Bireysel Katılım Yatırım-cısı (BKY) bizim için yeni bir kavram, yeni bir meslek. Bazıları bu işi yapanlara “Melek Yatırımcı” diyorlar.
BKY; kişisel maddi varlıklarını (paralarını) ve tecrübelerini (birikimlerini-becerilerini) başarı şansı gördükleri şirketlere başlangıç aşamasında aktararak, şirketlerin başarılı olmasına çalışacak kişilere verilen isim..
Sadece tam vergi mükellefi gerçek kişiler BKY olabiliyorlar. Şirketler BKY olamıyor.
Hazine Müsteşarlığı tarafından yapılan düzenleme 15.02.2013 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. BKY olabilmek için başvuru anında yıllık 200 bin TL gelire veya 1 milyon TL mal varlığına sahip olmak ve de Hazine Müsteşarlığı’ndan lisans almak zorunluluğu var.
BKY’cılar destekleyecekleri girişimlere mali olarak katkı yaptıktan sonra (sermaye payı ödemesi yaptıktan sonra) girişimlerin yönetim kurullarında söz sahibi olmaya başlıyorlar. Girişimler başarılı olursa, BKY’lar yatırdıkları sermaye payı ölçüsünde kazanç sağlıyorlar.
Vergiden düşüyorlar
Sistemin amacı, sermaye ve bilgi yetersizliğiyle büyüyemeyen şirketlere, bilgi ve parasal güç sahiplerinin destek vermesi. Böylece pazarı olan üretimin artırılması. Bu tür yatırımlara destek verecek olanlara vergi teşviki sağlanıyor. Bu tür şirketlere sermaye olarak yatırdıkları parayı vergiden düşebiliyorlar.
Hazine Müsteşarlığı’nın Bireysel Katılım Sermayesi’ndeki gelişmelerle ilgili verilerine göre;
n Bugüne kadar 373 kişiye BKY (Melek Yatırımcı) lisansı verildi. 14 başvuru incelemede.
Melek çok, yatırım yok
Hazine Müsteşarlığı verilerinde başarıyla sonuçlanan 14 projeye 3.9 milyon lira, işlemi devam eden 12 projeye 3.1 milyon dolar olmak üzere, bugüne kadar 26 proje için 7.0 milyon TL’lik bir yatırım hacminden söz edilmektedir.
- Melek yatırımcıların katkısıyla gerçekleşen ve gerçekleşecek 7 milyon liralık yatırımların yapıldığı ve yapılacağı işletmelerin yüzde 90’ı mikro, yüzde 10’u küçük işletmeler.
- Yatırımların %88’i yazılım, e-ticaret ve teknolojiyle ilgili işler. Sadece %4’ü elektrik ve elektronik konusundaki yatırımlar.
Sonuçta görülüyor ki (1) Melek Yatırımcı sayısı fazla, (2) Gerçekleşen proje az, (3) Gerçekleşen projelerin yatırım toplamı sadece 3.9 milyon TL (4) Melek Yatırımcıların katıldıkları ve katılacakları yatırımların tamamına yakını bilişim teknolojisi yatırımları. Bilişim teknolojisi yatırımı çok çok önemli ama Melek Yatırımcı’dan beklenen üretken sanayi yatırımı.
373 Melek Yatırımcı’nın 3 yılda sadece 26 projeye katkıda bulunmaları ve 3 yılda Meleklerin toplam yatırımlarının 3.9 milyon TL (milyar değil) olması, Meleklerin henüz işi ciddiye almadıklarını gösteriyor.
