Yeni koronavirüsle savaşırken C vitamini yardımcı oluyor

Kış gelince artan üst solunum yolu enfeksiyonlarından korunmak için büyüklerimizden de öğrendiğimiz gibi bol limonlu çorba ile bol portakal mandalina gibi C vitamininden zengin gıdalarla beslenmeye dikkat ederiz. Bu vitamini almak soğuk algınlığından kurtulmak ya da korunmak için ilk başvurduğumuz yollardan biridir. Yeni koronavirüs sebebiyle şu sıralar bizim için C vitamininin virüslere olan etkisi ve bağışıklığımızı yükseltmesi en ön planda önem taşıyor. Oysa C vitamininin daha birçok faydaları da var. Gelin biraz bu vitaminin marifetlerine ve özelliklerine bir göz atalım.

C vitamininin tıptaki adı askorbik asittir. Besinlerdeki askorbik asit, vücuda alındıktan birkaç saat sonra ince bağırsaktan emilerek kana geçer. Kan dolaşımı sayesinde dokulara taşınır. Suda eriyen bir vitamindir. Kullanılacağı yerde kullanılıp fazlası terle ve böbrekler yoluyla idrarla atılır. Bu vitamin depolanmayıp fazlası atıldığı için her gün belli miktarda tekrar alınması gerekir. Hamilelerde ve sigara içenlerde günlük C vitamini ihtiyacı daha fazladır.

Daha çok sebze ve meyvelerde bulunan C vitaminin miktarı bu besinin türüne göre değiştiği gibi aynı ürünün yetiştiği toprağa, mevsimine ve olgunluk derecesine göre de değişir. Güneş ışığından çok yararlanan bitkilerin içerdiği C vitamini oranı daha yüksektir. Ham meyve ve sebzeler iyice olgunlaşmışlara göre daha fazla C vitamini içerir. Askorbik asidin yani C vitamininin tadı ekşidir. Ham meyvelerdeki ekşilik de bu sebeptendir.

Kovid-19’dan korunma

C vitamini bağışıklığa olan olumlu etkisi sebebiyle yeni koronavirüs dahil tüm virüsler ve bakteriler ile olan enfeksiyonlara karşı vücudu korumada yardımcıdır. Ayrıca tedavide de faydası olup bu tür üst solunum yolu hastalıklarının daha çabuk iyileşmesini ve daha hafif geçmesini sağlar. Bağışıklığımızı düzenlemede son derece önemli olan B ve T lenfositlerinin farklılaşmasına ve çoğalmasına destek olarak hem humoral hem de hücresel bağışıklık yanıtını düzenler. Kovid-19’ daki çok korkulan sitokin fırtınasında sitokin yanıtının doğru şekilde düzenlenmesine yardımcı olur. Antioksidan etkisi sitokin fırtınası ile ortaya çıkan oksidatif stresi azaltmaya da yardımcıdır.

Hormon sentezinde yardımcı

C vitamini steroid hormonların sentezinde görev alır. Yara ve iltihaplanmaya karşı etki gösteren bazı steroid hormonların yeterli düzeyde etki etmesi için C vitaminine ihtiyaç vardır.

Kansere olumlu etkisi var

Vücuda alınan Nitritlerin kanser yapıcı nitrozoma dönüşümünü engeller. Örneğin bol miktarda C vitamini içeren limonun kabuğunda bulunan d-limonen bileşiğinin tümör küçültücü etkisi vardır. Bu bileşen anormal şekilde çoğalan kanser hücrelerinin vücudun kansere karşı bir çeşit savunma programı olan programlı ölüm (apoptoz) ile yok olmasına yardımcı olur. Özellikle pankreas, cilt ve akciğer kanserlerinde etkisi ön plandadır. Limondaki lif pektin kolon ve meme kanserinin büyümesini yavaşlatabilir.

Kollajen oluşumunu destekler

C vitamini bağ dokusundaki kollajen sentezinde görev alır. Bu nedenle vücuttaki kollajen üretimini destekleyerek cildin daha genç ve gergin görünmesini sağlar. Cildi gençleştirmesinin yanı sıra bu olumlu etkisi eklemlerdeki bağ dokusunda da kendini gösterir. Ayrıca kollajen kan damarlarının elastikiyeti ve yapısı için de gereklidir. Dolayısıyla C vitamini kalp damarları dâhil vücudun tüm organlarını besleyen kan damarlarının sağlığı için de gerekli bir vitamindir. Aynı zamanda hipertansiyon tedavisinde de faydası vardır. Kollajen oluşumu vücuttaki yaraların iyileşmesinde de önem taşır. Bu nedenle C vitamini de hem kollajen sentezine yardımcı olarak hem de enflamasyonu ve iltihabı azaltıcı özellikleriyle yara iyileşmesini çabuklaştırır ve kolaylaştırır.

Katarakta iyi gelir

C vitamini kandaki ürik asit seviyesinin düşmesine yardım ederek gut hastalığının önlenmesinde ve tedavisinde yardımcı olur. Katarakt oluşumunun yüzde 35’ini genetik unsurlar, diğer yüzde 65’ini ise beslenme, yaş, alkol sigara tüketimi, şeker hastalığı ve aşırı gün ışığı gibi çevresel faktörler oluşturur. İngiltere’de 2054 kişi üzerinde yapılan bir çalışmada C vitamininin güçlü antioksidan etkisi ile katarakt oluşumunu önlemede yardımcı olduğu gösterilmiştir.

Emilime etki eder

C vitamini demir emilimini artırarak kansızlığı önlemede yardımcıdır. Ayrıca B vitaminlerinden, tiamin, riboflavin, folik asit, pantoneik asit, A ve E vitamini ve kalsiyumun vücutta daha verimli kullanılmasında da yardımcıdır. Ancak B 12 emilimini azalttığı için C vitamini kullanırken bu vitamine ihtiyaç da artabilir.

Böbrek taşı oluşumunu azaltır

C vitamini idrar PH’sını alkali yaparak taş oluşumunu azaltır. Ayrıca idrar yolu enfeksiyonlarının önlenmesine de yardımcı olur.

Ödemi azaltmada yardımcıdır

C vitamini idrar söktürücü özelliğiyle ödemi çözmede yardımcıdır.

C vitaminin bunca maharetini öğrendikten sonra içinde bulunduğumuz kış mevsiminin de meyvelerinden olan portakal, mandalinayı bolca tüketmek aynı zamanda yeşil ve kırmızıbiber, limon, maydanoz gibi besinleri sofranızdan eksik etmemenizi öneririm.