Wikileaks internet sitesinin yayımladığı belgeler, dünyada gündem oluşturdu. Sitenin elinde olan belgelerin çok azının yayımlandığı düşünülürse, bu konu dünya ve Türkiye’yi ileride de meşgul edebilir.
Belgelerin niteliği
ABD, yayımlanan yazışmaları yalanlamadı. Belgeler, ABD büyükelçilerinin merkeze gönderdiği bilgi ve yorumlar ile ABD Dışişleri’nin büyükelçilere gönderdiği yazılardan oluşuyor. ABD’nin Ankara Büyükelçiliği, Washington’dan sonra en fazla yazışmaya sahip başkent olarak görülüyor.
Yayımlanan belgeler, Washington’u bilgilendirmeye yönelik büyükelçilik yazışmaları. Büyükelçilerin bulundukları ülkeyle ilgili istihbarat raporları, bilgi notları ve yorumları ülkelerine iletmeleri görevlerinin gereği. Her ülkenin büyükelçisi bu tür yazışmalar yapmıştır.
Şu ana kadar Türkiye ile ilgili yazışmalar, son üç ABD büyükelçisine ait. Üçünün de Türkiye ile ilgili yorumları birbirinden farklı.
Bu belgelerden bazıları büyükelçi veya büyükelçilik mensuplarının Türk kaynaklarıyla yaptıkları görüşmelere dayanıyor. Bazıları basında yer alan haber, yorum ve iddialardan oluşuyor. Bir kısmı ise tümüyle duyum, kulis söylentileri niteliğinde.
Siyasi magazin
Belgelerde yer alan ve ülke liderlerine çeşitli sıfatlar takıldığını gösteren bilgiler, siyasi magazin mahiyetinde. Liderlerin karakterleriyle ilgili analizler de öyle. Bunların magazin haberi olma dışında bir önemi olmayacağı açık. Olsa olsa adı geçen bazı liderlerin ABD’ye karşı alınganlık göstermelerine neden olabilir. Ancak bunların hiçbiri bu ülkelerle ABD arasındaki ilişkileri değiştirecek derecede etki yaratmayacaktır.
İç politikaya etkisi
Yayımlananlar arasında en fazla belgeye sahip olan Türkiye’de iç politika nasıl etkilenir? Kulislere dayalı olarak kaleme alınmış bazı iddialar, iç politikada konu olacaktır. Örneğin Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’la ilgili olarak gündeme getirilen iddialar konusunda CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, bir açıklama beklediklerini ifade etti.
Kuşku yok ki, Başbakan Erdoğan, yanıt verecektir. Erdoğan, ilk değerlendirmesinde, “Eteklerindeki taşları döksünler bir bakalım” demiş ve Wikileaks’in ne kadar güvenilir olduğu konusunda da kuşkusunu hissettirmişti.
Başbakan, Wikileaks’i ciddiye almasa bile muhalefetin konuyu gündeme getirmesi nedeniyle bir yanıt verecektir.
Belgelerde adı geçen bakanlar ise kendileriyle ilgili iddiaları yalanladılar. Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Devlet Bakanı Faruk Özak, Wikileaks’in yayımladığı belgelerdeki iddiaların gerçekle ilgili olmadığını vurgulayan açıklamalar yaptılar.
Bu konularda Kılıçdaroğlu’nun CHP’nin bir heyet oluşturduğu ve bütün belge ve iddiaları inceleyeceği yolunda verdiği bilgi, bu konunun iç politikada da önümüzdeki günlerde yer tutacağını gösteriyor. Adı geçen bakanlar, belki daha detaylı açıklama yapmayı zorunlu görebilirler.
MHP’nin tutumu
MHP lideri Devlet Bahçeli ise farklı bir yaklaşım gösterdi. Bahçeli, başka bir ülkenin yazışmalarına dayanarak AKP hakkında hüküm vermeyeceklerini ve bu bilgileri iç politika malzemesi yapmayacaklarını duyurdu.
Bahçeli, ayrıca Türkiye’de iç politikayı dizayn etme girişimi söz konusuysa buna izin verilmemesi gerektiği mesajı da verdi. MHP liderinin bu tutumunda Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin manevi şahsiyetini koruma çabası olduğu açık.
