‘İşten çıkaramama’ uzadı, işte merak edilenler
4857 sayılı İş Kanunu’na eklenen Geçici 10. madde ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bütün iş sözleşmelerinin işveren tarafından feshi ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller dışında yasaklanmıştı. Geçen hafta Cumhurbaşkanı Kararı ile işten çıkarma yasağı iki ay süre ile uzatıldı.
Kanun yürürlüğe girdikten sonra işveren ancak işçinin ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan davranışlarına dayalı olarak fesih yapabilmeye başladı. Kanuna 27 Temmuz’da eklenen ibare ile belirli süreli iş veya hizmet sözleşmelerinde sürenin sona ermesi, işyerinin herhangi bir sebeple kapanması ve faaliyetinin sona ermesi, ilgili mevzuatına göre yapılan her türlü hizmet alımları ile yapım işlerinde işin sona ermesi hallerinin de fesih yasağı kapsamında olmadığı belirtildi.
İşverene fesih yerine işçiyi ücretsiz izne çıkarma hakkı tanındı. İşveren işçiden onay almadan ücretsiz izin uygulamasını başlatabiliyor. Ücretsiz izne çıkartılan işçilere kısa çalışma ödeneğinden yararlanamamaları halinde işsizlik sigortası fonundan günlük 39.24 TL nakdi ücret desteği veriliyor. Ücretsiz izin süreleri iki ay süreyle uzayan işçiler iki ay daha nakdi ücret desteği alabilecekler.
İşçi feshedebilir mi?
Kanunda ücretsiz izin durumunun işçi açısından haklı neden oluşturmayacağı belirtiliyor. İşçi bu nedenden dolayı kıdem tazminatı talep edemiyor. Fakat son uzatma ile birlikte ücretsiz izin süresi uzunca bir döneme yayılmış olduğundan, işçinin gelirinin altında bir gelirle uzunca bir süre iş sözleşmesini feshedememesi çeşitli tartışmaları beraberinde getiriyor. Konu hakkında son sözü yargı söyleyecek.
Yüksek idari para cezası
Ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı bir davranış olmadan işçinin iş sözleşmesini fesheden işveren veya işveren vekiline bu durumda olan her bir işçi için brüt asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanması öngörülüyor.
Bahsedilen Geçici 10. madde kapsamında ücretsiz izne gönderilip kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak şartıyla, 15 Mart 2020 ile Kanunun yürürlüğe girdiği tarihler arasında iş sözleşmesi işsizlik ödeneğine hak kazandıracak nedenlerden biri ile sona eren ve fakat diğer şartları sağlamadığı için işsizlik ödeneği alamayan işçiler nakdi ücret desteği alabiliyorlar.
Nakdi destek
Geçici 10. maddede işsizlik sigortası fonundan günlük 39.24 TL nakdi ücret desteği öngörülüyor. Ücretsiz izin gösterilip çalıştırılan işçiler için işverene her işçi ve her ay için brüt asgari ücret tutarında idari para cezası düzenlenmiş durumda. Ayrıca ödenen nakdi ücret desteği de ödeme tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte alınacak. Bu durum ayrıca işçiler açısından iş sözleşmesinin feshi için haklı neden sayılacaktır.
