Bakan Vecdi Gönül, sözleşmeli erlerin sayısı için “İlk etapta 50 bin olacağını düşünüyoruz” dedi. Gönül, 15 aylık normal askerliğini yapanlardan, isteyenlerin sözleşmeli erlik için başvuracağını, ilköğretim mezunu olmanın bu statü için yeterli olacağını söyledi
Bakan’ın verdiği bilgiye göre, sözleşmeli erler, muharip sınıftan olacak. Terörle mücadele öncelikli olmak üzere ihtiyaç duyulan her yerde sözleşmeli erler görev yapabilecek. Gönül, “Gencimiz sözleşmeli hizmeti üç yılda bitirse, 75 bin lira gibi bir parayla ayrılacak” dedi
Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, sözleşmeli er uygulamasıyla ilgili detayları açıkladı. Gönül, Savunma Sanayi Müsteşarlığı’nın 25. kuruluş yıldönümü nedeniyle verdiği kahvaltıda sorularımızı yanıtlarken, profesyonelliğe geçişin bir adımı olarak sözleşmeli erlerin nasıl istihdam edileceğini anlattı.
50 bin sözleşmeli
Gönül, sözleşmeli erlerin sayısının ne olacağına ilişkin sorumu yanıtlarken, “İlk etapta 50 bin olacağını düşünüyoruz” dedi. Gönül, 15 aylık normal askerliğini yapanlardan, isteyenlerin sözleşmeli erlik için başvuracağını, ayrıca komutanlarının referanslarının da alınacağını belirtti.
Gönül, sözleşmeli erlik için lise mezunu olma koşulunun aranmayacağını, ilköğretim mezunu olmanın bu statü için yeterli olacağını söyledi.
Bakan’ın verdiği bilgiye göre, sözleşmeli erler, muharip sınıftan olacak. Terörle mücadele öncelikli olmak üzere ihtiyaç duyulan her yerde sözleşmeli erler görev yapabilecek.
1500 lira civarında maaş
Milli Savunma Bakanı, sözleşmeli erlere ödenecek maaş konusunda ise şu bilgiyi verdi:
“Sözleşmeli erlerin maaşını asgari ücretin katları olarak planlıyoruz. 1500 lira civarında bir temel maaşları olacak. Ayrıca operasyon maaşlarına ek olarak operasyon tazminatı alacaklar. Operasyona çıktıklarında maaşlarına bir tazminat eklenecek. Böylece 2 bin lira civarına yükselebilecek. Ayrıca maaş enflasyona göre artacak.”
Sözleşmeli erlerin sosyal güvenliğiyle ilgili soruma ise Gönül, şu yanıtı verdi:
“Normal SSK’lı olacaklar. Sağlık hizmetlerinden yararlanacaklar. Çalıştıkları süre emeklilik sürelerine sayılacak.”
Asgari üç yıl
Sözleşme süresinin ise asgari üç yıl olmasını düşündüklerini belirten Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, süresi dolduğunda karşılıklı karar verilmesi halinde sözleşmenin yenileneceğini de ifade etti.
Ayrılırken tazminat
Gönül, sözleşmeli erlerin baremle ve TSK kariyeriyle ilişkilerinin olmayacağını, sözleşmenin sonlanmasıyla ayrılacak olan bu erlere belli bir tazminat ödeneceğini kaydetti.
Gönül, maaş ve tazminatla ilgili şu örneği verdi:
“Bu erler 1500 lira civarında temel maaş ve artı olarak operasyon tazminatı alacaklar. Her yıl 15 bin lira biriktireceklerini tahmin ediyoruz. Bu tasarruf üç yılda 45 bin lira eder. Diyelim biz de ayrılırken 30 bin lira tazminat verdik. Bu durumda bu gencimiz sözleşmeli hizmeti üç yılda bitirse 75 bin lira gibi bir parayla ayrılacak. Bu günümüzde iyi bir para. Bu parayla bir iş kurması bile mümkün.”
Er olacaklar
Gönül, sözleşmeli erlerin yaşam koşullarını ise şöyle açıkladı:
“Er elbisesi giyecekler. Kışlada yatacaklar. Karavandan yiyecekler. İzinli günleri dışında evlerine gitmeyecekler. Belki bazıları onbaşı olabilecek, ancak genel kariyerle ve askeri personel ödemeleriyle, baremle ilişkilendirilmeyecekler.”
126 bin genç
Gönül, yedek subay ve kısa dönem asker adaylarıyla ilgili olarak da şu bilgileri verdi:
“Eskiden üniversite çağına gelmiş gençlerimizin yüzde 6,5’i üniversiteye gidebiliyordu. Şimdi bu oran yüzde 35. Hem nüfus arttı hem de üniversite mezunlarının sayısı. Her celp döneminde 126 bin gencimiz yedek subay veya kısa dönem askerlik adayı oluyor. Bu 126 kişiden, ancak 9 bini yedek subay olabiliyor ve gerisi kısa dönem askerlik yapıyor. Şimdi TSK’nın verdiği bilgilere göre, asker ihtiyacı karşılanamıyor.”
Kısalma ve bedelli
Milli Savunma Bakanı, askerliğin kısalacağı ve bedelli askerlik çıkacağı yönünde resmi ağızdan herhangi bir beyan çıkmadığını da vurgulayarak şöyle devam etti:
“Şimdi TSK ihtiyaç karşılanmıyor diyor. Askerliğin kısalacağı yönünde veya bedelli çıkacağı yönünde resmi ağızlardan bir açıklama yapılmadı. Bazı spekülasyonlar yapıldı. Eğer sözleşmeli er uygulamamız başarılı olur ve bu yolla TSK’nın ihtiyacı karşılanmış olursa, belki o zaman bedelli konusu veya mecburi askerliğin koşullarının değişmesi gündeme gelebilir.”
Rüşvet tarifi
Milli Savunma Bakanı Gönül, kendilerinden önceki dönemlerde de Savunma Sanayi Müsteşarlığı’nın satın almalarında tüccarların aracılık yaptıklarını ve komisyon aldıklarını anlatırken, rüşvet imasında bulundu ve şöyle konuştu:
“Biliyorsunuz bu tür alımlarda araya tüccarlar girer. Gelir bir malı pazarlar, satışına aracılık ederler. Böyle yapılmış. Tabii bir de komisyon alırlar. Sonra bu komisyonu da fiyata eklerler. Ama biz o komisyonun orada kaldığından da emin değiliz. Satın alma kararında bazılarının ikna edilmesi için kullanıldığını düşünüyoruz.”
Gönül, “Bu ifadenizle rüşvetin diplomatik bir tarifini yaptınız” dediğimizde, gülerek karşıladı ve şöyle devam etti:
“Şahsen ben hiçbir tüccarı kabul etmedim, görüşmedim. Hilmi Özkök Paşa’yla da konuşmuştum. O da kabul etmedi. Hatta Genelkurmay’ın kapısından girmelerini yasakladı. Sonraki Genelkurmay başkanları da aynı uygulamayı sürdürdü. Biz hükümet olarak da tüccarı değil sanayiciyi destekleyen bir zihniyete sahibiz. Türkiye için yararlı olan bu. O zaman üretiyorsunuz, teknoloji kazanıyorsunuz, ayrıca ihracat da yapıyorsunuz.”
Gönül, komisyon dağıtımı konusunda daha önce yargıya intikal etmiş bir konu olup olmadığı sorusuna ise şu karşılığı verdi:
“Bunlar çok kârlı işler. Yüzde 5-10 kâr oluyor. Bizden önceki dönemde bu paylaşılamadığı için davalık konular olmuş. Mahkeme bize sordu, ancak bizden önceki dönem olduğu için ‘biz bilmiyoruz’ dedik.”
30 F-16, 100 F-35
Gönül, Savunma Sanayi Müsteşarı Murat Bayar sunuş yaparken, yürütülen projeler hakkında da zaman zaman bilgi verdi. Gönül, TAİ’yle ilgili şu bilgileri paylaştı:
“2002’de TAİ iflas etmek üzereydi. F-16 projeleri tamamlanmıştı. Ellerinde iş yoktu. Bana da sürekli uçakların modernizasyonu talebi geliyordu. Dediler ki; F-16’ları modernize ettirmemiz lazım, dışarıda yapacaklar. Ben itiraz ettim. Dedim ki; biz TAİ’de F-16 yaptık. Neden modernizasyonu biz yapmıyoruz. TAİ’ye gittim. Bomboş duruyor. Yönetim değişikliği oldu. F-16’ların modernizasyonuna TAİ’de başladık. Ve yeniden canlandı. Sonra geldiler ABD’den 30 yeni nesil F-16 alacağız dediler. Durun bakalım dedim, ABD’ye gittim. Muhataplarla konuştum. O 30 F-16’nın da TAİ’de yapılmasını kabul ettirdim. Şimdi yapıyorlar. Ayrıca modernizasyonu da yapıyorlar. Bununla kalmadım Ürdün’ün ve Pakistan’ın F-16’larının modernizasyonunu biz yaptık. Ürdün Prensi geldi, TAİ’den teslim aldığı F-16’yı kendi uçurdu ve ülkesine götürdü.”
Müsteşar Murat Bayar da yaptığı sunuşta Türkiye’nin F-35 uçaklarının ortaklarından biri olduğunu söyledi. Ortaklık payının yüzde 3,5 düzeyinde bulunduğunu ve öngörü olarak 100 F-35 alacağımızın bildirildiğini belirtti.
Savunma Sanayi’nin 25 milyar dolarlık sözleşme yükümlülüğünün bulunduğunu kaydeden Bayar, ATAK helikopteri, milli gemi, milli tank, füze, tanksavar projelerinin yürümekte olduğu bilgisini verdi.
Füze kalkanı
Milli Savunma Bakanı Gönül, füze kalkanı projesiyle ilgili soruyu yanıtlarken de, “Türkiye’nin füze savunma sistemi kapsamında bulunacaksa bunun NATO şemsiyesi altında olmasını biz istedik. Türkiye’de radar sistemi olacak ama füzeler Türkiye’ye konulmayacak” dedi.