İş Kanununda ücretin ödenmemesine ilişkin birçok yaptırım düzenlenmiştir. Ücretin ödenmemesine ilişkin böyle bir durumla karşılaştığınızda bu yaptırımların uygulanmasını sağlayarak işvereninizi ücretinizi ödemeye zorlamanız gerekmektedir. Bahsedilen yaptırımlar hafiften başlayıp ağıra doğru gitmektedir. Her bir yaptırımın kendi şartlarına uymaya dikkat etmeniz gerekmektedir. Yaşamın olağan akışına göre ilk yapmanız gereken işvereninizi ücretinizin ödenmediği konusunda bilgilendirmek ve ücretinizi talep etmektir. Talebinizi noter aracılığıyla yapıp talebinizde hangi ücretinizin ne kadar süredir ödenmediğini belirtmeniz ileride bu ücretinize faiz talep edebilmenizi sağlayacaktır. Ücretinize mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanacaktır. Bu oran 2014 yılı için yıllık yüzde 12.5’dir.
Ücretiniz 20 günün sonunda halen ödenmediyse başvurabileceğiniz diğer bir yol çalışmaktan kaçınma hakkınızı kullanmanızdır. Eğer işvereniniz ücretinizi zorlayıcı bir neden olmadan (örneğin deprem) 20 gün boyunca ödemezse 20. günün sonunda işyerindeki çalışmanızı bırakabilirsiniz. İş sözleşmenizi sona erdirmiş durumuna düşmemeniz için işyerinize zamanında gidip çalışma yerinizde bulunup çalışmayarak bu hakkınızı kullanmanız daha güvenceli olacaktır. İşvereniniz bu nedenle sizi işten çıkarırsa haksız duruma düşecek ve sizin bulunduğunuz kapsama göre ücretinize ek olarak birçok tazminat ödemek zorunda kalacaktır. İş güvencesi kapsamındaysanız işe iadeniz de mümkün hale gelecektir.
Fesih seçeneği...
Artık dayanamıyorum diyorsanız ve ücretinizin ödenmemesi süreklilik taşımaya başladıysa iş sözleşmenizi haklı nedenle derhal feshedebilirsiniz. Bu şekilde bir feshe başvurduğunuzda diğer şartları da sağladıysanız kıdem tazminatına hak kazanırsınız. Bununla birlikte işyerinde kullanmadığınız izin hakkınız varsa bu hak paraya dönüşür ve işverenden ona ilişkin ücreti de talep edebilir hale gelirsiniz. Ücret kavramı sadece aylık olarak aldığınız ücreti değil fazla çalışmalarınız, ikramiyeleriniz ve diğer ek ödemelerinizin hepsini içine alır. Bu nedenle bunların ödenmemesinde de aynı yönteme başvurabilirsiniz. Fakat şunu unutmayın ki bazı durumlarda işverenin ücreti geciktirmesi kendi kötü niyetinden değil bir takım ekonomik veya idaresel zorluklardan kaynaklanmaktadır. İşverenin alışkanlık kazanmayan çok nadir olan bazı geciktirmelerinde ücretin yazılı olarak talebinin dışında diğer yöntemlere başvurmadan önce bir süre beklemek hakkaniyete uygun olacaktır.
Alo 170’i arayın
İşvereninizi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na şikayet etmek de başvurulabilecek yöntemlerden birisidir. Alo 170 üzerinden çalıştığınız işyerinin unvanını, açık adresini ve işe giriş çıkış tarihlerini bildirerek, ücretinizin ödenmediğini bildirebilir, işvereninizin denetim geçirmesini sağlayabilirsiniz. Denetim sonucunda ücretinizin ödenmediğinin tespiti halinde işvereninize ücretinizin ödenmediği her ay için 153.00 TL idari para cezası kesilecektir. Buna ek olarak denetim sonucu tutulan tutanak haklarınızı alabilmek adına güçlü bir delil oluşturacaktır.