Geçen hafta bir Ek MTV tartışması vardı. Malûm 6 Şubat depreminin ortaya çıkardığı maliyet için verginin bu yıla mahsus 2 katı olarak alınması öngörüldü. Kararın iptal edilmesi için CHP Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurdu. Hatta cuma günü bir açıklama daha yaptı ve AYM’ye “daha neyi bekliyorsunuz” diye seslendi. Ortada böyle bir başvuru olunca doğal olarak ödeme yükümlülüğü olanların da iptal beklentisi var. Geçen hafta yaşananlar aslında beklentinin ne kadar yüksek olduğunun göstergesiydi.
Taksitin ödenme süresi 6 Eylül Çarşamba gününe uzatılınca, aynı gün AYM’nin de toplantısının olduğu ortaya çıkınca, “iptal geliyor herhalde” diye fikir yürütüldü. Sonra Cumhurbaşkanı’nın “Ek MTV almak kabul edilemez bir durumdur” dediği iddia edildi ki, yoktu böyle bir söz. Üçüncüsü de “AYM iptal kararı aldı” diye haberler yayınlandı ama o da yalandı.
Bu hafta gündemde yok
Bu hafta 13-14 Eylül tarihlerinde AYM Genel Kurulu var ama dosya gündemde yok. Edindiğim bilgiye göre ilk incelemesi adli tatilden önce yapılan dosyada henüz taslak yazım aşaması devam ediyor. Bu arada beklentisi yüksek olanlar için geçmişten aynı konuda üç ayrı başvuru üzerine verilen iki ayrı kararı hatırlatmakta fayda var. Tıpkı 6 Şubat depremi için olduğu gibi 1999 Marmara depreminden sonra da benzer bir tedbire başvurulmuştu. İptal istemi dönemin Fazilet Partisi’ne aitti. AYM o başvuruda iptal talebini oy çokluğu ile reddetmişti (E.1999/51, K 2001/63).
2003 yılında ise 4837 sayılı “Ekonomik İstikrarı Sağlamak İçin Ek Vergiler Alınması Hakkında Kanun” ile ek motorlu taşıtlar ve ek emlak vergisi alınması öngörüldü. İlginç olan AYM motorlu taşıtlardan ek vergi alınmasına iptal yönünde karar verirken, emlak vergisi için iptal talebini reddetmişti. Hükümet daha sonra 4962 sayılı “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması ve Vakıflara Vergi Muafiyeti Tanınması Hakkında Kanun” ile motorlu taşıtlardan ek vergi almak için bir girişimde daha bulunmuş ama AYM’den yine iptal kararı çıkmıştı.
Mahkemenin ortaya koyacağı irade konusunda bir şey söylemek elbette mümkün değil. Ancak 2001’deki iptal isteminin reddi kararının da bir deprem sonrasında gelmiş olması, acaba bu seferki karara emsal oluşturur mu diye düşündürmüyor değil.
Kavala ve Demirtaş dosyaları
AYM demişken, yeni adli yılın başlamasıyla birlikte gözleri yüksek mahkemeye çeviren iki ayrı dosya daha var aslında. HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın ve Gezi Davası hükümlüsü Osman Kavala’nın dosyaları. Demirtaş dosyasının adli tatilden hemen önce görüşülmesi bekleniyordu ancak bir üyenin “dosyaya hazırlanamadığını” belirtmesi üzerine görüşme ertelenmişti.
AYM, AİHM’nin iki isimle ilgili kararlardaki ihlal hükmü çerçevesinde, yerel mahkemeye yapılan yeniden yargılama başvurularının uygulanmamasını şekil açısından görüşecek. Hukuk çevrelerinde konuşulduğuna göre, AYM bu kez “yerel mahkemelerin AHİM kararına uyma zorunluluğu olup olmadığı” konusunda bir karar verecek. Ancak dosyaların ne zaman gündeme alınacağının henüz belli olmadığı ifade ediliyor.
Konu, bu ay AİHM kararlarının uygulanmasından sorumlu Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin Türkiye hakkında karar vermesi beklendiği için de önemli. Bakanlar Komitesi, geçen haziran ayındaki toplantısında AHİM kararlarına uyulmaması nedeniyle Türkiye’ye uygulanacak yaptırımlarla ilgili seçeneklerin çalışılması talimatını vermişti. İşte bu ay o yaptırımların neler olacağı belli olacak...