Ülkede birçok gündem maddesi önemliyken, tam Kurban Bayramı öncesi bir madde var ki; halkın doğrudan boğazını ilgilendiyor. Çünkü böyle giderse halkın çoğu et, tavuk ve hatta birkaç çeşit hariç, balık yiyemeyecek.
Kurban Bayramı’na az kaldı, fiyatlar ateş gibi, el yakıyor. Geçen yıl 250’ye alınan kurbanlık kuzunun fiyatı bu yıl 500 TL.
Yalnız çok üzülmeyelim enflasyon düştü!
Türkiye, enflasyon rakamlarını hızla düşürüyor. Geçen aydan bu aya yıllık enflasyon oranı yüzde 5.3’ten yüzde 5.1’e geriledi.
Enflasyon düştü ama kırmızı et ve beyaz ete enflasyon, vız geliyor...
“Kara kara düşünüyoruz”
Et hayvancılığı üretimi desteklenmedi, inekler kesildi, damızlıklar kesilince yavru üretilemedi hayvan sayısı baş aşağı düştü. Ses çıkarılmadı, nasılsa sonunda ithalat yaparız denildi. Şimdi Türkiye’nin yarısı kırmızı ete ya hasret ya da gıdım gıdım yiyor.
Peki umut var mı? Bu durum geçici mi? Kurban Bayramı sonrası ne olur?
Başta İzmir Kasaplar Odası Başkanı Aydın Mestan dahil Egeli üreticiler gelecekten umutsuz. Kurban Bayramı’ndan bir süre sonra fiyatların daha da artacağını söylüyorlar.
Aynı zamanda besi çiftliği bulunan Pehlivanoğlu Grubu, ucuza et satmak için uğraşmalarına rağmen şartların çok zor olduğunu belirtiyor. Hanif Pehlivanoğlu “Çünkü hayvan yok. Biz üç bin hayvan aldık şimdilik eti böyle temin ediyoruz. Aynı hayvanları yerine nasıl koyacağız onu düşünüyoruz. Fiyatlar çok pahalandı. Türkiye’ye yanlış politika izlettirdiler” diyor.
Hanif Pehlivanoğlu’nun önümüzdeki altı ay için et fiyatlarında düşüş umudu yok. Verilmeye başlanan desteklerin en erken altı ay sonra piyasada denge oluşturacağını belirtiyor. Ayrıca Pehlivanoğlu’nun bir uyarısı da şu; “Et fiyatları spekülatif değil, gerçekten pahalı. Bunun altındaki fiyatlara satılan ette risk büyük demektir”
Tavukta bayramdan sonra artış
Ette durum bu, belki tavuk çözüm olur diye tavukçuluk sektörüne bakıyoruz. Son zamlarla piliç etinin perakende satış fiyatları arttı. Son zamla birlikte göğüs fletonun kilosu 10.40, ızgara tava ve piliç şiş ise 11 lira oldu.
Sektör yetkililerine göre ise tavukta asıl artış Kurban Bayramı’nın etkisi geçtikten sonra yaşanacak.
Türkiye Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçı Birlikleri Ortak Yönetim Kurulu Başkanı ve CP Genel Müdürü Bedri Girit, tavuk fiyatlarındaki artışın hammadde fiyatlarından kaynaklandığını ve asıl etkinin Ocak-Şubat ayından itibaren görüleceğini belirtiyor. Girit, hammaddede sıkıntısı yaşadıklarını ancak 26 Ekim tarihli yönetmelikle sektörün kullandığı 6 hammaddeden yalnızca soya fasülyesine ithalat izni verildiğini bunun da Kurban Bayramı’nın etkisi azalınca Ocak başından itibaren fiyat artışı olarak kendini göstereceğini söylüyor. Ege’de yıllık bir milyon 250 bin ton kanatlı et üretimi gerçekleştirildiğini belirten Girit’in verdiği bilgiye göre sektör şu anda azalan talep ve artan maliyet kıskacında.
Taşınma sıkıntısı kültür balığını vurdu
Balığa dönüyoruz. Mevsimsel bir uygunluk sözkonusu olsa da geçen yıla göre balıkta da belirgin bir fiyat artışı var. İzmir Balıkhali fiyatlarına göre barbunda artış yüzde 100’e yakın, çipura ve levrekte ise geçen yıla göre yüzde 20-30 arasında değişiyor. Kültür balığındaki fiyat artışını ise yetkililer geçen yıl havuzların açık denize taşınmasına bağlıyor. Uğurlu Balık Yönetim Kurulu Başkanı Sevinç Kopuz sektörün yatırım yapmadığını, stokların azaldığını dile getiriliyor.
Halkın protein kaynağı ette durum bu. Ama moralimiz bozulmasın. Enflasyon düşüyor!
Enflasyon verileri 280 adet değişik malın fiyatları derlenerek hesaplanıyor. Bu kalemlerin içinde tenis raketinden birçok değişik ürüne kadar mal var. Bu kalemlerin içinde gıdaya yüzde 30, onun arasında da ete az yer ayrılınca enflasyon düşerken, etin fiyatı yükselebiliyor. Teknik açıklaması bu ama sosyal açıklaması şu; yanlış politikalar yüzünden insanımıza yazık oluyor.
2008’in yılsonu enflasyon rakamı tüketici fiyatlarında yüzde 10.06 olmuştu. 2009 sonu hedefimiz 5.5.
Daha ne istiyoruz ki!
İşte son üç yılın fiyatları
KUZU
2007: 12-13
2008: 14-15
2009: 25 -30
DANA
2007: 11-13
2008: 15-16
2009: 25
TAVUK
2008: 4,65
2009: 6,09
(Bütün piliçin kilosu)
BALIK
Barbun Çipura Levrek
2008: 9,00-6,00
2009: 19,50-8,00
