Türkiye ekonomisi 2017’de yüzde 7.4 büyüdü. Ekonomide iç ve dış sorunların yoğun olduğu bir yılda bu büyüme önemlidir.
Hükümetin Kredi Garanti Fonu (KGF) ile ekonomiye getirdiği hareket ve yoğun teşvik uygulamalarının desteğiyle, son 4 yılın en yüksek büyümesi gerçekleşti.
Türkiye, OECD ülkeleri içerisinde yüzde 8.4 büyüyen İrlanda’dan sonra en hızlı büyüyen ülke oldu. Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla (enflasyondan arındırılmamış fiyatlarla), (milli gelir), GSYİH, 2016 yılına göre yüzde 19 artarak 3 trilyon 104 milyar 907 milyon TL oldu.
Özel tüketim artışı
Dolar olarak, 2016’da 862.7 milyar dolar olan ekonomik büyüklük, dolar değerindeki değişim nedeniyle, 2017’de 851.0 milyar dolara geriledi. Kişi başı milli gelir ise 10.597 dolar oldu.
Büyümeyi özel tüketim ve yatırım harcamalarındaki artış etkiledi.
Güçlü iç talep artışı, güçlü ithalat artışını da beraberinde getirdi.
İthalat artışının rüzgârında, 2017 yılı cari açık/GSYİH oranı yüzde 5.5 olarak gerçekleşti.
Büyüme genel olarak iç talep kaynaklı. Makine-teçhizat yatırımları yılın ikinci yarısında artmaya başladı.
Yılın ikinci yarısında ithalattaki artışın etkisinde net ihracatın büyümeye katkısı sınırlı kaldı.
Sanayi üretimindeki yıllık artış yüzde 9.2 oldu. İnşaat sektörü büyümesi yüzde 8.9 ile son 4 yılın, hizmetler sektörü büyümesi yüzde 10.7 ile son 6 yılın en yükseğinde gerçekleşti. 2016’da yüzde 2.6 daralan tarım ise 2017’de yüzde 4.7 büyüdü.
Özel tüketim, yıl genelinde yüzde 6.1 artarak, yüzde 7.4’lük ekonomik büyümeye 3.7 puan katkı yaptı.
Kamu tüketimdeki yüzde 5 artışın büyümeye katkısı 0.5 puan.
Yıl genelinde yatırımlar, özel tüketimden sonra büyümeye en fazla katkı sağlayan harcama kalemi.
Son 2. çeyrekteki toparlanmaya rağmen, makine-teçhizat yıl geneli artışı yüzde 0.7 ile sınırlı kalırken, inşaat yatırım harcamaları yüzde 12 artışla son 4 yılın en yükseğinde.
Sürdürebilmek şart
Büyümek iyidir. Büyümenin nimetlerinden ülkede yaşayanların tamamı şu veya bu şekilde yararlanır. Büyüme gelir demektir. İstihdam demektir.
Önemli olan, büyümenin sürdürülebilmesi. Sürdürülebilir büyüme, ihracat artışına dayalı üretim artışıyla gerçekleşen büyümedir. İşte o zaman “ne kadar cari açık, o kadar büyüme” çıkmazından kurtuluruz.
Sağlıklı büyümenin işareti, büyüme sonunda cari açığın küçülmesidir. Çünkü sağlıklı büyümede ekonominin döviz yaratma gücü artar.
Her şeye rağmen 2017 yılı büyümesi önemlidir.