İsveç’in çiçeği burnunda yeni Başbakanı Ulf Kristersson, Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan’la görüşmek üzere Türkiye’ye geldi. İki gün sürecek kapsamlı görüşmelerin baş konusu ise, kuşkusuz İsveç’in NATO üyeliği. Zira geçtiğimiz Haziran ayında İspanya’nın Madrid kentinde düzenlenen NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nde Türkiye, İsveç ve Finlandiya’nın İttifak’a üyelik senedini imzalamıştı. Buna karşılık olarak da NATO Genel Sekreterliği önderliğinde İsveç ve Finlandiya da terörle mücadele alanında Türkiye ile üçlü bir mekanizma kurulmasını kabul etmişti.
Ankara, bu mekanizma sayesinde Avrupa Birliği’nin (AB) terör örgütleri listesinde yer alan bölücü örgüt PKK ve Suriye’deki uzantıları başta olmak üzere, Türkiye aleyhinde faaliyette bulunan yapılara karşı etkin bir şekilde mücadele edilmesini, suçluların da kanunlar çerçevesinde Türkiye’ye iade edilmesini, olmadı, İsveç makamlarınca yargılanmasını talep etmişti.
İsveç, PKK gibi örgütlerle etkin olarak mücadele etmek amacıyla terörle mücadele yasasınında kapsamlı bir değişikliği gitti. Ancak yeni yasa, 1 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girecek. Bununla birlikte İsveç ve Finlandiya’nın Türkiye’ye yönelik silah ambargoları kaldırıldı. Ankara, bu taahhütlerin samimi bir şekilde uygulanmasını bekliyor.
Araya mesafe koyuyor
İsveç Başbakanı Kristersson, bölücü terör örgütü PKK ve Suriye’deki uzantılarına hiçbir sempati beslemediğini, eski başbakan Magdalena Anderson’a göre kamuoyunda daha fazla dile getirdi. Zira İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström de, bir önceki hükümete nazaran, Kristersson yönetiminin PKK’ya yakınlık gösterecek hiçbir gündemi olmadığını, bu örgütle bağlantılı PYD ve YPG’ye de temaslarda bulunmalarının imkansız olduğunu savundu.
Geçtiğimiz hafta Perşembe günü Türkiye’ye resmi bir ziyaret gerçekleştiren NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de, bir taraftan İsveç ve Finlandiya’nın Türkiye’ye yönelik taahütlerini yerine getireceği konusundaki güvenceyi yinelerken diğer yandan da Ankara’nın bu iki ülkenin NATO üyeliğine ilişkin tutumundaki son durumu anlamaya çalıştı.
Diplomatik kaynaklar, Kristersson’un, yeni terörle mücadele kanununun PKK’ya karşı katı bir şekilde uygulanacağına dair Türkiye’ye teminat vermesinin beklendiğini dile getiriyor. Aynı kaynaklar, İsveç Başbakanı’nın, son açıklamalarında geçmişteki uygulamaların aksine ülkesinin bölücü terör örgütü ve onunla işbirliğinde bulunan kuruluşlara hiçbir müsamaha göstermeyeceğinin sinyallerini verdiğini de hatırlatıyor.
Maceristan’la anlaşma
NATO nezdinde İsveç ile Finlandiya’nın üyelik senetlerini henüz parlamentolarında kabul etmeyen iki ülkeden biri Macaristan diğeri ise Türkiye.
1 Ocak 2023’de AB dönem başkanlığını Çekya’dan devralacak olan İsveç ile Macaristan arasında yapılan görüşmelerde, Budapeste, Stockholm’ün üyelik senedini yıl sonundan önce onaylama konusunda bir prensip anlaşması sağlandı. Dolayısıyla İsveç’in üyelik senedini onaylamayan tek ülke Türkiye olacak. Ankara, beklentileri karşılanana kadar bu iki ülkenin üyelik senetlerini onaylama sürecini askıya almakta çekinmiyor. Ancak Türkiye, her iki ülkenin üyelik senetlerine yapıcı bir şekilde yaklaştığını da dile getiriyor. Zira Ankara, İsveç’te terörle mücadele kanununun yürürlüğe girmesini takip eden üç aylık dönemi değerlendirip, uygulamanın tatmin edici olduğu kanaatine varması durumunda, üyelik onayını Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne getirmeyi hedefliyor. NATO’daki diplomatik kaynaklar, İsveç ve Finlandiya’nın üyelik senetlerinin Mart ile Mayıs 2023 tarihleri arasında onaylanması, iki ülkenin Vilnius’da Haziran 2023’de düzenlenecek NATO Zirvesi’ne tam üye sıfatıyla katılmalarına yönelik olumlu bir ortam bulunduğunu dile getiriyor. Ayrnı kaynaklar, terörle mücadele alanında aday ülkelerin atacağı adımlar ve samimimyet karinelerinin de önem teşkil edeceğini hatırlatıyor.
