Wikileaks’in açıkladığı belgeler konusunda kuşku belirten ilk ülkelerden biri de Türkiye oldu.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, “İsrail’le ilgili belge çıkacak mı merak ediyorum” gibi ilginç bir ifade kullandı. Ayrıca “özel bir maksat hissediyorum” mesajı verdi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ise ilk gün “Wikileaks’in ne kadar güvenilir olduğu” sorusunu gündeme getiren bir yorum yaptı ve “Eteklerindeki taşı döksünler bir bakalım” dedi. TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin ise, “ABD’ye rağmen sızma olacağına inanmadığı” yolunda bir değerlendirme yaptı. Şahin, siyasi amacı olan bir komplo algısı taşıdığı izlenimi verdi. Bazı bakanların açıklamaları da benzer çerçevedeydi.
ABD ve İsrail
Türkiye’de devletin zirvesi aynı yönde kuşku belirttiler. Bu kuşku, ABD ve İsrail’i işaret ediyordu.
Bu bilgilerin açıklanmasından “kim fayda sağlıyor” sorusunu gündeme getiren bakanlar da İsrail imasında bulundular.
İsrail’in Ankara Büyükelçiliği dün bir açıklama yaparak, İsrail’in kaynak olduğu haber ve yorumlarının gerçeği yansıtmadığını ifade etti. Ancak, bu açıklama iktidarın üst düzeyinde algı değişikliğine yol açmadı. İsrail’i işaret edenler, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Davos’taki “one minute” çıkışından Mavi Marmara saldırısına, oradan İran hakkında Birleşmiş Milletler’de kullanılan oya kadar çeşitli gerekçeler saydılar.
Sadece Türkiye mi?
Wikileaks’te en fazla belgenin Türkiye’yle ilgili olması elbette dikkat çekici. ABD’nin son yıllarda en fazla ilgilendiği Afganistan ve Irak’ta iki savaş yürüttüğü ve İran’la ciddi gerginlik yaşadığı; Irak’ı işgal öncesinde yaşanan 1 Mart krizi dikkate alınırsa, belge bolluğunu normal karşılamak gerekir.
Ancak açıklanan belgeler, sadece Türkiye ile ilgili değil. Birçok ülkeyle ilgili belgeler de açıklandı. Dünyanın önde gelen liderleriyle ilgili kriptolar da dünya kamuoyuna yansıdı.
Bu itibarla Wikileaks olayının sadece Türkiye’yi veya Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ı hedef aldığı, Ankara’ya yönelik bir siyasi komplo olduğu sonucuna varmak kolay değil. Eğer bundan sonra yayımlanacak bilgiler veya belgeler, özellikle Türkiye’yi hedef alırsa o zaman başka değerlendirmeler yapılabilir.
ABD yara alır
Wikileaks’in yayımladığı bilgiler, ABD büyükelçilerinin Washington’a gönderdikleri yazılardan oluşuyor. Bu belgelerin açıklanması öncelikle ABD açısından yaralayıcıdır. Washington’a ve büyükelçiliklerine olan güvenin sorgulanmasına, ABD’li diplomatların temaslarının olumsuz etkilenmesine yol açacaktır.
Türkiye açısından bakıldığında da eleştirilmesi gereken ABD ve büyükelçileri olmalıdır. Hem büyükelçi veya büyükelçilik görevlilerinin hiçbir belgeye veya ciddiye alınır bir görüşmeye dayanmadan Başbakan dahil Türk bakanlar ve siyasetçiler hakkında dedikodu, magazin nitelikli iddiaları diplomatik sorumluluk ve üsluba dikkat etmeden iletmiş olmaları; hem de bu belgelerin güvenliğini sağlayamamış olmalarından dolayı...
