Kontrollü normalleşme kapsamında kamuda ‘esnek mesai’ bitti ama ‘idari izin’ sürüyor. Özel sektörde ise esnek çalışmanın sürmesi yerinde olacaktır
Pazartesi günkü kabine toplantısı sonrası koronavirüsle mücadelede “kontrollü normalleşme” dönemine girilmiş oldu. Bu dönemde il bazında uygulamaların hayata geçirilmesi ve belirli aralıklarla illerin durumunun değerlendirilmesi söz konusu olacak. Kontrollü normalleşme sürecinde kamuda mesai saatleriyle ilgili Cumhurbaşkanlığı Genelgesi de 1 Mart tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı.
Fedakârlık gösterdiler
Kamuda ‘esnek mesai’ bitti ama ‘idari izin’ devam ediyor. Özel sektörde ise esnek çalışmanın sürmesi yerinde olacaktır. Özellikle toplu taşımadaki yoğunluğun azaltılması için bu gerekli. Diğer yandan uzaktan çalışmaya geçen ya da sürdüren işverenlere de teşvikler getirilebilir.
1 Mart 2021 tarihinde yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’yle tüm Türkiye’de 26 Ağustos 2020 tarihinden itibaren uygulanan esnek çalışma biçimleri sonlandırılmış oldu. Buna göre 2 Mart 2021 tarihi itibarıyla illerin risk grubu fark etmeksizin tüm Türkiye’de kamu kurumlarında uzaktan çalışma, dönüşümlü çalışma gibi esnek çalışma modelleri kaldırıldı.
Dolayısıyla kamu kurumları salgın öncesindeki çalışma sürelerine ve biçimlerine döndüler. Kamuda esnek mesai ve uzaktan çalışma virüsün yayılımının engellenmesi adına önemli rol üstlenmişti.
Bu süreçte kamu hizmetlerinin aksamaması adına kurumlarda esnek çalışan kamu görevlileri büyük fedakârlıklar gösterdiler. Özellikle Sosyal Güvenlik Kurumu ve İŞKUR çalışma hayatında kısa çalışma ve yapılandırmanın yükünü çekerken bu uygulamaların layıkıyla yürütülmesini sağladılar.
FARKLI İLLERDE MESAİ SAATİNİ VALİLİK BELİRLER
Kamu kurum ve kuruluşlarında mesai saatleri il bazında farklılaşabilecek. Bu farklılaşmaya valilik kararı ile gidilebilecek. Örneğin yüksek riskli bir ilde valilik kararıyla kamu kurum ve kuruluşlarında çalışma sürelerinde azaltma ya da mesainin erken başlaması ya da geç bitirilmesi kararlaştırılabilecek. Böyle bir durumda il bazında koordinasyonun sağlanması da valiliklerin sorumluluğunda olacak.
Yönetici değilse...
2 Mart 2021 tarihi itibarıyla kamu kurum ve kuruluşlarında esnek çalışma sonlandı. Ancak 60 yaş ve üzeri kamu görevlileri ile Sağlık Bakanlığı’nın belirlediği kronik rahatsızlıkları bulunanlar idari izinli sayılacak. Bu kişilerin yönetici kadro ve pozisyonlarında bulunmaması gerekiyor.
Dolayısıyla 60 yaşındaki bir daire başkanı ya da genel müdür idari izinli sayılmayacak ancak kronik rahatsızlığı bulunan bir memur bir süre daha idari izinli sayılmaya devam edecek. İdari izinli sayılan kişilerin görev mahallinden ayrılmayacak ve amirleri tarafından çağrıldıklarında görevlerine dönecekler.
Yoğunluk olmaması için tedbir şart
Kamuda esnek çalışmanın sona ermesi ile birlikte kamu kurum ve kuruluşlarında salgın öncesindeki gibi bazı alanlarda personel yoğunluğu oluşabilecektir. Bu durumun oluşmaması adına çalışma mekanlarında bazı tedbirlerin alınması gerekecektir. Yemek saatlerinin farklılaştırılması, açık alanların kullanımının artırılması, mola sürelerinin kullanımının planlanması, işe giriş saatlerinde kullanılacak alanların dağıtılması gibi pek çok tedbir hayata geçirilmeli.
Ya özel sektör?
Koronavirüsle mücadelede “kontrollü normalleşme” dönemi özel sektör için çok önemli bir değişiklik getirmeyecektir. Uzaktan çalışmanın yaygın olduğu sektörlerde, pek çok şirket 2021 yılını mümkün olan en çok sayıda çalışanın uzaktan çalışması üzerine kurguladı. Uzaktan çalışmanın halk sağlığına olumlu etkileri göz önünde bulundurulduğunda uzaktan çalışmayı sürdüren ya da bu konuda yatırımlarda bulunacak şirketlere teşvik verilmesi söz konusu olabilir.
Kısa çalışma...
‘Kontrollü normalleşme’ süreci lokanta, yeme içme sektörü için farklılık doğuracaktır. İçişleri Bakanlığı’nın yayımlayacağı genelge uyarınca belirlenecek tedbirlere tam olarak uyulması ile restoran ve lokanta sahipleri hem kendilerinin hem çalışanlarının hem de müşterilerin sağlığını koruyabilir. Bu önlemlere uyulmaması halinde ise ne yazık ki tekrar kapanma söz konusu olacaktır. Bu nedenle önlemlere uyum çok önemli. Açılan lokanta ve restoranlar talebe göre kısa çalışmalarını da sonlandırabilecektir. Bu gerçekleşirse pek çok çalışan da işine ve eski gelirine kavuşabilecektir.