Aristokrat pırasa

Yaklaşık olarak M.Ö. 3000 civarından beri yetiştirilen günümüzün mütevazı sebzesi pırasanın tarihteki yerine bakınca ona saygı duymamak imkansız. Pırasa Roma mutfağında oldukça popülermiş. Romalı ünlü yemek yazarı Apicious’un pırasayı kullandığı pek çok tarife rastlıyoruz; çeşit çeşit çorbalar, soslar, tencere yemekleri, trüflü ve ayvalı yemekler hatta pırasayla doldurulmuş süt domuzu. Roma İmparatoru Neron, sesinin güzelliğini koruduğuna inandığı için yağda pişirilmiş pırasa yermiş. Bu fikri, kekliğinin kuvvetli çığlığının pırasa ile beslenmesinden ileri geldiğini söyleyen Aristo’dan almış olması ise kuvvetle muhtemel.

Pırasanın en bilinen hali ise Galler’in amblemindeki yeridir. Bunun hikayesi Aziz David’in savaştayken kendi adamlarını Saxon düşmanlarından, miğferlerinin üzerlerindeki pırasalardan ayırt ettiği 7. yüzyıla dayanır. Pırasa o dönemde adeta Gallilerin ulusal kimliğinin ve halkının cesaretinin bir simgesi haline gelmiş.

Fransa’da ise “fakirin kuşkonmazı” olarak adlandırılan bu sebze, bir Fransız aşçının klasik bir tarif haline gelen soğuk pırasalı patatesli çorba “vichyssoise”ı bulmasıyla şöhretini artırmış (sıcak versiyonu Paris usulü potage; koyu çorba olarak bilinir).

Zambakgiller ailesinden olan pırasa, akrabaları sarımsak ve soğan gibi çiğken keskin ve fazlasıyla kuvvetliyken pişince son derece yumuşak ve tatlı bir lezzete dönüşür. Üstelik hemen hemen her pişirme yöntemine uyum sağlar.

Pırasalı lezzet önerileri

Pırasayı soğanla birlikte kavurup güveç ve tencere yemeklerinize tat katmak için kullanın.

Pırasa; havuç, patates, kereviz gibi kış kök sebzeleri ile oldukça iyi uyum sağlar. Bu malzemelerle yaptığınız yemeklere pırasa da ilave edebilirsiniz.

Pırasa yemeğini çocuklara yedirmek zordur. Kıymalı pırasalı harç hazırlayıp börek yapabilir veya incecik doğrayıp rendelenmiş havuçla birlikte mücver yaparak miniklere daha kolay yedirebilirsiniz.

Pırasaları kabaca doğrayıp bolca tereyağında soteleyin, biraz tuz ve bal ekleyip ızgara levrek veya vatoz gibi balıklar ya da deniztarağının yanında servis edin.

Pırasanızı ince ince boylamasına kesip kızgın derin yağda kıtırlaşana kadar kızartıp ızgara beyaz etlerin üzerinde sunun.

Pırasa ile leziz kış tartları hazırlayabilirsiniz: Üç sap pırasayı ince doğrayıp tereyağında kavurun, biraz taze kekik ekleyin. Dört yumurta ve 280 ml kremayı iyice çırpın. Pırasayı önceden yarı pişirilmiş tart hamurunun üstüne dökün, üzerine haşlanmış patates dilimleri yerleştirin ve kremalı karışımı döküp pişirin.

Pırasayı tereyağında kavurup yumuşak keçi peyniri ve karabiberle lezzetlendirip çıtır bir dilim ekmeğin üzerinde servis etmeyi deneyin.

Pilaska

Pilaska, Trakya bölgesinde özellikle Arnavut göçmenlerinin yaptığı pırasalı mısır ekmeğidir. Sıcak olduğu kadar soğuk yendiğinde de çok lezzetlidir. Yaygın olarak akşamüstü çayın yanında servis edilse de özellikle geç saat kahvaltılarında yanında beyaz peynirle benim çok sevdiğim lezzetlerden biridir.

Yarım kilo pırasanın koyu yeşil dışındaki bölümlerini ince ince kıyın. Kıydığınız pırasaları bir tatlı kaşığı tuzla güzelce ovarak yumuşatın, salan suyu dökmeyin, içinde kalsın. Pırasayı 250 ml zeytinyağı, 480 gr yoğurt, 560 gr iri çekilmiş mısır unu, bir çay kaşığı karbonat ve yarım tatlı kaşığı tuzla tahta bir kaşıkla güzelce karıştırın. 28 santimlik bir fırın kabını yağlayarak karışımınızı içine boşaltın. 180 derecelik fırında üzeri iyice kızarana kadar yaklaşık bir saat pişirin.