Prof. Dr. Kemal Çiçek -
Mutlu gökyüzü hey
Büyük zaferin ve uyanışın sesi
Ölümü eve çağırın şimdi
Çekin sinenize silahı
Ermeni’nin intikamını alın
Düşsün yere Türkün cesedi
Gelin size anlatayım Talat’ın ölümünü
Bu dizeler Ermenistan’ın ünlü şarkıcısı Sirusho’nun Koçaryan’ın seçim mitinginde söylediği şarkının sözleri. Sirushi aynı zamanda Koçaryan’ın gelini.
Nefret siyaseti yetmedi
Sirusho aslında Ermenistan’da her seçimde işe yarayan Türklere nefret ve intikam çağrılarını bu kez Koçaryan’ın kurduğu “Ermenistan İttifakı” için yaptı. Meydanları doldurmayı başardı. Onun sayesinde kalabalıklaşan meydanlar anket sonuçlarını da yanıltmış gözüküyor. Tüm anketler Koçaryan’ın başabaş bir yarış içinde olduğuna işaret ediyordu.
Ancak nefret siyaseti bu seçimde pek işe yaramamış gibi. Kesin olmayan sonuçlara göre seçimi Karabağ savaşında alınan hezimet üzerine güven tazelemek için erken seçim kararı alan Nikol Paşinyan kazandı.
Pazartesi sabahı itibarıyle açılan sandıklar Paşinyan’ın yüzde 53 civarında oy alacağını gösteriyor. Koçaryan’ın ittifakı ise yüzde 21 düzeyinde kalmış gözüküyor. “Müreffeh Ermenistan Partisi” ve Vanetsyan liderliğindeki “Onur Duyuyorum İttifakı” ise yüzde 5 civarında kaldı gibi. Bu sonuçlara göre beklentilerin aksine Paşinyan koalisyona ihtiyaç duymayabilir.
Yapılan bu olağanüstü seçim, Kafkasya’da siyasi durum ve Ermenistan’ın dış politikasının ne yöne evrileceğini görmek açısından son derece önemli idi.
İttifakların seçimi
Seçimlere 22 parti ve 4 ittifak katıldı. 2.5 milyon civarında seçmenin olduğu Ermenistan’da 2 bin 500 kadar aday seçmenden oy istedi. İlk kez bu kadar çok seçim ittifakı kuruldu. Buna rağmen katılımın yüzde 50’den biraz fazla olması düşündürücü.
Seçimler öncesinde rakiplerine göre en rahat isim, ağır Karabağ yenilgisine rağmen “Sivil Sözleşme Partisi^” lideri Paşinyan idi. Ermenistan’ın ilk Cumhurbaşkanı Levon Ter-Petrosyan (1991-1998) lideri olduğu “Ermeni Ulusal Kongre Partisi” ile seçime girdi. İkinci Cumhurbaşkanı Robert Koçaryan (1998-2008) ise Paşinyan’ı devirmek amacıyla “Ermenistan İttifakı” lideri olarak seçimlere katıldı. “Taşnaksutyun Partisi” de bu ittifakın içindeydi.
Burada bir parantez açalım: Türkiye’de kamuoyunun zannettiğinin aksine Ermenistan’da Taşnaklar, siyaseten hiç de güçlü değil. Oy oranları genelde yüzde 10’un altında. Arkalarında büyük ölçüde diaspora Ermenilerin desteği olmasına rağmen bu kadar az oy almaları beni hep şaşırtmıştır. Paşinyan’ın koltuğundan ettiği eski Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan (2008-2018) ise bu seçimlerde “Onurum Var İttifakı” lideriydi.
Seçim yarışının Paşinyan ve Koçaryan’ın arasında geçmesi zaten bekleniyordu. Ama seçim öncesi anketlerde Paşinyan küçük bir farkla öndeydi. Ufukta koalisyon gözüküyordu. Hâlbuki hiç de öyle olmadı. Paşinyan net bir zafer elde etti...