluklarında da farklı isimlerde aşure geleneği var.
Aşure günlerinin ülkemize, bu ülkede yaşayanlara, tüm Müslüman âlemine, dünyaya barış, huzur, bolluk ve bereket getirmesini diliyorum.