Hayatın ve sanatın dengesi: Bale

Bijen Molay, onca uğraşı arasında bir de Bale ve Müzik Akademisi kurdu. Kurum, ünlü okulların eğitim sertifikasını verme yetkisine sahip

S ahnede dansçıların inanılmaz hareketlerini sahne karşısında izledikçe içinizden “ben bunu kesinlikle yapamam” diye düşünebilirsiniz. Ama her gün vücudunuzu balerinler gibi kullanırsınız. Yüksek bir rafa yetişmek için uzanırsınız, hızlı bir topu yakalamak için dönersiniz, caddeden aşağı doğru sekersiniz. Sonra su birikintisinin üzerinden sıçrar ve bunu ıslanmadan yaptığınız için sevinçten zıplarsınız.
Onca uğraşı arasında BM Bale ve Müzik Akademisi’ni kuran Bijen Molay’a göre insan yaşamındaki en önemli şey denge ve o her yaş grubuna dengeyi öğretiyor. Balede çalıştırılan kaslar hiçbir spor dalında yok. Bijen Molay, “Dünya yuvarlak bir dengede duruyor, kişinin de önce kendi dengesini bulması lazım. Öncelikle denge veriyoruz. Denge eğitimi duruştan başlıyor. Bütün yaşam tarzını etkileyecek bir denge. İnsanın yemesi, içmesi, ilişkileri, aktiviteleri hep denge üstüne” diyor.

Şimdi eğitmenlik yapıyor

Bijen’in baleyle tanışması ilkokul yıllarında başlıyor. Eğitim sonrası İstanbul Devlet Opera ve Balesi’nde önemli eserlerde rol almış. İşadamı Mehmet Ali Molay ile evliliği ve iki evlat sahibi olması ile aktif sahne sanatına ara vermiş ama mesleği bırakmayıp eğiticiliğe soyunmuş. Klasik Bale, Modern Dans, Dans Kompozisyon, Dans Tarihi dersleri verdiği DEÜ’de Sahne Sanatları Bölümü Bale Ana Sanat Dalı Başkanlığını üstlenmiş. Bu dönemde ilk kez gerçekleştirilen çalışmaları var. Eserleri arasında 14 Modern Dans Koreografisi bulunmakta. 3 eseri Minsk’te sahnelenmiş.
BM Bale ve Müzik Akademisi, sanat eğitiminin çağdaş ve yenilikçi bir anlayışla dünya sistemine uyum sağlaması için yeniden yapılandırılarak ele alınmasının bir çalışması. Burada sanat eğitiminin sağlam temellerle öğretilmesi amaçlanıyor. 3 yaşından yetişkinlere kadar her yaş grubu için, her seviyede müzik ve bale eğitimi veriliyor. Kurum, London College Of Music ve Pera Güzel Sanatlar ile Sofya Ulusal Müzik Akademisi “Voganova” Bale Eğitim Sistemi sertifikası verme yetkisine sahip. 50 civarında kursiyer var. Haftada bir yetişkinlere uygulanan “a la Barre” programı sanatsal bir spor gibi.
Bijen’in 06.30’da uyandıktan sonra ilk işi evde egzersiz. Daha sonra şirkete gidiyor. Özellikle insan kaynakları ile ilgileniyor. Öğleden sonra sosyal faaliyetler ağırlıkta. Bugünlerde yoğun olarak ekim ayında İzmir’de yapılacak 30 ülkeden 70 sanatçının ağırlanacağı organizasyonla uğraşıyor.

Öğretmene selam

Bu arada iş yaşamıyla ilgili seminerler veriyor. Her tür müziği seviyor. Özellikle felsefe ağırlıklı kitapları okuyor, Paulo Coelho’nun “Portobello Cadısı” gibi. Ona en güzel hediye çiçek. Anneler gününü kutladığımda ilkokul öğretmenine selam iletti. ”Onun benim elimden tutup baleye götürmesi hayatımı değiştirdi. Ona çok şey borçluyum, mutlaka öğretmenimden bahset“ dedi. Öğretmeninin adı Nuran Sevinç. Namı diğer annem...

Temel eğitim herşeyden önemli

* Bu tip akademiler kurmak aslında kimin görevi?

1998 yılında 8 yıllık zorunlu eğitim başladığı zaman iyi bir eğitim almaları için kurs sistemi başlattık. 9 Eylül Üniversitesi’ndeki bale ana sanat dalındaki kurs programını yaparken. Avrupa’da bu iş nasıl oluyor diye kapsamlı bir araştırmaya girdim. Gördük kü çoğunlukla belediyelerin küçük müzik okulları, sanat okulları var. Buralarda çocuklar normal eğitimlerini alıyorlar, sonra ikinci öğretim olarak sanat eğitimlerini alıyorlar. Bugüne kadar müracaat etmediğim, gitmediğim hiçbir belediye kalmadı. Lütfen kendi bünyenizde açın, a’dan z’ye her şeyi organize edeceğim dedim. Bir sonuç alamadım. Yeni jenerasyon çok daha ileri, doğdukları andan itibaren çok daha donanımlı hayata başlıyorlar. 4 yaşından itibaren çocuklar artık daha algılamaları açık büyüyorlar. Ancak sanat eğitimi ile beraber normal eğitimi aynı zamanda aldıklarnda temel eğitimleri eksik kalıyor. O nedenle çok hızlı bir karar alarak bu okulu açtım.

* Şimdi 4+4+4 eğitime geçiyoruz.

Ben daha çok açtığım okulda çocukların temel eğitimini iyi almalarını ve sanat eğitimini ikinci eğitim olarak görmelerini doğru buluyorum. Deneyerek eksikler ortaya konulacak.

* BM Bale ve Müzik Akademisi’nde koro eğitimi de var.

Ses üretme doğum ile birlikte başlar, doğru zamanda ve doğru bir müzik eğitimi yaklaşımıyla hızlı bir şekilde gelişir. Koro çalışmalarında çocuklar müziğin temel ögelerini ve işlevlerini öğrenirken, sesin oluşumunu ve ses tonlarını, kendi seslerinin özelliklerini ve doğru kullanmayı öğrenirler. İyi bir eğitim alan çocuklarımız doğru ve düzenli nefes alıp verme, birlikte şarkı söyleme, güzel konuşmaya özen göstereceklerdir. İletişim kurmanın temel eğitimidir koro...

* Hep “bir opera binamız yok”diyordun. Nihayet gündeme geldi...

İzmir’de çok yetenekli insanlar var. İzmir dünya çapında çok başarılı sanatçı yetiştirdi. Binaların yetersiz olması ve bugüne kadar yapılamaması nedeniyle bir çok arkadaşımız başka kentlere gitti. Opera binası nihayet projelendirildi ve yapılacak ancak yeri konusunda endişeliyim.
Çünkü bütün dünyada opera binaları şehir merkezlerindedir.

Kimdir?

Bijen Molay 1958 İzmir doğumlu. İzmir Devlet Konservatuarı Bale bölümü sonrası Ankara Devlet Konservatuarı Bale bölümünü bitirdi. Mimar Sinan Üniversitesi Sahne Sanatları Bölümü’nde lisans eğitimi yaptı. 1976-1981 yılları arasında İstanbul Devlet Opera ve Balesi’nde çalıştıktan sonra doğduğu kente döndü. Molay, DEÜ’de Bale Ana Sanat Dalı Başkanlığını uzun yıllar yürüttü. 14 modern dans koreografisi ve “Dansın Yansımaları” adlı kitabı bulunan Molay kurmuş olduğu BM Akademi’de bale eğitimi çalışmalarını sürdürüyor.