ZAFER İŞERİ
Günümüz şehirleşmesi ve araç sayısındaki artış sebebiyle gündelik yaşamda trafik ihlallerin meydana gelmesi hususunda büyük oranda artış yaşanmaktadır. Bu sebeple gündelik yaşantıda trafik esnasında haklı veya haksız olarak herhangi bir trafik cezasına maruz kalmak herkesin yaşayabileceği durumlardan biri haline gelmiştir. Bu yazıda trafik cezasına maruz kalan kişilerin izlemesi gereken adımlar ve bunların hukuki mahiyetini açıklamak amaçlanmaktadır.
Trafik para cezaları idari para cezası kapsamına girmektedir. Trafik para cezasının idari para cezası kapsamına girmesi sebebiyle para cezası verilen kişinin söz konusu cezayı ödememesi durumunda genel inanışın aksine para cezasının hapis cezasına çevrilmesi gibi bir durum söz konusu değildir. Ancak kişilerin bu cezayı ödememeleri halinde trafik cezası verilen kişi aleyhinde icra takibinin başlatılması mümkünüdür. Bu sebeple trafik cezası verilen kişilerin bu hususu ciddiye alması önemlilik arz etmektedir.
Trafik kurallarını ihlal eden kişilerinin maruz kalabileceği yaptırımlar trafik para cezası, trafikten men cezası, sürücü belgesinin geçici olarak geri alınması şeklindedir. Kendisine trafik cezası verilen kişinin gidebileceği 2 adet yol vardır. Bu yollar trafik cezasına itiraz etmek veya kesilen cezayı ödemektir. Eğer verilen trafik cezası haksız ise bu durumunda kişinin itiraz yoluna gitmesi gerekmektedir. Trafik cezalarına karşı itiraz yoluna gitme usulü verilen cezanın mahiyetine göre değişmektedir. Bir kişiye sadece trafik para cezası verilmesi durumunda kişinin bu cezaya karşı 15 gün içerisinde sulh ceza hâkimliğine itiraz etmesi gerekmektedir. Ancak kişiye trafikten men cezası verilmişse bu durumda trafik cezasının muhatabı olan kişinin kendisine trafikten men cezası kararını veren polis biriminin bulunduğu yerin idare mahkemesine dava açılması gerekmektedir. Trafikten men cezasına karşı açılacak olan dava cezanın muhatabına tebliğ edilmesinden itibaren 60 gün içerisinde açılması gerekmektedir. Bir kişinin sürücü belgesinin geçici olarak elinde alınması durumunda ise kişinin 15 gün içerisinde sulh ceza hâkimliğine itiraz da bulunması gerekmektedir. Trafik cezalarına karşı itirazda bulunulurken sürelerin başlangıcına dikkat edilmesi gerekmektedir. Şayet söz konusu ceza fiziki olarak doğrudan trafik polisi tarafından verilmişse bu durumda cezanın kesildiği tarihten itibaren söz konusu itiraz süreleri başlamaktadır. Nitekim trafik cezası kişiye gıyabında yani plakaya kesilen bir ceza olarak verilmiş ise bu süre cezanın kişiye tebliğ edildiği tarihten itibaren başlamaktadır. Kişilerin kendilerine verilmiş olan trafik cezalarını e- devlet, Emniyet Genel Müdürlüğü veya Gelir İdaresi Başkanlık sitesinden öğrenmiş olması durumu kişiye tebliğ edilmiş sayılmamaktadır. Kişi kendisine trafik cezasının kesildiğini bu platformlardan öğrenmiş olsa dahi itiraz süresi cezanın kendisine tebliğ olduğu tarihten itibaren başlayacaktır.
Kişilerin bu sürelere içerisinde trafik cezalarına itiraz etmemeleri durumunda kendilerine verilmiş olan trafik cezaları kesinleşecektir. Trafik cezasına itiraz edilmesi durumunda kişinin herhangi bir masraf ödemesi gerekmeyecektir. Ancak davanın kaybedilmesi durumunda itiraz eden kişinin hem kendisine verilmiş olan trafik cezasını hem de dava masraflarını ödemek zorunda kalacağı hususunu itiraz ederken göz önünde bulundurması elzemdir.
Trafik cezası haklı bir sebeple verilmiş ise hakkaniyet gereği ve sorumlu bir vatandaş olarak para cezasını ödenmesi gerekmektedir. Verilmiş olan para cezası trafik polisi tarafından doğrudan verilmiş ise bu tarihten itibaren veya gıyapta verilmiş ise cezanın kişilere tebliğ olduğu tarihten itibaren 30 gün içerisinde ödenmesi gerekmektedir. Devlet, trafik para cezalarının 15 gün içerisinde ödenmesi durumunda para cezasına %25 indirim uygulanmaktadır. Haklı bir sebeple trafik cezası verilen kişinin 15 günlük süre içerisinde para cezasını ödemesi durumunda kendisine verilen para cezasından daha az ceza ödeyerek üzerindeki sorumluluktan kurtulabilecektir.
Trafik cezasının muhatabı olan kişiler kendilerine verilmiş olan trafik cezalarına itiraz etmemesi ve 30 günlük süre içerisinde söz konusu trafik para cezasını ödememesi durumunda kişilerin aleyhine icra takibi başlatılabilmektedir. Bu sebeple herhangi bir trafik cezasının muhatabı haline gelen kişinin özellikle bu yazıda açıklanan sürelere dikkat ederek tercih edeceği yollara göre ilerlemeleri mümkündür.