Erimtan Arkeoloji ve Sanat Müzesi, Ankara’nın Rahmi Koç Müzesi’nden sonra ikinci özel müzesi.
Ankara Kalesi’nin giriş kapısının karşısında, Rahmi Koç’un onartarak müze ve otel haline getirdiği tarihi Çukurhan binasının yanında.
Müzede MÖ 3000’li yıllara dayanan Eski Tunç Çağı ve Hitit uygarlığıyla başlayıp, Geç Roma ve Bizans uygarlıklarına kadar uzanan döneme ait arkeolojik eserler, sikkeler, mühür taşları, cam eşyalar, takılar, çanaklar, çömlekler sergileniyor.
Yaklaşık iki bin taşınır eserden oluşan koleksiyon, Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi denetiminde, kayıtlı, özel bir “arkeoloji koleksiyonu” özelliğine sahip.
Yüksel Erimtan (1927) İTÜ’de eğitimini tamamlayan bir mühendis. Önce kamu işletmelerinde çalışmış, 1959’da Gama şirketler gurubunun kurucusu olmuş. Yurtiçinde ve dışında birçok projenin gerçekleşmesini sağlamış.
Buluntuları kim alır?
1960’lı yılların başında Tarsus yakınlarında bir inşaat projesinde çalışırken, yerel dostlarının teşvikiyle Roma yüzük taşları satın almaya başlamış. Daha sonra arkeologların tavsiyelerinden de yararlanarak, koleksiyonunu büyütmüş.
Bir koleksiyoner arkeolojik eserleri nasıl toplar diye merak ederim. Bana anlatıldığına göre, Anadolu’da şu veya bu nedenle yapılan kazılarda arkeolojik eşya bulanlar bunları öncelikle yabancılara satma arayışına girerlermiş.
Devlet arkeolojik eserlerin yurtdışına kaçırılmasını önlemek için Türklere devlet müzelerinin izin ve denetiminde arkeolojik eserleri satın alma ve gene devlet denetiminde koleksiyonlarında muhafaza etme imkânı tanımış.
Bu konuda ilginç bir hikâye anlattılar:
Kırıkkale’deki Kapulkaya Barajı’nın yakınındaki bir kazıda bulunan testiden 21 tane altın sikke çıkmış. Testiyi bulan kişi sikkeleri ve testiyi Yüksel Erimtan’a satmış. Hepsi birbirinden kıymetli sikkelerin birinin ön yüzünde Roma İmparatoru Valentinion II’nin büstü varmış.
Gümüşü Paris’teki Louvre Müzesi’nde sergileniyormuş. Altını sadece Erimtan Arkeoloji ve Sanat Müzesi’ndeymiş.
Vakıf yaşatacak
Erimtan 2009 yılında kültür ve sanat bilincinin gelişmesine, kültür varlıklarının ülke içinde ve dışında tanıtılmasına katkı sağlamak amacıyla Yüksel Erimtan Kültür ve Sanat Vakfı’nı oluşturulmuş. Müze, bu vakıf çatısı altında faaliyet gösteriyor.
Müze binası, Ankara Kalesi önündeki meydanda bulunan 3 eski binanın kalıntıları değerlendirilerek inşa edilmiş. Dışı Ankara taşlarıyla örülen binanın mimarisi ve yapısı etkileyici. Sergi bölümlerine ek olarak 350 kişilik sahnesi olan bir toplantı salonu var. Belli günler klasik müzik konserleri için değerlendiriliyormuş. Müzenin alt katında bahçeye açılan kafeteryasında çay kahve içmek pek zevkli oluyor.
Ankara’ya her gidişimde Kale’ye mutlaka uğrarız. Erimtan müzesini karımla birlikte gezdik, etkilendik. Koleksiyon önemli, müze binası çok güzel, böyle bir müzeyi yaşatmak bambaşka bir çaba ister. Erimtanları ve emeği geçenleri kutlarız.