ILO’nun çalışma dünyasına ilişkin en önemli raporu olarak kabul edilen ‘World of Work 2014’ 27 Mayıs’ta yayınlandı. 2014 yılı Çalışma Dünyası Raporu, yükselen ve gelişmekte olan 140 ekonomi için derinlemesine bir analizi içeriyor. Raporun ana teması; ekonomik büyümenin sağlanabilmesi için mutlaka kaliteli işler yaratılmasının gerektiği.
Rapora göre; 2000’li yılların başından itibaren kaliteli işler yaratmak üzere yola çıkan ülkeler, diğer yükselen ve gelişmekte olan ekonomilere oranla 2007 yılından bu yana her yıl yaklaşık bir puan daha hızlı büyüdü. Bu durum, söz konusu ülkelerde 2008’de patlak veren küresel ekonomik krizin olumsuz etkilerinin de daha az hissedilmesini sağladı.
Raporda, kaliteli işler yaratılması, kırılgan istihdamın azaltılması ve çalışan yoksulluğuyla mücadele edilmesi yoluyla daha yüksek ekonomik büyümeye ulaşılabileceği gerçeği ilk kez ortaya konuyor. ILO’ya göre yüksek kaliteli işlere yatırım yapmak, aynı zamanda daha az gelir eşitsizliği anlamına geliyor. ILO Genel Müdürü Guy Ryder’ın vurguladığı gibi, kadınlar ve erkekler için daha fazla insana yakışır iş imkânı, şüphesiz yoksulluğu azaltacak ve sosyo- ekonomik kalkınmayı harekete geçirecektir.
Peru ve Vietnam’a övgü
Kaliteli işlere odaklanmanın bir sonucu olarak daha fazla büyümenin gerçekleştiği ve bu bağlamda da ILO tarafından övgü alan ülkelerin başında Senegal, Peru ve Vietnam var.
Raporda dikkat çeken bir başka husus, düzgün iş (decent work) yani çalışanların ekonomik ve sosyal olarak mutlu olacakları işlerin 2015 sonrasında tüm ülkelerin gündemine girmesi gerektiği. Bununla birlikte, gelişmekte olan ülkelerde kaliteli işler yoluyla gerek işgücü piyasasına ilk kez girecek olan gençler, gerekse yetişkinler açısından eksik istihdamla mücadelede önemli sonuçlar yaratılabileceği üzerinde de duruluyor. Eksik istihdam yani olması gerekenden daha az iş yaratılması, en az işsizlik kadar önemli bir işgücü piyasası sorunu. ILO, gelecek 10 yılda çalışma çağındaki nüfus artışını karşılayabilmek için her yıl yaklaşık 40 milyon yeni işin yaratılması gerektiği hususunda gelişmekte olan ülkeleri uyarıyor.
İşsiz sayısı artacak
ILO, 2014 yılı için işsiz sayısının 3.2 milyon kişi artacağını tahmin ediyor. Ayrıca, mevcut eğilimler ve politikalar çerçevesinde 2019 yılında küresel işsizliğin 213 milyona ulaşacağı düşünülüyor. 2014 yılı için en yüksek işsizlik oranlarının, yüzde 12.3 ile Kuzey Afrika ve yüzde 11.1 ile Ortadoğu’da gerçekleşmesi bekleniyor.
Rapora göre, 2013 yılı itibariyle küresel düzeyde 231.5 milyon kişi iş için doğduğu topraklardan ayrılmış. 2000’den bu yana göçmenlerin sayısı 57 milyon artmış. Söz konusu artışın yaklaşık yüzde 20’si, son 3 yılda gerçekleşmiş. Ekonomik krizin küresel işgücü piyasası üzerindeki etkisi düşünüldüğünde, bu artışın pek de şaşırtıcı olmadığını söyleyebiliriz.
Raporda Türkiye...
Raporda düşük gelirli ülkeler ve yükselen ekonomiler içinde tanımlanan Türkiye’de kayıtdışı istihdamın yaygın ve baskın bir olgu olduğuna dikkat çekilmiş. Son yıllarda sosyal güvenlik sisteminde kaydedilen başarıların kayıtdışılığı aşağıya çektiği de belirtilmiş. Gerçekten de son 10 yılda Türkiye, kayıtdışılıkta yaklaşık 8 puanlık bir düşüş yaşadı.
Türkiye’de kayıt dışı çalışanlar arasında işgücü hareketliliğinin yüksek olduğu belirtilmiş. Arjantin, Meksika ve Brezilya bu açıdan Türkiye ile benzer ülkeler olarak raporda yer almış.
Türkiye, uygulanan sağlık sigortası kapsamı ve sunduğu hizmetler itibariyle ön plana çıkarılmış. Türkiye’de uygulanan sağlık sigortasının nüfusun yüzde 95’ini kapsadığı, vatandaşların yüzde 76’sının sağlık hizmetlerinden memnuniyet duyduğu ve tüm bunların 2003’te kabul edilen kapsamlı Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın bir sonucu olduğu üzerinde durulmuş. ILO raporu, bu uygulama ile birlikte yaşam beklentisi ve doğumda anne- çocuk ölüm oranı gibi göstergeler itibariyle Türkiye’nin durumunun iyileştiğini ve sağlık harcamalarının GSYH içindeki payının (yüzde 5.1) benzer gelişmişlik düzeyindeki ülkelerle aynı seviyede olduğunu söylüyor.