Dr. Ümit Aktaş

Dr. Ümit Aktaş

umit.aktas@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Soğuk ve kasvetli günleri geride bıraktık. İlkbaharı, mutluluğun en basit formülüyle karşılamak için ihtiyacınız olan tek şey bir çift yürüyüş ayakkabısı…

Öncelikle bir ön yargıdan kurtulmak lazım! Egzersiz, hareket dendiğinde akla hemen spor salonuna gitmek geliyor. Bu inanış yüzünden bırakın sağlıklı yaşamayı, insan hareketten soğuyor. Tabii sakatlanmalar da cabası. Siz masa başından kalkmayan birini alıp spor salonuna koyup, vücuda bir anda yüklenirseniz, o insan tabii ki sakatlanır. Memleketteki ortopedi servisleri, zayıflamak için spor salonuna gidip de sakatlanan kilolu insanlarla dolu! Unutmayın; bilinçsizce yapılan spor aktivitelerinin sonucu ya kalp hastalıkları ya da ortopedik sakatlıklardır!

Haberin Devamı

Egzersiz sadece spor salonunda yapılır düşüncesinden kurtulun Allah aşkına! Günde bir saat yürüyün, asansör yerine merdivenleri kullanın, kısacası daha hareketli olmak için elinize geçen tüm fırsatları değerlendirin.

Bahar harekâtı

Düşünce şeklinizi değiştirin

Sadece kilo vermeniz gerektiğinde mi egzersiz yapmak aklınıza geliyor? Bu size ciddi zararlar veren bir düşünce şeklidir. Tabii ki egzersiz kilo vermeye yardımcıdır. Ama hareketi sadece kilo vermekle ilişkilendirirseniz, zayıfladığınızda yine yerinizden kalkmazsınız. Çünkü hedefe ulaşmışsınızdır. Yine sağlıksız bir yaşama geri dönersiniz, ama bu defa kilolu ve sağlıksız değil, zayıf ve sağlıksız biri olursunuz.

Hareketli bir yaşam sürerseniz elde edeceğiniz öyle çok fayda var ki!

1- Her şeyden önce kendinizi çok daha mutlu, çok daha enerjik hissedersiniz.

2- Çağımızın vebası Tip 2 diyabete yakalanmazsınız.

3- Hareket etmek en iyi stres-savardır.

4- Kanserden korunursunuz.

5- Kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riskiniz önemli ölçüde azalır.

6- Eklem sağlığınızı korur, ileri yaşlarınızı ağrısız, acısız geçirirsiniz.

Mutluluğun sırrı

Siz de fark etmişsinizdir: Ruhunuzu okşayan bir yerde yürüyüşe çıkınca, kendinizi rahatlamış, streslerinizden arınmış ve daha mutlu hissedersiniz. Egzersiz depresyonda bile mucizeler yaratır!

Amerika’da yapılan klinik bir araştırma(1) için depresyon teşhisi konmuş hastaları üç gruba ayırıyorlar. Birinci grup sadece egzersiz yaparken, ikinci gruba egzersiz ve antidepresan veriliyor, üçüncü grup ise sadece antidepresan alıyor. İlk altı hafta sonunda ilaç tedavisi uygulanan gruptakiler, kendilerini diğerlerinden biraz daha iyi hissediyorlar. Ama on aylık takip sonunda sadece egzersiz yapanların durumunda belirgin bir iyileşme olduğu gözleniyor, diğerlerinde bu grupta olduğu kadar iyilik hali yok. Bakın bu araştırma 1999 yılına ait. Geçen 20 yıl içinde benzer bulgulara sahip pek çok bilimsel çalışma yayımlanmış ama değişen bir şey yok. Depresyon semptomlarında hemen antidepresan reçete ediliyor (bu yaklaşımın tehlikeli sonuçlarını başka bir yazımızda ele alacağız).

Haberin Devamı

Genele yayılmamış olsa da bazı güzel gelişmeler yok değil. Mesela İngiltere’de birçok doktor depresyonun tedavisinde hemen ilaç vermek yerine hastalarını önce bir egzersiz danışmanına gönderiyorlar. Ve istatistikler, 2007’den beri benimsenen bu politika sayesinde, ülkede reçete edilen antidepresan sayısında ciddi bir azalma olduğunu gösteriyor. Darısı başımıza.

Haberin Devamı

Endorfin dopingi

Mutsuzluk, depresif bir ruh hali vücudunuzun size bir şeylerin yolunda gitmediğine dair verdiği bir sinyaldir. Kendinizi iyi hissetmek için ilaçlara değil sağlıklı beslenmeye ve egzersize ihtiyacınız var. Bir saatlik orta tempoda bir yürüyüş bile vücudunuzdaki endorfin seviyesinin artması için yeterli. Endorfinler kendinizi iyi, mutlu hissetmenizi sağlayan hormonlardır. Egzersizin, kandaki kortizol (stres hormonu olarak da bilinir) seviyesini düşürmek gibi harika bir etkisi de var.

Sözün özü: Hareketli bir yaşam mutluluğun garantisidir. Okulun yüzme takımında olan bir öğrenci mi yoksa tüm gününü bilgisayar oyunlarıyla geçiren bir öğrenci mi depresyona eğilimlidir?

Cevap açık!

Mutlu olmak için oturduğunuz yerden kalkıp daha hareketli bir yaşam sürmeye başlayın. Yeni bir başlangıç için bu güzel bahar günlerinden daha iyi bir zaman olur mu?

Bahar harekâtı

Mutlu eden bitkisel güçler

Bol bol ev yoğurdu, ev turşusu tüketmek hem genel hem de ruhsal sağlığınız için çok önemli. Bağırsaklarınızda ne kadar çok probiyotik olursa o kadar dingin ve huzurlu olursunuz. Diyetinize eklemeniz gereken bazı bitkisel besinleri de unutmayın.

Kuşkonmaz: Antidepresan etkisi olan bu sebze, stresi engellemekte de başarılı.

Yeşil çay: Yeşil çayı bol tüketen toplumlarda depresyon daha az görülüyor.

Avokado: Omega-3 ve glutatyon açısından zengin bir besin olan avokado, mutlu eden besinler arasında ayrıcalıklı bir yere sahip.

Kızılcık: Uykuda salgılanan ve bizi depresyondan koruyan melatonin hormonu seviyenizi yükseltmek için kızılcık doğru seçim.

Ceviz: Ceviz bir Omega-3 deposudur ve Omega-3 yağ asitleri korunmak için elzemdir.

Yaban mersini: 2015 yılında yapılan bir çalışma(2) yaban mersininin ruh sağlığı üzerinde son derece olumlu etkileri olduğunu gösteriyor.

1 “Effects of exercise training patients with major depression” Babyak, M.A., Moore, K. A., Craighead, W. E., Herman, S, L. M., Appelbaum, Archives of Internal Medicine, 1999 Vol. 159 pp. 2349-2356.

2 “Cyanidin-3-O-galactoside and blueberry extracts supplementation improves spatial memory and regulates hippocampal ERK expression in senescence-accelerated mice” Tan, L., et. al. (2014). http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24709099