Küresel ütopyanın sonu mu?

Şiddet boyutu bir yana; küresel düzene y"nelik eleştirilerin k"kenindeki ekonomik ve çevresel kaygılar toplum bilimcilerin de aklını çelmeye başladı. Hala tek yol küreselleşme denilmekle birlikte, refah yerine artan risklerden s"z edilmeye başlanmasının bir anlamı olmalı. Acaba? Küresel ütopyanın sonu mu geliyor?Evet, iletişim teknolojileri sayesinde "bilgi duvarları" yıkıldı ama "yeni dünya düzeni" insanlığa büyük mutluluklar getirmedi. "Global k"y" ün yoksul sakinlerinin makus talihinde değişiklik g"zlenmiyor. Pazar ekonomisinin rekabetçi y"nü ise zengin ülkelerinin çıkarına oldu. G - 7'ler, arayı giderek açıyor. İnternet erişimli eğitim programlarıyla mesafeyi kapatmak kolay değil. Eşitsizlik yoksulluğu k"rüklüyor. Küresel ekonomiye alternatif düşünceler gelişiyor. Gençliğin 68 benzeri eylemlerine ruh veren ideolojiler eskimiş olsa da yeni arayışlar olduğu kesin. Seattle, Prag ve son olarak Cenova eylemlerindeki "anarşist" buluşmanın, düşünsel platforma çekilmesi sonucu "tek kutuplu dünya" ya alternatif akımlar doğabilir.Bu tepkiler o kadar da haksız değil.ABD ekonomisine olumsuz etki yapacak diye Kyoto s"zleşmesine imza koymakta direnen Bush, milyarlarca doları "yıldız savaşları projesi" için harcayabilmektedir. Silahlanmaya ve kimyasallara ayrılan fonların insanlığı bir çevre felaketine sürükleyeceği g"rülmüyor mu?Çalınmış Geleceğimiz, adlı yapıtında sanayide kullanılan kimyasalların canlı türlerinde yolaçtığı hormonal bozukluklara dikkat çeken Theo Colborn adlı bilim adamının kaygılarına katılmamak mümkün mü? "Ortada insanlığın g"nülsüz kobay rolü üstlendiği küresel bir deney var. Baş d"ndürücü hızla yeni teknolojiler üretiyor, küresel sistem ve insanlık üzerindeki etkilerini anlamaya başlamadan çok "nce bunları dünyanın her yerinde konuşlandırıyoruz." ™zeleştiriyi yapan Antony Giddens, k"kten küreselci değil; Tony Blair'in yükselişinde "üçüncü yol" diye bilinen g"rüşleriyle etkili olmuş bir sosyolog. Giddens, sosyal politikalarla dengelenmedikçe salt piyasa koşullarının küresel bir yıkıma, düş kırıklığına yol açabileceğine inanıyor. Bu s"ylemin dünya liderlerince de ifade edilmeye başlaması "nemlidir.Cenova geleceğin inşasında milad oluşturabilir. dsazak@milliyet.com.tr Cenova'daki G - 8 zirvesinde alınan "nlemler kan d"külmesini engelleyemedi; genç g"stericilerden biri polisin açtığı ateş sonucu yaşamını yitirdi. Küresel karşıtı eylemler, Seattle'den bu yana artan bir tepkiyle sürüyor.