Somali’de denizde ve karada büyük arama

Oruç Reis, Somali’ye vardı. Bakan Bayraktar, Somali’yle yeni bir anlaşma imzalandığını ve deniz alanındaki işbirliği daha da genişletilerek karada da petrol ve doğal gaz aranacağını belirtti.

Türkiye’den Somali açıklarında araştırma faaliyetleri için 5 Ekim’de yola çıkan Oruç Reis sismik araştırma gemisi Mogadişu Limanı’na ulaştı.

Oruç Reis’i karşılayan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Türkiye Petrolleri ile Somali Petrol İdaresi arasında yeni bir anlaşmanın imzalandığını da duyurdu. Bayraktar, “Bu anlaşma ile Somali kara alanlarında da petrol ve doğal gaz arama faaliyetleri yürüteceğiz. Böylece deniz alanlarındaki işbirliğimizi daha da genişletmiş olacağız” dedi. Oruç Reis’i büyük coşkuyla karşılayan Somalililer, karşılama töreni için özel bir de şarkı besteledi.

5 Ekim’de İstanbul Boğazı’ndan törenle uğurlanan Türkiye’nin yerli ve milli imkanlarla geliştirdiği Oruç Reis, Akdeniz, Süveyş Kanalı ve Kızıldeniz rotası üzerinden Somali açıklarına ulaştı. Oruç Reis’in Mogadişu Limanı’na ulaşması nedeniyle Türkiye’den bir heyet, Somali’ye gitti. Enerji Bakanı Bayraktar’ın başkanlığındaki heyette, Türkiye-Somali Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanı Abdurrahim Fırat, Dışişleri Bakan Yardımcısı Burhanettin Duran, Milli Savunma Bakan Yardımcısı Musa Heybet ile Donanma Komutan Yardımcısı Koramiral İbrahim Özdem Koçer de yer aldı. Heyet, Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ve Başbakan Hamza Abdi Barre ile ayrı ayrı görüştü, ardından da Mogadişu Limanı’na demirleyen Oruç Reis ziyaret edildi. Burada Somali Cumhurbaşkanı Mahmud’a geminin özellikleri ve görevi hakkında bilgi verildi.

Dönüm noktası

Ziyaretin ardından karşılama törenine geçildi. Törende Somali Cumhurbaşkanı Mahmud ile Somali Petrol ve Maden Kaynakları Bakanı Abdirizak Omar Mohamed birer konuşma yaptı. Bayraktar da, “Sizlere gerçek dostunuz olan, her zaman açıkça Somaliyi destekleyen Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan başta olmak üzere tüm Türk halkının selamlarını getirdik” ifadesini kullandı. Oruç Reis’in yaklaşık 20 günlük yolculuğun ardından, off-shore sismik veri toplama faaliyetleri için Mogadişu’ya ulaştığını anlatan Bayraktar, “Destek gemilerimizle birlikte Deniz Kuvvetleri Komutanlığımıza bağlı fırkateynler de eşlik ederek, güvenli bir şekilde buraya ulaşmasını sağladı. Gemilerimiz bu tarihi görev boyunca Oruç Reis’e eşlik etmeye de devam edecekler” dedi.

Türkiye’nin, uluslararası toplumun terk ettiği Somali’nin 2011 yılından bu yana yanında yer aldığını belirten Bayraktar, “Bu tören vesilesiyle de Türkiye ve Somali arasındaki işbirliğinin geliştirilmesi için gösterilen ortak çaba ve iradeyi bir üst seviyeye taşımış oluyoruz. Enerji alanındaki ilişkilerimiz işbirliğimizin en önemli parçası. Türkiye olarak Somali’yi Afrika kıtasında en önemli ortaklarımızdan biri olarak gördüğümüzü ve petrol-doğal gaz başta olmak üzere enerjinin tüm alanlarında işbirliklerimizi önümüzdeki süreçte daha da geliştirmek istediğimizi vurgulamak isterim. Oruç Reis Sismik Araştırma Gemimizin Somali’de gerçekleştireceği söz konusu faaliyetler, bu işbirliği için adeta bir dönüm noktasıdır” diye konuştu.

Göreve özel peç

Oruç Reis’in yapacağı araştırmada görev almak için Somali’ye giden TPAO personeli de iş giysilerinin kollarına, göreve özel peç taktı. Peçlerin üzerinde Türk ve Somali bayraklarının yanı sıra TP (Türkiye Petrolleri) ibaresine yer verildi.

İlk kez 3 boyutlu sismik çalışma

Oruç Reis, Somali denizlerinde ruhsat alınan sahalara özel olarak bugüne kadar hiç yapılmamış olan yaklaşık 5 bin 750 kilometrekarelik alanda 3 boyutlu sismik çalışma icra edecek. Yolculuğu sırasında Oruç Reis’e refakat eden gemiler, yaklaşık 6 ay sürmesi beklenen görev süresi boyunca da bu görevlerini yürütecek. Öngörüler, sahaların petrol emareli olduğunu gösterse de Oruç Reis hem doğal gaz hem de petrol için veri toplayacak. Toplanan veriler, Ankara’da analiz edilecek. Sonrasında sonuçlara bağlı olarak belirlenen sahalarda sondaj çalışmaları başlayacak.

Somalililerden şarkılı karşılama

Oruç Reis’i büyük coşkuyla karşılayan Somaliler, karşılama töreni için özel bir de şarkı besteledi. Türk - Somali dostluğunu dile getiren şarkının bazı sözleri şöyle:

- “Gerçek dostluk gizlenemez, Türkler Somali’nin derin tarihinin bir parçasıdır, kardeşlik sevgisiyle kök salmış, Somali halkının kalbine yazılmış ve asla silinmeyecek.

- Gerçek dostluk gizlenemez, Türkler bize açıkça destek veren bir millettir. Allah’ım, onların düşmanlarını bertaraf et, bize de gücümüzü artırmayı nasip et. Kıymetli ilişkilerimizi hayırlı kıl ve onları kötülükten koru, Yarabbi.

- Akrabalarımız olan Türkler, ülkemizin zenginliklerini çıkarmamız için nasıl kazacağımızı gösteren donanımı getirdiler. Ülkemiz artık zengin olacak ve petrol çıkarılacak.

- Uzmanlıkları ve işte Türkiye’nin gücü, büyük bir onur ve heyecanla donanımı bize getirdi ve şimdi petrol çıkarılacak.”

Aramadan sonra sondaj

Türkiye Petrolleri’nin Somali’de petrol ve doğal gaz alanında faaliyet göstermesi için müzakerelerin 2020’de başladığını hatırlatan Bakan Bayraktar, iki ülke arasında ‘Hidrokarbonlar Alanında Anlaşma’nın geçtiğimiz martta imzalandığını söyledi. Temmuz 2024’de Somali deniz alanlarında her biri yaklaşık 5 bin kilometrekarelik 3 blok için ‘Üretim Paylaşım Anlaşmaları’nın hayata geçirildiğini kaydeden Bayraktar, “Oruç Reis gemimiz, bu anlaşma kapsamında yaklaşık 5 bin 750 kilometrekare 3 boyutlu sismik arama yapacak. Yaklaşık 6 ay sürmesini planladığımız sismik aramadan elde edilen veriler değerlendirildikten sonra sonuçlara bağlı olarak sondaj aşamasına geçeceğiz. Somali’deki petrol ve doğal gaz arama faaliyetlerimiz kapsamında, ülkelerimizin kalkınmasına katkı sağlayacak keşifleri yapmayı, ardından en kısa sürede üretime başlamayı ümit ediyoruz” dedi.

Karada kritik anlaşma

Ziyaret kapsamında Türkiye Petrolleri ile Somali Petrol İdaresi arasında yeni bir anlaşmanın imzalandığını dile getiren Bayraktar, şöyle devam etti:

“Bu anlaşma ile Somali kara alanlarında da petrol ve doğal gaz arama faaliyetleri yürüteceğiz. Böylece deniz alanlarındaki işbirliğimizi daha da genişletmiş olacağız. Somali’de hem deniz alanlarında hem kara alanlarında elde edilecek başarılar ülkelerimizin enerji güvenliğine ve halklarımızın refahına katkıda bulunacaktır.”

Edinilen bilgiye göre Somali’yle gerçekleştirilen anlaşmayla, denizdeki gibi karada da 3 alanda veri paylaşımı ve değerlendirme çalışması gerçekleştirilecek.